Giải các PT sau (Đặt ẩn phụ)
a,\(\left(x^2+x\right)^2+4\left(x^2+x\right)-12=0\)
b,\(\left(x^2+2x+3\right)^2-9\left(x^2+2x+3\right)+18=0\)
c,\(\left(x-2\right)\left(x+2\right)\left(x^2-10\right)=72\)
d,\(x\left(x+1\right)\left(x^2+x+1\right)=42\)
e,\(\left(x-1\right)\left(x-3\right)\left(x+5\right)\left(x+7\right)-297=0\)
f,\(x^4-2x^2-144x-1295=0\)
a, - Đặt \(x^2+x=a\) ta được phương trình :\(a^2+4a-12=0\)
=> \(a^2-2a+6a-12=0\)
=> \(a\left(a-2\right)+6\left(a-2\right)=0\)
=> \(\left(a+6\right)\left(a-2\right)=0\)
=> \(\left[{}\begin{matrix}a+6=0\\a-2=0\end{matrix}\right.\)
=> \(\left[{}\begin{matrix}a=2\\a=-6\end{matrix}\right.\)
- Thay lại \(x^2+x=a\) vào phương trình trên ta được :\(\left[{}\begin{matrix}x^2+x=2\\x^2+x=-6\end{matrix}\right.\)
=> \(\left[{}\begin{matrix}x^2+x-2=0\\x^2+x+6=0\end{matrix}\right.\)
=> \(\left[{}\begin{matrix}\left(x+\frac{1}{2}\right)^2-\frac{9}{4}=0\\\left(x+\frac{1}{2}\right)^2+\frac{23}{4}=0\end{matrix}\right.\)
=> \(\left[{}\begin{matrix}\left(x+\frac{1}{2}\right)^2=\frac{9}{4}\\\left(x+\frac{1}{2}\right)^2=-\frac{23}{4}\left(VL\right)\end{matrix}\right.\)
=> \(\left[{}\begin{matrix}x+\frac{1}{2}=\sqrt{\frac{9}{4}}\\x+\frac{1}{2}=-\sqrt{\frac{9}{4}}\end{matrix}\right.\)
=> \(\left[{}\begin{matrix}x=\sqrt{\frac{9}{4}}-\frac{1}{2}=1\\x=-\sqrt{\frac{9}{4}}-\frac{1}{2}=-2\end{matrix}\right.\)
Vậy phương trình trên có nghiệm là \(S=\left\{1,-2\right\}\)
b, Đặt \(x^2+2x+3=a\) -> làm tương tự câu a .
c, Ta có : \(\left(x-2\right)\left(x+2\right)\left(x^2-10\right)=72\)
=> \(\left(x^2-4\right)\left(x^2-10\right)=72\)
- Đặt \(x^2-4=a\) và \(x^2-10=a-6\) ta được phương trình :
\(a\left(a-6\right)=72\)
=> \(a^2-6a-72=0\)
=> \(a^2+6a-12a-72=0\)
=> \(a\left(a+6\right)-12\left(a+6\right)=0\)
=> \(\left(a+6\right)\left(a-12\right)=0\)
=> \(\left[{}\begin{matrix}a+6=0\\a-12=0\end{matrix}\right.\)
=> \(\left[{}\begin{matrix}a=-6\\a=12\end{matrix}\right.\)
- Thay lại \(x^2-4=a\) vào phương trình trên ta được :\(\left[{}\begin{matrix}x^2-4=-6\\x^2-4=12\end{matrix}\right.\)
=> \(\left[{}\begin{matrix}x^2=-2\left(VL\right)\\x^2=16\end{matrix}\right.\)
=> \(\left[{}\begin{matrix}x=\sqrt{16}=4\\x=-\sqrt{16}=-4\end{matrix}\right.\)
Vậy phương trình trên có nghiệm là \(S=\left\{4,-4\right\}\)
d, Ta có : \(x\left(x+1\right)\left(x^2+x+1\right)=42\)
=> \(\left(x^2+x\right)\left(x^2+x+1\right)=42\)
- Đặt \(x^2+x=a\) ta được phương trình : \(a\left(a+1\right)=42\)
=> \(a^2+a-42=0\)
=> \(a^2+7a-6a-42=0\)
=> \(a\left(a+7\right)-6\left(a+7\right)=0\)
=> \(\left(a-6\right)\left(a+7\right)=0\)
=> \(\left[{}\begin{matrix}a=6\\a=-7\end{matrix}\right.\)
- Thay \(a=x^2+x\) vào phương trình ta được : \(\left[{}\begin{matrix}x^2+x=6\\x^2+x=-7\end{matrix}\right.\)
=> \(\left[{}\begin{matrix}x^2+x-6=0\\x^2+x+7=0\end{matrix}\right.\)
=> \(\left[{}\begin{matrix}\left(x+\frac{1}{2}\right)^2-\frac{25}{4}=0\\\left(x+\frac{1}{2}\right)^2+\frac{27}{4}=0\end{matrix}\right.\)
=> \(\left[{}\begin{matrix}\left(x+\frac{1}{2}\right)^2=\frac{25}{4}\\\left(x+\frac{1}{2}\right)^2=-\frac{27}{4}\left(VL\right)\end{matrix}\right.\)
=> \(\left[{}\begin{matrix}x+\frac{1}{2}=\sqrt{\frac{25}{4}}\\x+\frac{1}{2}=-\sqrt{\frac{25}{4}}\end{matrix}\right.\)
=> \(\left[{}\begin{matrix}x=\sqrt{\frac{25}{4}}-\frac{1}{2}=2\\x=-\sqrt{\frac{25}{4}}-\frac{1}{2}=-3\end{matrix}\right.\)
Vậy phương trình trên có tập nghiệm là \(S=\left\{2;-3\right\}\)