Em hãy đọc những thông tin về các loại thuế phổ biến và trả lời câu hỏi:
a) Em hãy sắp xếp các loại thuế vào hai loại: thuế trực thu và thuế gián thu? Lấy ví dụ minh hoạ cho từng loại.
b) Em hãy cho biết tại sao Nhà nước lại thu thuế gián thu?
c) Em hãy so sánh sự khác nhau giữa thuế trực thu và thuế gián thu?
Yêu cầu a)
- Thuế trực thu: thuế thu nhập doanh nghiệp, thuế thu nhập cá nhân, thuế tài nguyên, thuế sử dụng đất nông nghiệp, thuế sử dụng đất phi nông nghiệp.
- Thuế gián thu: thuế xuất khẩu, nhập khẩu; thuế giá trị gia tăng; thuế tiêu thụ đặc biệt; thuế bảo vệ môi trường.
Yêu cầu a) Nhà nước thu thuế gián thu vì: Đảm bảo cho sự công bằng và thực hiện việc điều tiết thu nhập thì sẽ cần tăng thuế trực thu nhưng để đảm bảo cho nguồn thu ổn định cho nhà nước thì lại cần phải tăng thuế gián thu.
Yêu cầu c) Sự khác nhau giữa thuế trực thu và thuế gián thu là:
| Tiêu chí | Thuế gián thu | Thuế trực thu |
| Khái niệm | Là loại thuế thu gián tiếp và thông qua giá cả hàng hóa và dịch vụ. Đối tượng của thuế gián thu không phải là người chịu thuế, người gánh thuế sẽ là người tiêu dùng. | Là loại thuế thu trực tiếp vào đối tượng thực hiện việc nộp thuế, người có nghĩa vụ nộp thuế sẽ đồng thời là người chịu thuế. |
| Tiền thuế | Được cấu thành trong giá các loại hàng hóa và dịch vụ | Được đánh vào kết quả thực hiện kinh doanh |
| Phương thức điều tiết | Nhà nước sẽ điều tiết gián tiếp thông qua giá cả của các loại hàng hóa và dịch vụ | Nhà nước sẽ điều tiết trực tiếp thu nhập của người chịu thuế |
| Phạm vi | Ảnh hưởng trực tiếp đến giá cả trên thị trường vì thuế sẽ được cộng vào giá bán hàng hóa và dịch vụ | Ít chịu sự tác động vào giá cả trên thị trường vì thường sẽ đánh vào kết quả kinh doanh sau một kỳ kinh doanh |
| Việc thu thuế | Tương đối thuận lợi và dễ dàng hơn vì ít gặp sự phản ứng của người chịu thuế | Khó thực hiện thu, nhiều hành vi trốn thuế, vì việc thực hiện thanh toán còn dùng tiền mặt nhiều, dẫn đến nhà nước gặp nhiều khó khăn trong việc kiểm soát thu nhập thực tế của người nộp thuế |