a. Thế mạnh và hạn chế
* Thế mạnh:
- Địa hình và đất:
+ Địa hình chủ yếu là các cao nguyên xếp tầng với diện tích bề mặt khá rộng lớn như Kon Tum, Pleiku, Đắk Lắk, Mơ Nông, Lâm Viên, Di Linh.
+ Trên các cao nguyên có đất badan màu mỡ
=> thuận lợi cho việc quy hoạch vùng chuyên canh cây công nghiệp lâu năm quy mô lớn.
- Khí hậu:
+ Mang tính chất cận xích đạo gió mùa với mùa mưa và mùa khô rõ rệt, phù hợp đặc điểm sinh thái của nhiều loại cây công nghiệp.
+ Mùa khô kéo dài thích hợp cho phơi sấy, bảo quản nông sản.
+ Khí hậu còn phân hoá theo độ cao địa hình => tạo cơ cấu cây trồng đa dạng.
- Nguồn nước: Tây Nguyên có các hệ thống sông như Sê San, Srêpôk, Đồng Nai,...; các hồ tự nhiên như hồ Lắk, Biển Hồ,... cùng các hồ thuỷ điện và nguồn nước ngầm khá phong phú
=> đem lại nguồn nước tưới dồi dào.
- Dân cư, lao động:
+ Tây Nguyên là địa bàn cư trú của nhiều dân tộc; người dân giàu kinh nghiệm sản xuất, đặc biệt trong trồng và chế biến cây công nghiệp.
+ Tính đến năm 2021, tỉ lệ lao động từ 15 tuổi trở lên chiếm hơn 50% số dân của vùng.
+ Trình độ người lao động ngày càng được nâng cao
=> tạo điều kiện thuận lợi cho việc áp dụng các thành tựu khoa học – kĩ thuật vào sản xuất và chế biến sản phẩm cây công nghiệp.
- Cơ sở vật chất – kĩ thuật:
+ Mạng lưới cơ sở chế biến nguyên liệu cây công nghiệp trong vùng ngày càng hoàn thiện.
+ Tây Nguyên đang đầu tư ứng dụng khoa học - công nghệ trong sản xuất như: công nghệ tưới tiết kiệm nước, công nghệ cải tiến giống,....
- Thị trường: thị trường tiêu thụ trong và ngoài nước rộng lớn và ngày càng mở rộng. Nhiều sản phẩm cây công nghiệp của vùng đáp ứng các tiêu chuẩn xuất khẩu sang Nhật Bản, EU,..
* Hạn chế:
- Tuy nhiên, mùa khô kéo dài gây thiếu nước tưới cho cây trồng; những nơi địa hình dốc dễ bị rửa trôi, xói mòn.
- Thị trường có nhiều biến động.
- Cơ sở vật chất – kĩ thuật còn hạn chế, chưa đáp ứng được nhu cầu sản xuất hàng hoá quy mô lớn.
b. Tình hình phát triển và phân bố
- Tây Nguyên là một trong những vùng chuyên canh cây công nghiệp lâu năm lớn của nước ta.
- Cơ cấu cây công nghiệp trong vùng khá đa dạng, bao gồm cả cây công nghiệp nhiệt đới như cà phê, hồ tiêu, cao su, điều,... và cây công nghiệp cận nhiệt như chè.
- Trong những năm gần đây, Tây Nguyên đang đẩy mạnh ứng dụng khoa học – công nghệ trong phát triển cây công nghiệp, đem lại hiệu quả kinh tế ngày càng cao.