Đề số 1: Mùa xuân là tết trồng cây,
Làm cho đất nước càng ngày càng xuân.
Bác Hồ muốn khuyên chúng ta điều gì qua hai dòng thơ này ? Vì sao việc trồng cây trong mùa xuân của đất trời lại có thể góp phần làm nên mùa xuân của đất nước?
Đề số 2:Dân gian có câu: Lời nói gói vàng, đồng thời lại có câu : Lời nói chẳng maát tiền mua-lựa lời mà nói cho vừa lòng nhau. Qua hai câu trên, em hãy cho biết nhân dân ta quan niệm như thế nào về giá trị, ý nghĩa của lời nói trong cuộc sống.
đề số 1: Mùa xuân là tết trồng cây
Làm cho đất nước càng ngày càng xuân.
Cứ mỗi lần đọc câu thơ này cùa Bác em lại tường tượng trước mắt em một khung cảnh mùa xuân xanh tươi, khắp nơi cây cối đang rung rinh chào đón mùa xuãn về. Đó là mùa xuân gợi cho ta cảm giác tự do, ấm no, hạnh phúc. Và có lẽ thấy được ý nghĩa của mỗi mùa xuân đó mà Bác Hồ của chúng ta đã viết hai câu thơ này để cho những ngày xuân trở thành ngày hội tràn đầy khỏng khí tươi vui, rộn ràng.
Đọc hai câu thơ này ta hiểu rằng Bác Hồ muốn khuyên chúng ta cứ mỗi năm khi Tết đến xuân về, nhân dân nên cùng nhau trồng cây. Cây có thể được trồng ở các trường học, các cơ quan, các đường phố, các ngọn đồi còn chưa được phù màu xanh. Bởi chúng ta thấy rằng đây là một việc làm có ý nghĩa vô cùng to lớn.
Trước hết việc tổ chức trồng cây sẽ tạo không khí vui tươi phấn khởi cho tất cả mọi người, con người như được hoà nhập với thiên nhiên. Hơn thế, mọi người có dịp được gần gũi nhau, chan hoà thân ái vì lợi ích chung cho xã hội. Đặc biệt khi mọi người cùng tham gia trồng cây thì ý thức của mọi người đối với thiên nhiên sẽ cao hơn. Mỗi người sẽ tự cảm nhận được nghĩa vụ của mình trong việc bào vệ, giữ gìn cây cối là phong phú thêm cho thiên nhiên.
Hoạt động trồng cây hằng năm diễn ra đã góp một phần không nhỏ vào việc cải tạo đất trống đồi trọc, tránh hiện tượng lũ lụt làm trôi sạt đất. Hơn thế, trồng cây còn tạo thành những bức tường vững chắc chắn nước lũ tràn về làm ngập lụt các thôn xóm, phố phường, tránh cho con người những tai hoạ khủng khiếp khôn lường. Cây đã đem đến cho chúng ta cuộc sống bình yên trước những thiên tai bất thường thường xảy ra hằng năm. Cây cối còn góp phần làm cho thiên nhiên thêm tươi đẹp bởi nhìn khắp nơi ta đều thấy một màu xanh bát ngát, một màu xanh bình yên. Những mảnh đất của chúng ta sẽ trở nên màu mỡ hơn dưới hàng cây xanh thắm bởi cây ngàn chặn đất bị xói mòn biến vùng đất khô cằn thành vùng đất trù phú, phì nhiêu.
Ngoài ra, cây xanh còn cung cấp cho ta nguyên vật liệu để ta có thể làm ra các vật dụng phục vụ cuộc sống hàng ngày như bàn, ghế, giường, tủ… đến các công trình vượt đại dương như các loại tàu biển. Và đặc biệt, cây xanh còn có tác dụng to lớn rất thiết thực đối với con người đó là nó tạo cho chúng ta một bầu không khí trong lành. Chúng ta biết rằng cây xanh là chiếc máy lọc không khí tốt nhất. Trái đất của chúng ta sẽ bị huỷ diệt nếu trên trái đất này vắng bóng cây xanh.
Rừng cây xanh còn là nơi du lịch sinh thái lí tưởng để con người được thư thái sau những ngày lao động vất vả. Nếu trong những ngày hè nóng bức mà ta được đi dưới tán cây rừng mát rượi và nghe tiếng gió hát rì rào ở trên cao kia thì thật thú vị biết bao. Tâm hồn ta sẽ trở nên nhẹ nhàng, bay bổng thanh thoát
Như vậy việc thực hiện lời dạy của Bác Hồ kính yêu của chúng ta là rất cần thiết. Bởi đất nước ta sẽ trở nên tươi đẹp và tràn đầy sức sống dưới màu xanh thân yêu. Là những học sinh còn ngồi trên ghế nhà trường, em cũng hiểu rằng mỗi chúng em cần có ý thức hơn nữa trong việc chăm sóc cây xanh và cần có trách nhiệm nhắc nhở mọi người hãy cùng chung ý thức giữ gìn thành phố xanh sạch đẹp để bảo vệ môi trường sinh thái nói chung và sức khoẻ mỗi người nói riêng.
đề số 2: Tục ngữ Việt Nam có khá nhiều câu nêu kinh nghiệm về giá trị của lời nói và cách nói năng trong cuộc sống. Tiêu biểu trong số đó có thể kể đến hai câu sau đây: “Lời nói, gói vàng” và “Lời nói chẳng mất tiền mua/ Lựa lời mà nói cho vừa lòng nhau”.
Mới nghe ngỡ như hai câu tục ngữ trên có ý nghĩa trái ngược nhau bởi một câu để cao giá trị của lời nói qua phép so sánh kết hợp với phóng đại: lời nói như cả gói vàng, một câu lại khắng định lời nói chẳng mất tiền mua, đó là phương tiện giao tiếp người ta sẵn có, tuỳ ý mình sử dụng. Nhưng thực ra hai câu này, tuy dài ngắn khác nhau, một câu ví von bóng bẩy, mang hàm ý, một câu giản dị trực tiếp nêu lời khuyên nhủ, song chúng đều có chung ý nghĩa sâu sắc là đề cao giá trị của lời nói và nêu kinh nghiệm khi giao tiếp bằng lời: phải lựa chọn từ ngữ sao cho chính xác, phù hợp, chọn cách nói sao cho tế nhị, dễ nghe.
Vì sao lời nói tuy “chẳng mất tiền mua” nhưng lại được so sánh với vàng - một thứ kim loại quý hiếm, có giá trị rất cao? Vì sao khi giao tiếp lại phải “lựa lời mà nói cho vừa lòng nhau”? Ai cùng biết: người bình thường khi sinh ra sau “ba tháng biết lẫy, bảy tháng biết bò, chín tháng lò dò biết đi”, sẽ dần biết nói. Vốn từ ngữ tiếng mẹ đẻ của mỗi người sẽ ngày càng phong phú hơn theo thời gian, cùng với sự trưởng thành và quá trình học tập (nếu có) của từng người. Hằng ngày, con người chủ yếu dùng ngôn ngữ để giao tiếp. Bởi vậy, thật thiệt thòi cho những người mắc khuyết tặt khiến không nghe được không nói được. Lời nói là cây cầu âm thanh rất quý giá nhưng loại công cụ này không chỉ có lợi mà còn có hại nếu như ta “ăn không nên đọi, nói không nên lời” hoặc nói ra nhừng lời vô duyên, bậy bạ, không đúng sự thật hay “nói lời mà chẳng giừ lời...”. Thông thường, bằng thính giác, ta nhận ra sự có mặt của ai đó qua giọng nói của người ấy nhưng để đánh giá tính cách, trình độ, thái độ của người ấy thì phải dựa vào lời nói và việc làm của họ. Lời nói gồm nội dung, ý nghĩa câu chữ và giọng điệu của người nói. Nếu biết “lựa lời”, tức là biết chọn lọc từ ngữ, giọng điệu và thời điểm nói, thì lời nói ấy sẽ làm “vừa lòng” người nghe, cuộc đối thoại sẽ đi đến kết quả tốt đẹp. Ngay cả khi ai đó có sự khúc mắc, mâu thuẫn với người khác, nếu có được người biết khéo léo, hoà giải đôi bên băng những lời lẽ thấu tình, đạt lí, sắc sảo, thấm thìa mà vẫn nhẹ nhàng; dễ tiếp thu thì hẳn là mâu thuẫn sẽ được giải quyết êm đẹp bởi “nói phải củ cải cũng nghe”. Ngược lại, nếu phát ngôn tuỳ tiện, tục tĩu, ba hoa khoác lác, hoặc vu khống, xuyên tạc... thì người nói sẽ bị chê cười, khinh ghét, còn có thể gây nên những hiểu lầm ngoài ý muốn, thậm chí gây những xích mích, xô xát dẫn đến những hậu quả nặng nề. Báo chí đâ từng đăng không ít thông tin về những vụ việc đánh, giết nhau chỉ vì một lời đùa cợt, một câu chửi thề vu vơ hoặc những lời đàm tiếu vô tâm hay ác ý...
Lời nói chỉ thực sự là “gói vàng” khi đó là những lời hay, ý đẹp được nói dúng lúc, đúng chỗ, là những lời chân thực, có trọng lượng, giàu sức thuyết phục, là lời nói đi đôi với việc làm. Lời nói đẹp không chi là những câu thơ, câu văn trau chuốt, bóng bảy của các nghệ sĩ ngôn từ hay những bài diễn thuyết hùng hồn của các nhà hùng biện. Đó có thể chỉ là những lời lẽ tự nhiên, giản dị mà vẫn đi vào lòng người. Câu hỏi rất đỗi ân tình của Chủ tịch Hồ Chí Minh trong buổi lề đọc Tuyên ngôn Dộc lập, ngày 2 tháng 9 năm 1945: “Tôi nói đồng bào nghe rõ không?” đã làm xúc động hàng triệu trái tim người dân Việt Nam. Ngay cả những tiếng chào hỏi, lời xin lỗi, câu cảm ơn hằng ngày chúng ta nói với người xung quanh cũng có thế khiến người khác thấy ấm lòng, vơi bớt sự nhọc nhằn, bực bội. Quá là:
Chẳng dược phẩm oản mâm xôi
Cùng được lời nói cho vui tấm lòng.
Mỗi người đều có thể tạo ra những câu nói đẹp, có văn hoá nếu có ý thức “Học ăn, học nói, học gói, học mở”, “nghĩ rồi hăng nói” và “Lời nói đi đôi với việc làm”.
Chim khôn kêu tiếng rảnh rang
Người khôn nói tiếng dịu dàng, dễ nghe.
Người khôn biết ăn nói dễ nghe, biết “lựa lời mà nói cho vừa lòng nhau”. Nhưng cần phân biệt lời nói “dịu dàng”, thanh lịch với những lời đường mật, giả dối; phán biệt việc biết nói gì, nói vào lúc nào đế đạt được mục đích giao tiếp với kiểu nói năng “ậm ừ cho qua”, “dĩ hoà vi quý”, né tránh tranh luận khi cần đấu tranh bảo vệ lẽ phải. Nói sao cho vừa lòng nhau cùng không phải là sự tỉ tê, nịnh nọt, tâng bốc người khác để chuộc lợi cho bản thân. Chúng ta cần học cách nói năng, ứng xử của những “người khôn”, “người thanh” theo quan niệm dân gian về lời ăn tiếng nói. Đồng thời cùng không nên ngại nói thẳng, nói thật vì sợ mất lòng; cần nhác nhở, phê phán những người ăn nói vô văn hoá, không hiểu biết mà cứ nói bừa; nhất là phải lên án thói xu nịnh, xuyên tạc, đặt điều... Có như vậy những lời nói “chẳng mất tiền mua” mới có thế taTỊỞ thành phựơpsntiện giao tiếp hịĩu hiệu, thành những âm thanh đẹp của cuộc đời.
Ngôn ngừ là tài sản chung của toàn xà hội, nhưng lời nói là tài sản riêng của mỗi cá nhân. Nhớ ghi những lời khuyên dạy của người xưa, mỗi chúng ta hãy luôn có ý thức làm giàu có thêm cho kho tài sản vô hình ấy. Đó chính "là một biếu hiện cụ thế của sự, tiếp thu kinh nghiệm và tri ân người đi trước, phấn đấu tự hoàn thiện mình.
