Đề 3: Viết bài văn (đoạn văn) trình bày cảm nhận của em về câu tục ngữ:
Thương người như thể thương thân
Hướng dẫn tìm ý:
a. Mở đoạn:
- Giới thiệu chung về tục ngữ: Tục ngữ là túi khôn của người xưa. Mỗt câu tục ngữ lấp lánh một vẻ đẹp riêng.
- Giới thiệu câu tục ngữ: Trong đó, hai câu tục ngữ Thương người như thể thương thân để lại trong ta thật nhiều suy ngẫm.
a. Mở đoạn:
* Khái quát: Câu tục ngữ ngắn gọn, cô đúc, đã nêu lên một kinh nghiệm về qun hệ ứng xử trong cuộc sống.
* Giải thích:
- Thương người nghĩa là yêu thương, quan tâm, giúp đỡ người khác trong hoan nạn, khó khăn.
- Thương thân là thương chính bản thân mình.
- “Thương người như thể thương thân” được hiểu là thương yêu người khác như chính bản thân mình.
* Nghệ thuật:
- Với ngôn từ giản dị, cô đúc, câu tục ngữ rất dễ nhớ, dễ đi vào lòng người
- Hình ảnh so sánh cụ thể, sinh động đã làm nổi bật tình yêu thương đồng loại sâu sắc; sự chia sẻ, đồng cảm, sự thấu hiểu trước nỗi đau, nỗi khổ, nỗi bất hạnh của con người.
* Bài học: Từ đó, câu tục ngữ khuyên chúng ta cách sống, cách ứng xử giữa người với người: phải yêu thương đùm bọc nhau trong hoạn nạn khó khăn. Cách sống ứng xử đó đã trở thành lẽ sống cao đẹp của người xưa.
- Bài học mà câu tục ngữ nêu ra vô cùng có ý nghĩa. Đặc biệt trong xã hội ngay nay, cùng với sự tăng trưởng kinh tế, sự phát triển và thay đổi chóng mặt của xã hội đã hình thành một tâm lí vô cảm trước nỗi đau của đồng loại thì bài học ấy lại càng có ý nghĩa hơn bao giờ hết.
c. Kết đoạn: Câu tục ngữ trên thật đáng quý, được coi là phương châm sống cần được khuyến khích, cổ vũ và nhân rộng ra trong cuộc sống hôm nay.
Trong kho tàng văn học Việt Nam tồn tại từ xưa đến nay, mỗi câu chuyện, mỗi câu ca dao, tục ngữ, mỗi bài thơ luôn đề cập đến một truyền thống quý báu của dân tộc. Đó là truyền thống “Thương người như thể thương thân”, ca ngợi lòng thương người và phê phán những kẻ thờ ơ với người khác.
Là một câu tục ngữ đầy ý nghĩa, “thương người như thể thương thân” đề cao việc yêu thương mọi người xung quanh như chính bản thân mình. Ta quí trọng, yêu thương bản thân bao nhiêu thì càng phải quí trọng, yêu thương những đồng bào quanh ta bấy nhiêu. Truyền thống “thương người như thể thương thân” của dân tộc ta đã được truyền lại qua nhiều thế hệ bằng các câu ca dao tục ngữ hay qua các câu chuyện, bài thơ. Đây là một nghĩa cử dẹp, thể hiện nhân cách của con người. Các câu ca dao như:
"Bầu ơi thương lấy bí cùng
Tuy rằng khác giống nhưng chung một giàn "
đã thể hiện rất rõ tình thương yêu đối với các đồng bào, dân tộc anh em cùng chung sống trên lãnh thổ Việt Nam. Hay như câu “Chị ngã em nâng”,
"Anh em như thể tay chân
Rách lành đùm bọc dở hay đỡ đần ”
Cũng thể hiện tình yêu thương gắn bó của các anh chị em trong cùng một gia đình. Truyền thuyết “Con rồng cháu tiên” là một bằng chứng cho thấy các dân tộc.. mọi người trong cùng một nước đều là anh em. Vì vậy, chúng ta cần thương yêu đùm bọc nhau như câu:
"Nhiễu điểu phủ lấy giá gương
Người trong một nước phải thương nhau cùng
Thế nhưng vẫn có những kẻ thờ ơ, dửng dưng trước khó khăn, hoạn nạn của người khác. Đoạn trích “Trong lòng mẹ”, trích “Những ngày thơ ấu” của nhà văn Nguyên Hồng đã bộc lộ rõ sự độc ác, cay nghiệt của bà cô đối với chú bé Hồng đó là cháu của bà. Bài văn phê phán nghiêm khắc việc bà cô gieo rắc những hoài nghi về mẹ cùa Hồng làm chú bé rất mực đau khổ. Ngoài xã hội cùng còn rất những kẻ như vậy:
"Con cò chết rũ trên cây
Cò con mở lịch định ngày làm ma
Cà cuống uống rượu la đà
Chim ri riu rít bò ru lấy phần ”
Bài ca dao trên đã mượn hình ảnh các con vật để phê phán những kẻ thờ ơ dửng dưng trước sự mất mát của người khác, lợi dụng để uống rượu ăn chơi. Những câu ca dao tục ngữ, những câu chuyện cổ được người xưa viết ra để giáo dục thế hệ trẻ phải biết yêu thương lẫn nhau, ca ngợi những người biết “thương người như thể thương thân” vì những người đó sẽ được xã hội kính nể, quí trọng. Ngược lại, đối với những kẻ chỉ biết lợi dụng, thờ ơ, dửng dưng khi người khác gặp nạn sẽ bị phê phán nghiêm khắc, sau này khi những kẻ đó gặp nạn sẽ không được ai giúp đỡ.
Văn học Việt Nam rất sâu sắc, nhất là đối với truyền thống “thương người như thể thương thân”, khuyên mọi người phải giữ gìn thật kĩ truyền thống này. về phần mình, em sẽ luôn yêu thương mọi người xung quanh, giúp đỡ mọi người để góp phần xây dựng đất nước, giữ gìn và phát triển kho tàng văn học Việt Nam.
Chúc bạn học tốt!!!!
