Từ khi xuất hiện cho đến nay, con người luôn tác động trực tiếp tới môi trường tự nhiên và làm biến đổi môi trường tự nhiên. Tuy nhiên, tuỳ từng thời kì và tương ứng với mức độ phát triển kinh tế - xã hội mà con người tác động tới môi trường tự nhiên có khác nhau về tính chất và quy mô.
Tác động của con người tới môi trường tự nhiên được xem xét trong 3 thời kì:
- Thời kì nguyên thuỷ :
+ Con người hoà đồng với thiên nhiên. Con người đã thừa hưởng các sản phẩm của tự nhiên bằng cách hái lượm và săn bắt động vật hoang dã.
+ Con người đã biết dùng lửa để nấu nướng thức ăn, sưởi ấm, xua đuổi và dồn bắt muông thú. Tác động đáng kể của các hoạt động này tới môi trường tự nhiên là đã làm cháy nhiều cánh rừng rộng lớn.
- Thời kì xã hội nông nghiệp :
+ Con người vẫn tiếp tục săn bắt động vật hoang dã nhưng đã biết trồng cây lương thực và biết chăn nuôi.
+ Con người đã chặt phá nhiều cánh rừng tự nhiên lấy đất trồng trọt, chăn nuôi và định cư. Do đó, đã làm mất đi nhiều cánh rừng rộng lớn, làm cho nhiều vùng đất bị khô cằn và suy giảm độ màu mỡ. Tuy vậy, hoạt động sản xuất nông nghiệp trong thời kì này đã tạo ra được nhiều giống vật nuôi, cây trồng phù hợp với lợi ích của con người và cũng từ đó đã tạo ra hệ sinh thái trồng trọt.
- Thời kì xã hội công nghiệp :
+ Con người đã chuyển từ sản xuất thủ công sang sản xuất công nghiệp với việc áp dụng nhiều tiến bộ khoa học kĩ thuật, công nghiệp khai khoáng phát triển và nền sản xuất nông nghiệp dần được cơ giới hoá...
+ Đồng thời với việc phát triển sản xuất, quá trình đô thị hoá ngày càng gia tăng. Do đó, con người cũng cần đất đai và đã làm mất đi nhiều cánh rừng rộng lớn và đất đai trồng trọt. Sự chuyển biến này đã tác động không nhỏ tới môi trường : làm giảm sút độ đa dạng sinh học, gây ô nhiễm môi trường, làm kiệt quệ tài nguyên thiên nhiên... Tuy vậy, do nhận thức về vai trò của môi trường đối với cuộc sống con người nên trong thời kì này, con người đã và đang có nhiều hoạt động bảo vệ môi trường, khống chê dịch bệnh và tạo nhiều giống vật nuôi, cây trồng có năng suất cao và phẩm chất tốt...
Con người đã tác động tới môi trường qua các thời kì phát triển của xã hội như thế nào?
- Thời kì nguyên thuỷ
Trong thời kì này, con người sống hòa đồng với tự nhiên. Cách sống cơ bản là săn bắt động vật và hái lượm cây rừng.
Tác động đáng kể của con người đối với môi trường là con người biết dùng lừa để nấu nướng thức ăn, sưởi ấm và xua đuổi thú dữ. Con người đã đốt lừa dồn thú dừ vào những hố sâu đê bắt, làm cho nhiều cánh rừng rộng lớn ờ Trung Âu. Đông Phi, Nam Mĩ, Đông Nam Á bị đốt cháy,
- Xã hội nông nghiệp
Bên cạnh hoạt động săn bắn, con người đã bắt đầu biết trồng cây lương thực như lúa, lúa mì, ngô... và chăn nuôi dê, cừu, lợn. bò... Hoạt độne trổng trọt và chăn nuôi đã dẫn con người tới việc chặt phá và đổt rừng lấy đất canh tác, chăn thả gia súc.
Hoạt động cày xới đất canh tác góp phần làm thay đổi đất và nước tầng mặt. Hậu quà là nhiều vùng đất bị khô cằn và suy giảm độ màu mỡ.
Nền nông nghiệp hình thành đòi hỏi con người phải định cư, từ đó nhiều vùne rừng bị chuyển đổi thành các khu dân cư và khu sản xuất nông nghiệp.
Tuy nhiên, naoài việc phá rừng, hoạt động nông nghiệp còn đem lại lợi ích là tích luỹ thêm nhiều giông cây trồng, vật nuôi và hình thành các hệ sinh thái trồng trọt.
- Xã hội công nghiệp
Thế kỉ XVIII được coi là điểm mốc của thời đại văn minh công nghiệp. Việc chê tạo ra máy hơi nước sư dụng trong sản xuất, giao thông vận tải đă tạo điểu kiện để chuyển từ sản xuất thủ công sang sản xuất bằng máy móc. Máy móc ra đời đã tác động mạnh mẽ tới môi trường sông.
Nền nông nghiệp cơ giới hoá tạo ra nhiều vùng trồng trọt lớn.
Công nghiệp khai khoáng phát triển đã phá đi rất nhiều diện tích rừng trên Trái Đất.
Đô thị hoá ngày càng tăng đã lấy đi nhiều vùng đất rừng tự nhiên và đất trồng trọt.
Bên cạnh những tác động làm suy giảm môi trường, nền công nghiệp phát triển cũng góp phần cải tạo môi trường.
Ngành hoá chất sản xuất được nhiều loại phân bón, thuốc trừ sâu bảo vệ thực vật làm tăng sản lượng lương thực và khống chế được nhiều loại dịch bệnh. Nhiều giống vật nuôi và cây trồng quý được lai tạo và nhân giống.
