Thực hành đọc hiểu Lưu biệt khi xuất dương (Phan Bội Châu)

Quoc Tran Anh Le

Chú ý “chí làm trai” và quan niệm sống của nhân vật trữ tình.

-  Chí làm trai: “ Làm trai phải lạ ở trên đời”. Trong đó, “lạ” nghĩa là phải sống khác với mọi người, không được giống ai để tạo nên sự khác biệt. Nghĩa là nam nhi phải làm nên nghiệp lớn xưng danh với thiên hạ, phải “lạ” ở trên đời

- Quan niệm sống của nhân vật trữ tình: “Há để càn khôn tự chuyển dời”.

   + Thời xưa người ta thưởng phó mặc cuộc đời cho hai chữ số phận, mệnh người do trời định đoạt.

   + Nhưng trong bài thơ, chí làm trai là phải tự mình chủ động xoay chuyển thời thế. Đó là lối sống chủ động, không chùn bước, nản chí để mặc cho hoàn cảnh chi phối mà phải có bản lĩnh để chi phối hoàn cảnh.