1/
Tháng 3 năm 1985, nhà nước Xô Viết tiến hành công cuộc “cải tổ” nhằm khắc phục những sai lầm, thiếu sót trước đây, đưa đất nước thoát khỏi cuộc khủng hoảng và xây dựng một chủ nghĩa xã hội theo đúng bản chất và ý nghĩa nhân văn đích thực của nó.
Nội dung của cuộc cải tổ:
Về chính trị: thực hiện chế độ đa nguyên về chính trị, xóa bỏ chế độ một Đảng (tức là Đảng Cộng sản) nắm vai trò lãnh đạo nhà nước, tuyên bố dân chủ và “công khai” mọi mặt. Về kinh tế: Tuy đề ra nhiều phương án nhưng chưa thực hiện được gì. Kinh tế đất nước tiếp tục suy giảm, dẫn đến những bất ổn về chính trị, xã hội.Kết quả cuối cùng: Công cuộc cải tổ nhanh chóng lâm vào tình trạng bị động, đất nước rồi loạn. Trong bối cảnh đó, cuộc đảo chính để lật đổ tổng thống goososooc - ba - chốp bị thất bại đã gây ra những hậu quả nghiêm trọng: Đảng cộng sản Liên Xô bị đình chỉ hoạt động, 11 nước cộng hòa tách khỏi liên bang Xô Viết, thành lập cộng đồng các quốc gia độc lập. Chế độ xã hội chủ nghĩa ở Liên Xô bị sụp đổ.
