Câu 2. Đoạn giữa bức thư
a. - Người da đỏ
+ Đất là mẹ. - > Gắn bó máu thịt với đất
+ Trân trọng, yêu mến âm thanh của thiên nhiên: lá cây, lay động, côn trùng vỗ cánh, chim, ếch, gió thoảng, không khí… - > Hòa mình vào thiên nhiên, chăm chú, bảo vệ môi trường.
- Người da trắng
+ Mảnh đất là kẻ thù, bị chinh phục, mua, tước đoạt, bán, ngấu nghiến, để lạ những hoang mạc. - > Coi là món hàng mua bán, ngược đãi thô bạo.
+ Chẳng có nơi nào yên tĩnh, chỉ là những tiếng ồn ào lăng mạ… - > Xa các thiên nhiên, hủy hoại môi trường.
b. Những biện pháp nghệ thuật được sử dụng:
(1) Phép so sánh:
- Đất là bầu trời – như những vật mua được, tước đoạt được… như những con cừu và những hạt kim cương sáng ngời.
- Các muông thú sống trên mảnh đất này như những người anh em.
(2) Phép nhân hóa:
- Mảnh đất này – những người anh em, kẻ thù.
- Mẹ - đất, an hem – bầu trời.
(3) Phép lặp
- Tôi biết… Tôi biết, cách sống của…
- Tôi là người da đỏ… Có lẽ người da đỏ hoang dã…
- Tôi là kẻ hoang dã,… Tôi là kẻ hoang dã,…
(4) Phép đối lập :
- Người an hem – kẻ thù.
- Tiếng lá cây lay động vào mùa xuân hay tiếng vỗ cánh của côn trùng – những tiếng ồn ào lăng mạ.
(5) Các kiểu câu:
- Kiểu câu trùng lặp để nhấn mạnh: Tôi biết người da trắng… Tôi biết, cách sống của chúng tôi… Tôi thật không hiểu nổi điều đó. Tôi không hiểu điều đó. Tôi không hiểu bất cứ một cách sống nào khác.
- Kiểu câu nghi vấn để củng cố lập luận:
+ Có lẽ, người da đỏ hoang dã và tăm tối chăng?
+ Và cái gì sẽ xảy ra... ban đêm bên hồ?
+ Con người là gì, nếu cuộc sống thiếu những con thú?
- Câu luận: Tôi là người da đỏ, tôi thật không thể hiểu nỗi điều đó. Tôi là kẻ hoang dã…
(6) Từ ngữ gợi tả, gợi cảm:
- Người anh em, mẹ đất, an hem bầu trời.
- Ngấu nghiến đất đai.
- Nhức nhối.
- Lá cây lay động vào mùa xuân…
- Chia sẻ linh hồn…
a) Sự khác biệt của người da đỏ và người da trắng thể hiện ở thai độ đối với đất đai. Người da trắng xa lạ với đất, coi đất là kẻ thù. Họ cư xử với đâtư như vật mua được, tước đoạt được, bán đi như mọi thứ hàng hóa. Người da trắng chỉ biết khai thác, lấy đi những thứ cần, ngấu nghiến đất đai, rồi để lại đằng sau những bãi hoang mạc. Trở lại, người da đỏ gắn bó, thân thiết, coi đất như mẹ, như một phần của mình.
Sự khác biệt đó còn thể hiện ở lối sống. Người da trắng sống ồn ào trong nhịp sống công nghiệp căng thẳng, họ không quan tâm đến không khí, không biết thưởng thức "những làn gió thấm đượm hương hoa đồng cỏ", không quý trọng muôn thú. Trong khi đó, người da đỏ sống trái lại.
b) Tác giả đã dùng nhiều biện pháp nghệ thuật phối hợp để nêu bật sự khác biệt và thể hiện thái độ, tình cảm của mình. Cụ thể là đã sử dụng.
- Phép đối lập anh em >< kẻ thù
Yên tĩnh >< ồn ào
Xa lạ >< thân thiết
- Điệp ngữ: Tôi biết... Tôi biết... Tôi thật không hiểu... Tôi đã chứng kiến... ngài phải phải nhớ... Ngài phải gìn giữ... ngài phải dạy... ngài phải bảo...
- Sự so sánh tương phản, giữa người da trắng và người da đỏ về thái độ với thiên nhiên, về cách sống.
