1. Tìm câu rút gọn trong những phần trích sau, và cho biết thành phần nào bị rút gọn. Hãy khôi phục các câu rút gọn đó thành câu đầy đủ.
a) Mẹ ơi! Con khổ quá mẹ ơi ! Sao mẹ đi lâu thế? Mãi không về !
(Nguyên Hồng)
b) Mẹ không lo, nhưng vẫn không ngủ được. Cứ nhắm mắt lại là dường như vang bên tai tiếng đọc bài trầm bổng […].
(Lí Lan)
c) Những ai ngồi đấy ?
– Ông Lí cựu với ông Chánh hội.
(Ngô Tất Tố)
2. Tìm câu rút gọn trong những phần trích sau, và cho biết chúng có tác dụng gì.
a) – Thằng Thành, con Thuỷ đâu ?
Chúng tôi giật mình, líu ríu dắt nhau đứng dậy.
– Đem chia đồ chơi ra đi! – Mẹ tôi ra lệnh.
Thuỷ mở to đôi mắt như người mất hồn, loạng choạng bám vào cảnh tay tôi. Dìu em vào trong nhà, tôi bảo :
– Không phải chia nữa. Anh cho em tất.
Tôi nhắc lại hai ba lần, Thủy mới giật mình nhìn xuống. Em buồn bã lắc đầu :
– Không, em không lấy. Em để hết lại cho anh.
– Lằng nhằng mãi. Chia ra – Mẹ tôi quát và giận dữ đi về phía cổng.
(Khánh Hoài)
b) Một thói quen xấu ta thường gặp hằng ngày, ở bất cứ đâu là thói quen vứt rác bừa bãi. Ăn chuối xong cứ tiện tay là vứt toẹt ngay cái vỏ ra cửa, ra đường…
(Băng Sơn)
c) Tháng hai trồng cà, tháng ba trồng đỗ.
d) Phượng xui ta nhớ cái gì đâu. Nhớ người sắp xa, còn đứng trước mặt… Nhớ một trưa hè gà gáy khan… Nhớ một thành xưa son uể oải.
(Xuân Diệu)
3. Tìm các câu rút gọn trong các câu ca dao sau và cho biết tác dụng của chúng.
a) Rủ nhau xem cảnh Kiếm Hồ ! Xem cầu Thê Húc, xem chùa Ngọc Sơn.
b) Chiều chiều ra đứng ngõ sau/ Trông về quê mẹ ruột đau chín chiều.
c) Ngó lên nuộc lạt mái nhà/ Bao nhiêu luộc lạt nhớ ông bà bấy nhiêu.
d) Đêm qua ra đứng bờ ao/ Trông cá cá lặn trông sao sao mờ.
4. Hãy nhận xét về cách dùng các câu rút gọn dưới đây. Theo em, có nên dùng các câu rút gọn trong những tình huống đó không ? Tại sao ?
a) – Cháu cho bác hỏi đến phố Hàng Bạc đi bằng cách nào ?
– Đi thẳng, đến ngã tư thì rẽ phải.
b) – Mẹ ơi, cho con đi tham quan nhé !
– Con đi mấy ngày ?
– Một ngày.
5. Đọc đoạn trích sau :
Cô Tâm ôm chặt lấy em :
(1) – Cô biết chuyện rồi. Cô thương em lắm !
[…]
Cô giáo Tâm gỡ tay Thuỷ, đi lại phía bục, mở cặp lấy một quyển sổ cùng với chiếc hút máy nắp vàng đưa cho em tôi và nói :
(2) – Cô tặng em. Về trường mới, em cố gắng học tập nhé !
Em đặt vội quyển sổ và cây bút lên bàn :
(3) – Thưa cô, em không dám nhận… em không được đi học nữa.
(Khánh Hoài)
Có thể rút gọn chủ ngữ ở các câu (1), (2), (3) không ? Tại sao ?
1) a) Mãi không về ! ( chủ ngữ )
-> Mẹ mãi không về!
b) Cứ nhắm mắt lại là dường như vang bên tai tiếng đọc bài trầm bổng ( chủ ngữ )
-> Mẹ cứ nhắm mắt lại là dường như vang bên tai tiếng đọc bài trầm bổng.
c) Ông Lí cựu với ông Chánh hội. ( vị ngữ)
-> Ông Lí cựu với ông Chánh hội ở ngồi đấy.
2)
a) – Đem chia đồ chơi ra đi! ( chủ ngữ )
-> Hai đứa Đem chia đồ chơi ra đi!
– Không phải chia nữa. ( chủ ngữ )
-> Em không phải chia nữa, anh cho em tất.
=> Làm cho câu gọn hơn, vừa thông tin được nhanh hơn, vừa tránh lặp lại những từ ngữ đã xuất hiện trong câu đứng trước.
b). Ăn chuối xong cứ tiện tay là vứt toẹt ngay cái vỏ ra cửa, ra đường…( chủ ngữ )
-> Ai cũng thế, ăn chuối xong cứ tiện tay là vứt toẹt ngay cái vỏ ra cửa, ra đường.
=> Ngụ ý hành động, đặc điểm nói trong câu là của chung mọi người
c) ( không phải là câu rút gọn)
d) - Nhớ người sắp xa, còn đứng trước mặt… ( chủ ngữ)
-> Phượng nhớ người sắp xa, còn đứng trước mặt…
- Nhớ một trưa hè gà gáy khan..(chủ ngữ)
-> Phượng nhớ một trưa hè gà gáy khan...
- Nhớ một thành xưa son uể oải...(chủ ngữ)
-> Phượng nhớ một thành xưa son uể oải...
=>Ttránh lặp lại những từ ngữ đã xuất hiện trong câu đứng trước.
bài 1: - mãi không về ( chủ ngữ )
mình nhầm nha, cho mình cmt lại
