1.
Thanh Hải có tên thật là Phạm Bá Ngoãn quê ở Thừa Thiên Huế, ông hoạt động văn nghệ cả hai thời kì đó là chống Pháp và cả chống Mĩ, ông được đánh giá cây bút có nhiều đóng góp vào xây dựng nền văn học miền Nam trong thời gian đầu tiên.
Bài thơ Mùa xuân nho nhỏ được ông viết một thời gian trước khi qua đời (trước năm 1980), thể hiện tình yêu cuộc sống, đất nước và mong ước của tác giả.
2.
Ông viết bài thơ này trong thời điểm cuối đời, khi đã cảm nhận cái chết đã cận kề, khoảnh khắc đó ông muốn cống hiến sức lực nhỏ nhoi của bản thân cho đất nước và góp phần làm nên mùa xuân cho đất trời. Chỉ đơn giản như vậy ông đã đặt bài thơ với tiêu đề “Mùa xuân nho nhỏ”.
Nhan đề của bài thơ cũng tạo nên sáng tạo đó là phát hiện mới mẻ của ông. Bài thơ cũng thể hiện quan điểm thống nhất giữa cái riêng và cái chung, giữa cái cá nhân và cái cộng đồng. Ngoài ra, bài thơ Mùa xuân nho nhỏ còn nói lên mong ước cháy bỏng của tác giả Thanh Hải đó là ông muốn thật tốt sống cống hiến bằng sức sống tươi trẻ, mong muốn được cống hiến những gì tốt đẹp nhất cho mùa xuân của đất trời và đất nước ngày càng tươi đẹp.
3.
Mạch cảm xúc của bài thơ:
Mạch cảm xúc xuyên suốt trong bài thơ là sự ngây ngất mê say của nhà thơ trước mùa xuân tười đẹp trong trẻo của “dòng sông xanh, bông hoa tím và tiếng chim vang lừng,..". Từ cảm xúc với mùa xuân của thiên nhiên được tác giả mở rộng ra là mùa xuân của đất nước, của dân tộc thông qua hình ảnh người lính cầm súng nơi chiến trường và người nông dân trên đồng ruộng. Từ sự đi lên của đất nước nhà thơ ước nguyện đóng góp sức lực nhỏ bé của mình để dựng xây đất nước ngày càng tươi đẹp hơn.
Ý nghĩa nhan đề:
- Nhan đề có kết cấu đặc biệt: danh từ “mùa xuân” được cụ thể hóa bằng tính từ “nho nhỏ” gợi nhiều lớp nghĩa:
+ Nghĩa thực: mùa xuân của thiên nhiên, đất trời.
+ Nghĩa biểu tượng: ẩn dụ cho 1 cuộc đời đẹp, 1 khát vọng đẹp, 1 lí tưởng sống cao đẹp. Nhà thơ muốn làm một mùa xuân nho nhỏ là muốn sống đẹp, sống cống hiến nhưng cũng rất khiêm tốn để hiến dâng cho cuộc đời.
=> Nhan đề bộc lộ vẻ đẹp của tâm hồn khiêm nhường, trong sáng, thiết tha, gắn bó với cuộc đời.
