* Xương dài gồm có thân và 2 đầu xương , chỗ tiếp giáp giữa đầu xương với thân xương có đĩa sụn tăng trưởng .

- Đầu xương gồm có :

+ Sụn bọc đầu xương có tác dụng làm trơn đầu xương , làm giảm sự ma sát của xương khi vận động .

+ Mô xương xốp gồm các nan xương xếp theo kiểu vòng cung có chức năng làm phân tán lực tác động lên xương . Giữa các nan xương có các ô chứa tủy đỏ .

- Thân xương gồm có :

+ Màng xương có chức năng phân chia và làm xương to về bề ngang .

+ Mô xương cứng tạo tính vững chắc và chịu lực cho xương .

+ Khoang xương là một ống rỗng nằm trong thân xương có chứa tủy đỏ ở trẻ em , tủy vàng ở người già .

- Sụn tăng trưởng có tác dụng giúp xương ở trẻ dài ra , ở người trưởng thành sụn tăng trưởng đã hóa xương nên không thể dài ra nữa .

- Bóng đái là cơ quan chứa nước tiểu trước khi bài xuất ra ngoài qua ống đái . Chỗ bóng đái thông với ống đái có cơ vòng thuộc loại cơ trơn đóng chặt , cơ trơn hoạt động theo cơ chế phản xạ thần kinh ( không theo ý muốn ) , khi lượng nước tiểu trong bóng đái tăng lên khoảng 200ml sẽ làm căng bóng đái tăng áp suất trong bóng đái và cảm giác buồn đi tiểu , lúc này có luồng xung thần kinh làm mờ cơ vòng để nước tiểu thoát ra ngoài .

+ Ở người lớn phía dưới vòng cơ trơn của ống đái còn có vòng cơ văn đã phát triển hoàn thiện , cơ này có khả năng co rút tự ý . Vì vậy , khi ý thức hình thành , cơ thể có thể bài xuất nước tiểu theo ý muốn .

+ Ở trẻ nhỏ , do cơ vân thắt bóng đái phát triển chưa hoàn chỉnh nên khi lượng nước tiểu nhiều gây căng bóng đái , sẽ có luồng xung thần kinh gây co cơ bóng đái và mở cơ trơn ống đái để thải nước tiểu , điều này thường xãy ra ở trẻ nhỏ đặc biệt là ở giai đoạn sơ sinh .

Khoang miệng có cấu tạo phù hợp với chức năng cắn , xé , nhai , nghiền , đảo , trộn thức ăn thấm đều nước bọt và tạo viên thức ăn .

- Răng đc phân hóa thành 3 loại phù hợp với các hoạt động của nó :

+ Răng cửa : cắn , xé thức ăn .

+ Răng nanh : xé thức ăn .

+ Răng hàm : nhai , nghiền nát thức ăn

- Lưỡi : được cấu tạo bởi hệ cơ khỏe , linh hoạt phù hợp với chức năng đảo trộn thức ăn .

- Má , môi : tham gia giữ thức ăn trong khoang miệng .

- Các tuyến nước bọt : lượng nước bọt tiết ra nhiều khi ăn để thấm đều thức ăn ( đặc biệt là thức ăn thô ) . Trong nước bọt có enzim amilaza tham gia biến đổi tinh bột chín thành đường đôi .

Đặc điểm cấu tạo của phổi phù hợp với chức năng trao đổi khí là :

- Phổi gồm 2 lá : lá phổi phải gồm 3 thùy , lá phổi trái gồm 2 thùy .

- Bên ngoài có 2 lớp màng , ở giữa có chất dịch nhầy làm giảm lực ma sát của phổi vào lồng ngực khi hô hấp .

- Số lượng phế nang nhiều (700 - 800 triệu đơn vị) làm tăng bề mặt trao đổi khí của phổi (khoảng 70 - 80m²)

- Thành phế nang mỏng được bao quanh là mạng mao mạch dày đặc , giúp sự trao đổi khí diễn ra dễ dàng

Các tác nhân gây hại cho hệ tiêu hóa :

* Các tác nhân sinh học :

- Nhóm vi sinh vật hoại sinh :

+ Ở miệng : các vi sinh vật thường bám vào các kẻ răng để lên men thức ăn , tạo ra môi trường axit làm hỏng răng .

+ Ở ruột , dạ dày : các vi sinh thường làm ôi thiu thức ăn , gây rối lợn tiêu hóa như : tiêu chảy , đau bụng , nôn ói ...

- Nhóm sinh vật kí sinh :

+ Giun sán kí sinh gây viêm loét niêm mạc ruột .

+ Vi sinh vật kí sinh trong ống tiêu hóa tuyến tiêu hóa , gây viêm loét thành ống và tuyến tiêu hóa .

- Nhóm vi khuẩn , vi rút kí sinh gây hại cho hệ tiêu hóa .

* Các tác nhân trong đồ ăn , đồ uống : các chất độc trong thức ăn , đồ uống có thể làm tê liệt lớp dưới niêm mạc của ống tiêu hóa , gây ung thư cho hệ tiêu hóa .

* Ăn không đúng cách : có thể làm hoạt động tiêu hóa diễn ra kém hiwwuj quả , gây hại cho hệ tiêu hóa .

* Khẩu phần ăn không hợp lý : có thể gây rối loạn hệ tiêu hóa gây tiêu chảy , nôn ói , ....

Các biện pháp phòng tránh các tác nhân gây hại cho hệ tiêu hóa :

- Vệ sinh ăn uống :

+ Ăn chín , uống sôi .

+ Rửa tay bằng xà phòng trước khi ăn .

+ Thức ăn cần đc chế biến và bảo quản tốt .

+ Ăn rau sống cần sử lý qua nước muối loãng .

- Vệ sinh môi trường xung quanh sạch sẽ , diệt ruồi nhặng .

- Vệ sinh cá nhân , vệ sinh răng miệng đúng cách khoa học , tẩy giun - sán định kì .

- Không sử dụng chất độc hóa học để bảo quản thức ăn .

- Lập khẩu phần ăn hợp lý và ăn uống khoa học

a , Tứ giác ANMI có : góc MAN = góc ANI = góc AMI = 90^o nên là hình chữ nhật .

→ AI = MN

b, ΔABC vuông tại A có đường trung tuyến AI ứng với cạnh huyền nên :

AI = IC

→ ΔAIC cân tại I

→ Góc IAN = góc ICN

Xét ΔAIN và ΔCIN có :

Góc INA = Góc INC = 90^o

AI = IC

Góc IAN = góc ICN

→ Δ AIN = Δ CIN ( cạnh huyền - góc nhọn )

→ AN = NC

Ta có : IN = ND

AN = NC

→ Tứ giác AICD là hình bình hành mà có hai đường chéo ID và AC vuông góc với nhau nên là hinhg thoi .

Cấu tạo

* Ống tiêu hóa : miệng , hầu , thực quản , dạ dày , ruột non , ruột già và hậu môn .

* Tuyến tiêu hóa : tuyến nước bọt , tuyến vị của dạ dày , tuyến gan , tuyến tụy và các tuyến ruột .

Chức năng

Biến đổi thức ăn thành các chất dinh dưỡng mà cơ thể có thể hấp thụ qua thành ruột non , đồng thời thải các chất cặn bã , chất thừa , chất không cần thiết ... ra khỏi cơ thể .

* Các chất được hấp thụ là :

- Lượng gluxit được hấp thụ hoàn toàn là : 500 . 0,95 = 475 (g)

- Lượng protein được hấp thụ hoàn toàn là : 150 . 0,85 = 127,5 (g)

- Lượng lipit đc hấp thụ hoàn toàn là : 20 . 0,7 = 14 (g)

* Năng lượng được giải phóng từ các chất đưa vào là :

- Năng lượng do gluxit giải phóng : 475 . 4,3 = 2042,5 (Kcal)

- Năng lượng protein giải phóng : 127,5 . 4,1 = 522,75 (Kcal)

- Năng lượng do lipit giải phóng : 14 . 9,3 = 130,2 (Kcal)

→ Năng lượng người đó đưa vào cơ thể :

2024,5 + 522,75 + 130,2 = 2695,2 (Kcal)

Vì năng lượng đưa vào = năng lượng sản sinh ra = 2695,5 Kcal

( Định luật bảo toàn năng lượng )