- hoàn cảnh : bà và mẹ qua đời sống với bố trong xó tăm tối , nỗi khổ khiến người bố trở nên tàn bạo, phải đi bán diêm để kiếm sống
➞ Tội nghiệp, đáng thương
nghệ thuật : miêu tả rõ nét cảnh ngộ và nỗi khổ cực của em bé bằng những chi tiết, hình ảnh đối lập.
- Sắp sếp trình tự sự việc nhằm khắc họa tâm lí em bé trong ccanhr ngộ bất hạnh
- Sáng tạo trong cách kể chuyện
Cô bé : đã quẹt diêm 5 lần.
Lần thứ nhất, vì em đang rét nên “Em tưởng chừng như đang ngồi trước một lò sưởi bằng sắt có những hình nổi bằng đồng bóng nhoáng”.
Lần thứ hai, em đang đói, nên mơ ước “Bàn ăn đã dọn, khăn trải bàn trắng tinh, trên bàn toàn bát đĩa bằng sứ quý giá, và có cả một con ngỗng quay”.
Lần thứ ba, khi đã được ấm, no trong tưởng tượng, em ước “một cây thông Nô-en. Cây nỳa lớn và lộng lẫy… Hàng ngàn ngọn nến sáng rực, lấp lánh trên cành lá xanh tươi và rất nhiều nhiều bức tranh màu sắc rực rỡ như những bức bày trong các tủ hàng”.
Lần tiếp theo, “em bé nhìn thấy rõ ràng bà em đang mỉm cười với em”. Lần cuối cùng, vì muốn níu bà ở lại, “em quẹt tất cả những que diêm còn lại trong bao. Diêm nối nhau chiếu sáng như giữa ban ngày. Chưa bao giờ em thấy bà em to lớn và đẹp lão như thế này. Bà cụ càm lấy tay em, rồi hai bà cháu bay vụt lên cao, cao mãi”.
Mộng tưởng : lần 1 : lò sưởi
lần 2 : bàn ăn sang trọng và nghỗng quay
lần 3 cây thông nô en
lần 4 : bà đang mỉm cười
lần 5 : bà cháu cùng bay lên trời