Xuân Tóc Đỏ cứu quốc (Trích Số đỏ - Vũ Trọng Phụng)

Sau khi đọc 1 (SGK Kết nối tri thức với cuộc sống trang 18)

Đọc văn bản 12 (SGK Kết nối tri thức với cuộc sống trang 17)

Hướng dẫn giải

- Các từ ngữ để khái quát lại tính chất phản ứng của đám đông: Đồng tình, ngưỡng mộ, hân hoan

→ Đám đông đã bị tài hùng biện xảo trá của Xuân Tóc Đỏ thao túng.

(Trả lời bởi Quoc Tran Anh Le)
Thảo luận (1)

Sau khi đọc 5 (SGK Kết nối tri thức với cuộc sống trang 18)

Hướng dẫn giải

- Sự tương đồng:

+ Cả ngôn ngữ người kể chuyện và ngôn ngữ nhân vật trong đoạn trích đều sử dụng ngôn ngữ gần gũi với người đọc. ‘

+ Cả người kể chuyện và nhân vật đều sử dụng câu trực tiếp để truyền đạt ý kiến, tuyên bố và thể hiện suy nghĩ. Điều này tạo ra sự trực tiếp và rõ ràng trong truyền đạt thông điệp.

- Sự khác biệt:

+ Trong đoạn Xuân Tóc Đỏ diễn thuyết, người kể chuyện sử dụng ghi chú trong ngoặc đơn để thêm vào những ý kiến cá nhân, châm biếm, hay những suy nghĩ mà người kể muốn chia sẻ. Điều này tạo ra một góc nhìn thứ ba, không phải là của nhân vật trong câu chuyện.

+ Xuân Tóc Đỏ thường sử dụng cảm xúc và ngôn ngữ mạnh mẽ hơn để diễn đạt suy nghĩ và tâm trạng của mình. Anh ta sử dụng cảm từ như "nghiêm trọng," "nặng nề," và "tử tế" để mô tả tình hình và tâm trạng của mình.

(Trả lời bởi Quoc Tran Anh Le)
Thảo luận (1)

Sau khi đọc 2 (SGK Kết nối tri thức với cuộc sống trang 18)

Hướng dẫn giải

- Nhà văn đã dùng ngôi kể thứ nhất để kể lại toàn bộ sự việc, hóa thân thành người chứng kiến toàn bộ câu chuyện

- Tác dụng:

+ Ngôi kể thứ ba cho phép tác giả có cái nhìn chân thực và toàn diện về các sự kiện và nhân vật trong câu chuyện, đối với đoạn trích, ngôi kể này đã khắc họa lên sự thối nát của xã hội Đương thời thông qua các nhân vật. Đó là sự đểu cáng của Xuân, sự hèn nhát của các quan chứng nhà nước. Điều này giúp độc giả có cái nhìn tổng quan, không bị giới hạn bởi suy nghĩ hay cảm xúc của một nhân vật cụ thể, đánh giá được hiện thực mà nhà văn muốn phơi bày.

+ Ngôi kể thứ ba mở rộng khả năng của tác giả để thay đổi góc nhìn và chuyển đổi giữa các nhân vật. Điều này giúp độc giả hiểu rõ hơn về nhiều ý kiến, tâm trạng và suy nghĩ của các nhân vật. Trong đoạn trích, nhà văn đã cho độc giả thấy được diễn biến tâm trạng bực tức của Vua Xiêm khi tuyển thủ của mình sắp thua, sự lo lắng hớt hải của quan chức nhà nước cho đến sự khó hiểu của ông Văn Minh, tất cả đều được khắc họa rõ nét.

- Bên cạnh đó, nhà văn sử dụng điểm nhìn toàn tri để diễn tả lại sự việc, đó là điểm nhìn khi người kể chuyện dùng ngôi thứ ba để kể nhưng họ biết nhiều hơn nhân vật, biết tất cả mọi điều. 

- Tác dụng:

+ Việc sử dụng điểm nhìn toàn tri cho phép tác giả mô tả và đánh giá hiện thực từ nhiều góc độ từ đó phê phán và chỉ ra những vấn đề xã hội xuất hiện trong xã hội đương thời. Trong thời kì này “Cũ mới tranh nhau”, “Á - Âu xáo trộn” khiến cuộc sống lúc bấy giờ giống như một mớ hỗn độn tạp nham mà tác giả cho rằng đó là “cái xã hội đen tối, thối nát”. Điểm nhìn toàn tri sẽ giúp nhà văn vạch trần những mảng tối trong hiện thực đồng thời thể hiện sự khinh bỉ đối với xã hội lúc bấy giờ.

+ Điểm nhìn toàn tri giúp tác giả tránh được sự thiên lệch và chủ quan trong việc diễn đạt ý kiến. Điều này tạo ra một cái nhìn khách quan và đồng thời giúp độc giả tự tìm hiểu và đánh giá về hiện thực

(Trả lời bởi Quoc Tran Anh Le)
Thảo luận (1)

Sau khi đọc 4 (SGK Kết nối tri thức với cuộc sống trang 18)

Hướng dẫn giải

- Những nét đặc sắc trong cách Xuân Tóc Đỏ hùng biện trước công chúng:

+ Hắn sử dụng nghệ thuật diễn thuyết thành thạo, nghệ thuật này đã thuyết phục và làm thay đổi mạnh mẽ quan điểm của công chúng như đánh vào tâm lí cứu quốc “Hỡi công chúng! Mi chưa hiểu rõ những lẽ cực kì to tát nó khiến ta phải nhường cho nhà vô địch Xiêm La”. Anh ta đề cập đến những hậu quả của một xung đột Việt – Xiêm và nhấn mạnh rằng cuộc chiến sẽ kéo theo nạn đói và thảm họa cho nhân loại.

+ Xuân Tóc Đỏ sử dụng những ngôn từ mạnh mẽ để tạo ra ấn tượng mạnh mẽ như xưng “ta”, gọi “Mi”, tự nhận mình là “người xả thân cứu nước”...

+ Xuân Tóc Đỏ tỏ ra có lòng hy sinh cao thượng khi từ chối danh vọng cá nhân để đóng góp vào việc tiến bộ của tổ quốc và duy trì hoà bình thế giới. Điều này tạo ra hình ảnh anh ta như một nhà lãnh đạo tận tụy và có tầm quan trọng. “Mi đã biết đâu cáu lòng hi sinh cao thượng vô cùng..”, “điểm cốt yếu của người xả thân cứu nước không phải chỉ nghĩ đến mình…”.

→ Công chúng đáp lại bằng sự cảm phục và hoan hô. Điều này thể hiện khả năng thuyết phục của Xuân Tóc Đỏ và tác động tích cực của ý kiến và hành động của anh ta lên người nghe.

- Những ghi chú được đặt trong ngoặc đơn của người kể chuyện gợi cho ta liên tưởng đến thể loại văn học có đặc điểm hình thức tương tự đó là kịch. 

+ Dấu ngoặc đơn có thể truyền đạt biểu cảm và ngữ tố của nhân vật. Những từ hay cụm từ trong ngoặc đơn thường thể hiện tâm trạng, ý kiến, hoặc suy nghĩ cá nhân của nhân vật đó.

+ Dấu ngoặc đơn thường được sử dụng để châm biếm, làm nổi bật những từ hoặc cụm từ có ý nghĩa châm biếm, mỉa mai. Nó có thể giúp tạo ra sự hài hước và tạo điểm nhấn cho các phần quan trọng của bài diễn thuyết.

(Trả lời bởi Quoc Tran Anh Le)
Thảo luận (1)

Sau khi đọc 6 (SGK Kết nối tri thức với cuộc sống trang 18)

Hướng dẫn giải

- Những câu văn có sử dụng biện pháp tu từ nói mỉa:

+ Tuy giá vé vào cửa là ba đồng hạng bét, số công chúng hôm sau ấy, cũng trên ba nghìn. Sân quần Rollandes Varreau của Hà Thành bữa ấy đã ghi được một chỗ rẽ cho lịch sử thể thao”.

+ Tiếng loa vừa vang lên xong, công chúng vỗ tay hoan nghênh tức khắc. Vì rằng tài nghệ của Hải, Thụ và Xuân, thì người ta đã nhiều lần mục kích hết rồi

- Những câu văn sử dụng nghịch ngữ:

+ “Đức vua Xiêm đã lộ ra mặt rồng tất cả sự thịnh nộ của vị thiên tử thế thiên hành đạo ở cái nước có hàng triệu con voi”.

+ “Với cái hùng biện của một người đã thổi loa những hiệu thuốc lậu, với cái tự nhiên của một anh lính cờ chạy hiệu rạp hát, lại được ông Văn Minh vặn đĩa kèn, Xuân Tóc Đỏ đã chinh phục quần chúng như một chính trị gia đại tài của Phương Tây”.

+ “Như một bậc vĩ nhân nhũn nhặn, nó giơ quả đấm chào loài người, nhẩy xuống đất, lên xe hơi. Rồi mấy chiếc xe của các bạn thân nó mở máy chạy, để lại cái đám công chúng nghìn người bùi ngùi và cảm động”.

(Trả lời bởi Quoc Tran Anh Le)
Thảo luận (1)

Sau khi đọc 8 (SGK Kết nối tri thức với cuộc sống trang 18)

Hướng dẫn giải

- Trạng thái thôi miên, lên đồng ở đây là cả một cộng đồng xã hội bị một cá nhân, tổ chức nào đó lôi kéo và điều hướng sang một trạng thái xấu hay còn gọi là bị dắt mũi. Trong cuộc sống này thì đây là một tình trạng đáng báo động, nó có thể khiến con người mất đi lí trí, không biết phân biệt phải trái đúng sai.

- Trong đoạn trích, tình trạng này diễn ra trong thời kì “cũ mới tranh nhau”, “Á - Âu xáo trộn”, lúc này những bọn kệch cỡm, dởm đời lộng quyền với những mưu đồ riêng. Và đây cũng chính là môi trường thuận lợi để bọn “kí sinh trùng” như Xuân Tóc Đỏ lộng hành. 

- Xuân Tóc Đỏ từ một tên dưới đáy xã hội nhưng gặp thời cộng với sự xảo trá của mình hắn dần bước vào giới thượng lưu và trở thành anh hùng cứu quốc diễn thuyết trước công chúng.

- Trong một xã hội thối nát, kẻ bịp bợm, vô học như Xuân lại được ca tụng, biểu dương đến không ngờ. Như vậy chứng tỏ rằng xã hội lúc bấy giờ đã bị che mờ mắt cả, ai cũng đi theo cái gọi là “trào lưu Âu hóa” mà ca tụng một kẻ ngu dốt, xảo trá, coi hắn là đấng vĩ nhân mà tán tụng.

(Trả lời bởi Quoc Tran Anh Le)
Thảo luận (1)

Kết nối đọc-viết (SGK Kết nối tri thức với cuộc sống trang 18)

Hướng dẫn giải

Đoạn trích “Xuân Tóc Đỏ cứu quốc” là một đoạn trích tiêu biểu trong tác phẩm “Số Đỏ” của nhà văn Vũ Trọng Phụng. Đoạn trích không chỉ là một tác phẩm mà còn là một bức tranh sống động về đời sống và thời đại mà nó miêu tả. Với ngòi bút chi tiết và khả năng diễn tả sắc nét, nhà văn đã tạo ra một bức tranh chân thực về cuộc sống, xã hội Việt Nam trong giai đoạn lịch sử biến động. Tác phẩm không mô tả chỉ về nhân vật chính mà còn phản ánh một cách sâu sắc về tình hình chính trị, xã hội và tâm lý con người. Sự tương tác giữa các nhân vật, cùng những bức tranh về cuộc sống hàng ngày với những trăn trở về quan hệ con người đã làm cho độc giả chìm trong thế giới mà tác giả tạo ra. Điều này làm nổi bật khả năng của tiểu thuyết làm nổi bật và phản ánh những khía cạnh sâu sắc của xã hội và con người. Như vậy thông qua đoạn trích, ta có thể thấy được khả năng khai thác thác đa dạng các phong cách văn học và kỹ thuật viết để tạo ra những bức tranh đời sống phong phú và đa chiều cùng với đó là tư tưởng, là thông điệp mà nhà văn muốn gửi gắm thông qua những trang văn.

(Trả lời bởi Quoc Tran Anh Le)
Thảo luận (1)

Sau khi đọc 7 (SGK Kết nối tri thức với cuộc sống trang 18)

Hướng dẫn giải

- Vũ Trọng Phụng là một nhà văn hiện thực. Ông là người hăng hái nhất trong việc cổ vũ, khẳng định cho quan điểm nghệ thuật hiện thực; khẳng định một cách đầy nhiệt tình, hăm hở, quyết liệt. 

- Nhà văn đã dũng cảm mổ xẻ phanh phui phơi bày thực trạng của xã hội, không chỉ miêu tả cuộc sống của người dân lao động mà cùng với đó là phanh phui tội ác của bọn địa chủ, tư sản, quan lại. 

- Thể hiện khát vọng phản ánh sự thật ở đời cũng gắn liền với tư tưởng vị nhân sinh, hướng tới nhân loại cần lao

- Một số thủ pháp được nhà văn sử dụng để tăng cường khả năng bao quát hiện thực cho các trang viết:

+ Sử dụng bối cảnh lịch sử và xã hội thực tế, sử dụng những sự kiện có thật trong đời sống hằng ngày.

+ Ông sử dụng ngôn từ sắc bén, mô tả tinh tế để thể hiện sự nhạy bén trong việc quan sát và phê phán xã hội thông qua các biện pháp tu từ nói mỉa, nghịch ngữ, ẩn dụ…

+ Giọng văn đanh thép, mỉa mai để tố cáo sự thối nát của xã hội đương thời.

(Trả lời bởi Quoc Tran Anh Le)
Thảo luận (1)

Sau khi đọc 3 (SGK Kết nối tri thức với cuộc sống trang 18)

Hướng dẫn giải

Tình huống đóng vai trò quan trọng nhất trong việc tạo nên kịch tính và bước ngoặt toàn bộ sự kiện được kể trong đoạn trích đó là tình huống Xuân Tóc Đỏ đánh thua bàn cuối.

- Sau khi nghe ông Văn Minh nói “Thua đi! Nhường đi! Được thì chết! Chiến tranh!”, “Xuân lốp một cái sang bên địch, lại bắn bổng lên không khí rồi rơi vào hàng rào găng!”. Kết quả thảm khốc 7 - 9 ấy làm cho mấy nghìn con người la ó rầm rĩ để tỏ sự thất vọng công cộng. Bởi:

+Xuân Tóc Đỏ không chỉ là một tay vợt mà còn là một biểu tượng quốc gia, được công chúng đặt niềm tin và hy vọng. Việc thất bại trong trận đấu quan trọng như vậy chắc chắn sẽ tạo ra một cảm giác thất vọng và bất mãn lớn trong lòng công chúng.

+Phản ứng của công chúng sau trận đấu, như những lời la ó và gọi tên, cho thấy sự thất vọng và sự chấp nhận không tốt từ phía người hâm mộ.

+Tuy nhiên, đây cũng là một sự kiện để Xuân Tóc Đỏ được công chúng chú ý, từ đó hắn sẽ tương kế tựu kế, điều hướng công chúng tôn thờ hắn khi biết rằng kết quả cuối cùng là vì quốc gia.

→ Đây là một tình huống khiến cho cả khán giả trong đoạn trích và khiến cả người đọc bất ngờ khi không ai nghĩ rằng trong giờ phút cuối cùng, giây phút quyết định để đem bàn thắng về cho Hà thành mà Xuân lại để vụt mất và đằng sau bàn thua ấy lại có nhiều nguyên nhân sâu xa.

(Trả lời bởi Quoc Tran Anh Le)
Thảo luận (1)