Bài 7. Định luật Ohm. Điện trở

Hướng dẫn giải

Khi vặn núm xoay, tức là đang điều chỉnh giá trị của điện trở R, khi R thay đổi thì I cũng thay đổi (tỉ lệ nghịch – Định luật Ohm), vì thế có thể điều chỉnh được độ sáng của chiếc đèn pin trong hình 7.1 bằng cách vặn núm xoay.

(Trả lời bởi Nguyễn Quốc Đạt)

Hướng dẫn giải

a)

Dụng cụ: Điện trở R₁ = 3 Ω và điện trở R₂ = 6 Ω

Đóng khóa K, quan sát cường độ dòng điện trong mạch khi dùng R₁ = 3 Ω lớn hơn khi dùng R₂ = 6 Ω.

b)

Dụng cụ: dây đồng, dây nhôm

Đóng khóa K, quan sát cường độ dòng điện trong mạch khi dùng dây đồng lớn hơn khi dùng dây nhôm, hay tác dụng cản trở của dây dẫn đồng nhở hơn tác dụng cản trở của dây dẫn bằng nhôm.

(Trả lời bởi Nguyễn Quốc Đạt)

Hướng dẫn giải

Dụng cụ: Điện trở R₁ = 3 Ω và điện trở R₂ = 6 Ω

Đóng khóa K, quan sát độ sáng của đèn khi dùng R₁ = 3 Ω lớn hơn khi dùng
R₂ = 6 Ω.

(Trả lời bởi Nguyễn Quốc Đạt)

Hướng dẫn giải

a)

Dụng cụ: Điện trở R₂ = 3 Ω và điện trở R₁ = 6 Ω

Đóng khóa K, quan sát cường độ dòng điện trong mạch khi dùng R₂ = 3 Ω lớn hơn khi dùng R₁ = 6 Ω.

=> Tác dụng cản trở dòng điện của hai đoạn dây dẫn R₁ và R₂, có khác nhau như trong thí nghiệm 1.

b)

Như vậy, khi hiệu điện thế giữa hai đầu đoạn dây dẫn như nhau thì cường độ dòng điện qua đoạn dây dẫn R₂, luôn lớn gấp 2 lần cường độ dòng điện qua đoạn dây dẫn R₁. Điều đó chứng tỏ tác dụng cản trở dòng điện của R₁ lớn gấp 2 lần tác dụng cản trở dòng điện của R₂.

Mặt khác, tỉ số U/I gấp hai lần tỉ số của mỗi đoạn dây dẫn luôn có một của R. Do đó, có thể lấy tỉ lấy tỉ số U/I giá trị xác định.

\(\frac{U}{I} = \,const\, = \,R\)

c)

Dự đoán độ lớn của dòng điện đi qua R₁: \({I_1} = \,\frac{U}{{{R_1}}}\, = \,\frac{{2,2}}{6}\, \approx 0,367\,A\)

Dự đoán độ lớn của dòng điện đi qua R₂: \({I_2} = \,\frac{U}{{{R_2}}}\, = \,\frac{{2,2}}{3}\, \approx 0,733\,A\)

Sau đó, tiến hành điều chỉnh U = 2,2 V trên mạch điện và đọc giá trị của cường độ dòng diện trong mạch thông qua ampe kế với giá trị lần lượt tương ứng của R₁ và R₂

(Trả lời bởi Nguyễn Quốc Đạt)

Hướng dẫn giải

Với mỗi giá trị của hiệu điện thế, so sánh cường độ dòng điện qua R₁ và cường độ dòng điện qua R₂.

I₁ (A) < I₂ (A)

Tính tỉ số U/I của mỗi đoạn dây dẫn và rút ra nhận xét.

Lần	U (V)	I1 (A)	I2 (A)	U/I1	U/I2
1	0,2	0,1	0,2	2	1
2	0,4	0,2	0,4	2	1
3	0,8	0,4	0,8	2	1
4	1,6	0,8	1,6	2	1
5	3,2	1,6	3,2	2	1

Tỉ số U/I giá trị xác định.

(Trả lời bởi Nguyễn Quốc Đạt)

Hướng dẫn giải

Ta có: \(\frac{U}{I} = \,const =  > \,\frac{{{U_1}}}{{{U_2}}}\, = \,\frac{{{I_1}}}{{{I_2}}}\,\)

Thay số, ta được: \(\frac{U}{{1,2}}\, = \,2 =  > \,U\, = \,\,2.2,4\, = \,\,4,8\,\Omega \,.\)

(Trả lời bởi Nguyễn Quốc Đạt)

Hướng dẫn giải

Ta có: U_x = 1,2 V; R_x = 2R_y; I_x = I_y

Nên \({I_x}\, = \,{I_y}\, <  =  > \,\frac{{{U_x}}}{{{R_x}}}\, = \,\frac{{{U_y}}}{{{R_y}}}\,\, =  > \,\,{U_y}\, = \,\,{R_y}\frac{{{U_x}}}{{{R_x}}}\,\, = \,\frac{{{U_x}}}{2}\,\)

Thay số vào ta được: \({U_y}\, = \,\,\frac{{1,2}}{2}\, = \,0,6\,\,V.\,\)

(Trả lời bởi Nguyễn Quốc Đạt)

Hướng dẫn giải

Từ nhiều thí nghiệm đo điện trở của những đoạn dây dẫn có kích thước, hình dạng giống hệt nhau nhưng làm bằng vật liệu khác nhau cho thấy chúng có điện trở khác nhau. Như vậy, điện trở của dây dẫn phụ thuộc vào vật liệu làm dây dẫn.

Từ nhiều thí nghiệm đo điện trở của những đoạn dây dẫn có chất liệu, hình dạng giống hệt nhau nhưng kích thước khác nhau cho thấy chúng có điện trở khác nhau. Như vậy, điện trở của dây dẫn phụ thuộc vào kích thước của dây dẫn.

Từ nhiều thí nghiệm đo điện trở của những đoạn dây dẫn có chất liệu, kích thước giống hệt nhau nhưng hình dạng khác nhau cho thấy chúng có điện trở khác nhau. Như vậy, điện trở của dây dẫn phụ thuộc vào hình dạng của dây dẫn.

(Trả lời bởi Nguyễn Quốc Đạt)