Bài 28. Trao đổi khí ở sinh vật

Đọc thông tin rồi hoàn thành nội dung theo mẫu trong bảng.

Hoàn thành đoạn thông tin dưới đây.

Khi cây bị thiếu nước ảnh hưởng nhiều tới quá trình trao đổi khí: khi cây thiếu nước, lỗ khí khổng đóng || mở, cây quang hợp yếu || mạnh, quá trình trao đổi khí giảm || tăng.

Trao đổi khí ở sinh vật là quá trình

1. lấy khí O₂ từ môi trường vào cơ thể và thải khí CO₂ từ cơ thể ra môi trường.
2. lấy khí CO₂ từ môi trường vào cơ thể và thải khí O₂ từ cơ thể ra môi trường.
3. lấy khí O₂ hoặc CO₂ từ môi trường vào cơ thể, đồng thời thải khí CO₂ hoặc O₂ từ cơ thể ra môi trường.
4. lấy khí CO₂ từ môi trường vào cơ thể, đồng thời thải khí O₂ và CO₂ từ cơ thể ra môi trường.

Trao đổi khí giữa cơ thể sinh vật với môi trường diễn ra theo cơ chế nào?

1. Khuếch tán.
2. Thẩm thấu.
3. Hấp thu.
4. Tán xạ.

Trao đổi khí ở thực vật diễn ra thông qua quá trình nào?

1. Quang hợp và thoát hơi nước.
2. Hô hấp.
3. Thoát hơi nước.
4. Quang hợp và hô hấp.

Trong quá trình quang hợp ở thực vật, các khí được trao đổi qua khí khổng như thế nào?

1. CO₂ và O₂ khuếch tán từ môi trường vào trong tế bào lá, hơi nước thoát ra ngoài.
2. O₂ và CO₂ khuếch tán từ trong tế bào lá ra môi trường.
3. O₂ khuếch tán từ môi trường vào trong tế bào lá, CO₂ khuếch tán từ trong tế bào lá ra môi trường.
4. CO₂ khuếch tán từ môi trường vào trong tế bào lá, O₂ khuếch tán từ trong tế bào lá ra môi trường.

Sự trao đổi khí của thực vật thực hiện qua bộ phận nào?

1. Khí khổng.
2. Lục lạp.
3. Ti thể.
4. Tế bào biểu bì lá.

Đặc điểm nào dưới đây mô tả sai về khí khổng?

1. Khí khổng tập trung chủ yếu ở mặt dưới của lá (đối với cây trên cạn) và ở mặt trên đối với cây thủy sinh.
2. Khí khổng đóng hoàn toàn vào buổi tối.
3. Độ mở của khí khổng tăng từ sáng đến trưa rồi giảm dần.
4. Khi cây trồng bị khô hạn hoặc thiếu ánh sáng sẽ làm cho khí khổng mở nhỏ.

Giun đất trao đổi khí qua cơ quan nào?

1. Da.
2. Hệ thống ống khí.
3. Mang.
4. Phổi.

Khi nói về sự di chuyển của khí O₂ và khí CO₂ diễn ra ở phổi, phát biểu nào sau đây là đúng?

1. O₂ từ phế nang vào máu.
2. O₂ từ máu ra phế nang.
3. CO₂ từ phế nang vào máu.
4. CO₂ từ máu ra phế nang nhờ các kênh protein.

Các khẳng định sau đây là đúng hay sai?

1. Độ mở của khí khổng tăng dần từ sáng đến tối.
2. Khi cây thiếu ánh sáng và nước, quá trình trao đổi khí sẽ bị hạn chế.
3. Ở tất cả các loài thực vật, khí khổng tập trung chủ yếu ở mặt trên của lá.
4. Lau bụi cho lá là một biện pháp giúp quá trình trao đổi khí ở thực vật diễn ra thuận lợi.

Xét các loài sinh vật sau: tôm, cua, châu chấu, trai, giun đất, ốc. Loài nào hô hấp bằng mang?

1. tôm, cua, châu chấu, giun đất.
2. tôm, châu chấu, trai, ốc.
3. cua, châu chấu, trai, giun đất.
4. tôm, cua, trai, ốc.

Yếu tố nào ảnh hưởng đến quá trình trao đổi khí?

1. Ánh sáng và độ ẩm không khí.
2. Nhiệt độ và ánh sáng.
3. Ánh sáng và nhiệt độ.
4. Nồng độ khí oxygen.

Tại sao để bắt dế, người ta thường đổ nước vào hang dế?

1. Dế nhẹ nên có thể nổi trên nước và đẩy ra khỏi hang.
2. Dế không thể trao đổi khí ở dưới nước, nên chui ra khỏi hang.
3. Trong nước có các khí độc làm dế phải chui ra khỏi hang.
4. Dế hô hấp qua da nên bị ngộp thở nếu có nước vào hang.

Để biết cá còn tươi hay không, người ta thường làm gì?

1. Quan sát mang cá, mang cá màu đỏ hồng, không nhớt thì còn tươi.
2. Quan sát mang cá, mang cá màu đỏ sẫm, không nhớt thì còn tươi.
3. Quan sát thân cá, thân cá màu hồng bạc thì còn tươi.
4. Quan sát vây cá, vây còn nguyên vẹn, không bị rách thì cá còn tươi.

Vì sao cá phải bơi liên tục không nghỉ?

1. Cá bơi để tạo dòng nước đi qua mang và hô hấp.
2. Để di chuyển kiếm thức ăn.
3. Cá nhiều năng lượng nên cần tiêu hao bớt qua hoạt động bơi.
4. Để trốn tránh kẻ thù.

Tác nhân nào dưới đây không gây hại cho đường dẫn khí?

1. Bụi.
2. Vi khuẩn.
3. Khói thuốc lá.
4. Khí oxygen.

Những việc làm nào không có lợi cho quá trình trao đổi khí ở người?

1. Trồng các cây nha đam, lưỡi hổ trong phòng.
2. Giữ cho đường thở sạch sẽ bằng cách vệ sinh hệ hô hấp.
3. Đốt than sưởi ấm vào mùa đông trong phòng kín.
4. Cẩn trọng khi ăn các loại thực phẩm dễ hóc, gây tắc nghẽn đường thở như thạch, các loại quả tròn và trơn.

Phương án nào đúng, phương án nào sai để trả lời cho câu hỏi: Tại sao chúng ta nên đeo khẩu trang?

1. Ngăn khói, bụi đi vào đường hô hấp.
2. Hạn chế các loại vi khuẩn, virus xâm nhập vào cơ thể qua đường hô hấp.
3. Ngăn chặn phát tán nguồn bệnh cho những người xung quanh.
4. Khẩu trang là phụ kiện thời trang không thể thiếu.

Nối thông tin ở cột thứ nhất với thông tin cột thứ hai để tạo thành câu hoàn chỉnh về sự phù hợp giữa cấu tạo của khí khổng với chức năng trao đổi khí ở thực vật.

• Khí khổng thường tập trung ở mặt dưới của lá || tránh ánh sáng mặt trời chiếu trực tiếp làm thoát hơi nước nhanh.
• Khí khổng thông với các khoang chứa không khí ở bên trong phiến lá || thuận tiện cho việc trao đổi khí và thoát hơi nước.
• Mỗi khí khổng gồm 2 tế bào hình hạt đậu nằm sát nhau, thành ngoài mỏng và thành trong dày || tạo khe khí khổng để hơi nước thoát ra và khí đi ra, đi vào lá.
• Khi no nước, thành mỏng của tế bào khí khổng căng ra làm cho thành dày căng theo và khí khổng mở || thuận lợi cho quá trình thoát hơi nước.
• Khi mất nước, thành mỏng hết căng và thành dày duỗi thẳng, khí khổng đóng lại || hạn chế thoát hơi nước.

Chọn các từ/ cụm từ phù hợp để hoàn thành đoạn thông tin nói về trao đổi khí ở động vật và thực vật.

Khi cây đươc chiếu sáng và được cung cấp đủ nước,  khí khổng   mở, CO₂ từ môi trường khuếch tán vào tế bào lá và O₂ từ tế bào lá khuếch tán ra ngoài môi trường trong quá trình  quang hợp  , ngược lại O₂ từ ngoài môi trường khuếch tán vào tế bào lá và CO₂ từ tế bào lá khuếch tán ra ngoài môi trường trong quá trình  hô hấp . Khí CO₂ do con người và động vật thải ra cung cấp cho cây xanh thực hiện quá trình quang hợp, tạo ra  O₂  cung cấp cho hoạt động hô hấp của con người và động vật. Vì vậy, trồng nhiều cây xanh sẽ giúp cho hoạt động  trao đổi khí  ở sinh vật diễn ra hiệu quả và nâng cao chất lượng cuộc sống của con người.

Chọn từ/cụm từ thích hợp để hoàn thiện đoạn thông tin về quá trình trao đổi khí ở người.

Ở người, khi hít vào, không khí đi qua  khoang mũi  tới hầu, khí quản, phế quản (đường dẫn khí) để vào phổi và đến tận các phế nang trong phổi. Ở các phế nang, O₂  khuếch tán  vào máu và được vận chuyển để cung cấp cho các  tế bào  trong cơ thể.  CO₂  từ máu sẽ khuếch tán vào  phế nang  và được đưa ra ngoài môi trường qua động tác thở ra.

Hoàn thành bảng thông tin dưới đây. 

Kéo thả thông tin thích hợp vào chỗ trống.

Mỗi khí khổng gồm 2 tế bào hình hạt đậu nằm áp sát nhau, thành ngoài  mỏng, thành trong  dày . 

Quá trình trao đổi khí qua khí khổng trong hô hấp và quang hợp khác nhau như thế nào?

• Trong quang hợp || Khí CO₂ từ môi trường khuếch tán vào lá và O₂ từ lá khuếch tán ra ngoài môi trường.
• Trong hô hấp || Khí O₂ khuếch tán vào lá và CO₂ ra môi trường qua khí khổng.

Ngoài chức năng trao đổi khí, khí khổng còn thực hiện chức năng

1. thoát hơi nước. 
2. trao đổi chất.
3. vận chuyển nước.
4. vận chuyển chất dinh dưỡng.

Cây bị thiếu nước ảnh hưởng như thế nào đến quá trình trao đổi khí?

1. Hiệu quả trao đổi khí giảm.
2. Hiệu quả trao đổi khí tăng.
3. Không ảnh hưởng đến quá trình trao đổi khí.
4. Quá trình trao đổi khí ngừng hẳn.

Xác định cơ quan trao đổi khí của các động vật dưới đây.

• Giun đất || Da
• Châu chấu || Hệ thống ống khí
• Cá || Mang
• Mèo || Phổi

Xác định các cơ quan của hệ hô hấp ở người tương ứng với các số từ 1 đến 6.

Hoàn thành sơ đồ đường đi của khí O₂ qua các cơ quan của hệ hô hấp ở người.

 Mũi   ➞   Hầu  ➞  Khí quản  ➞  Phế quản  ➞  Phổi