Ống dẫn nước của bồn rửa bát thường có dầu, mỡ bám vào. Tìm hiểu để giải thích vì sao nên dùng soda, không nên dùng baking soda để tẩy rửa lớp bám này.
Bài 17. Nguyên tố nhóm IA
Vận dụng (SGK Cánh Diều - Trang 118)
Thảo luận (1)
Câu hỏi 4 (SGK Cánh Diều - Trang 118)
Nêu một số lợi ích của việc tái tạo và tái sử dụng ammonia trong phương pháp Solvay.
Thảo luận (1)Hướng dẫn giảiMột số lợi ích của việc tái tạo và tái sử dụng ammonia trong phương pháp Solvay:
- Làm giảm lượng ammonia (NH3) cần dùng.
- Giảm chi phí sản xuất, giúp hạ giá thành của sản phẩm baking soda và soda.
(Trả lời bởi datcoder)
Thí nghiệm 1 (SGK Cánh Diều - Trang 115)
Kim loại kiềm tác dụng với nước
Dùng panh lấy mẩu kim loại (Li, Na hoặc K) cho vào chậu thủy tinh chứa khoảng \(\dfrac{1}{3}\) thể tích nước. Thêm vài giọt dung dịch phenolphthalein vào chậu sau khi kim loại tan hết.
Yêu cầu: Nêu các hiện tượng và so sánh mức độ phản ứng.
Thảo luận (1)Hướng dẫn giảiHiện tượng:
- Li chạy từ từ trên mặt nước, có khí bay lên mãnh liệt. Dung dịch chuyển màu hồng khi thêm vài giọt dung dịch phenolphthalein.
- Na chạy nhanh trên mặt nước thành hình vòng tròn, có khí bay lên mãnh liệt. Dung dịch chuyển màu hồng khi thêm vài giọt dung dịch phenolphthalein.
- K chạy nhanh trên mặt nước, có phát nổ và bốc cháy nhẹ, có khí bay lên mãnh liệt. Dung dịch chuyển màu hồng khi thêm vài giọt dung dịch phenolphthalein.
Như vậy, mức độ phản ứng với nước của Li < Na < K.
(Trả lời bởi datcoder)
Luyện tập 1 (SGK Cánh Diều - Trang 116)
Viết phương trình hóa học của phản ứng giữa Na lần lượt với H2O, Cl2 và O2.
Thảo luận (1)Hướng dẫn giải2Na(s) + 2H2O(l) ⟶ 2NaOH(aq) + H2(g)
2Na(s) + Cl2(g) ⟶ 2NaCl(s)
4Na(s) + O2(g) ⟶ 2Na2O(s)
(Trả lời bởi datcoder)
Thí nghiệm 2 (SGK Cánh Diều - Trang 115)
Kim loại kiềm tác dụng với oxygen
Dùng panh lấy mẩu kim loại (Li, Na hoặc K) cho vào muỗng đốt hóa chất (muỗng được xuyên qua một nút cao su). Đốt kim loại trong muỗng trên ngọn lửa đèn cồn và đưa nhanh vào bình tam giác chịu nhiệt chứa khí oxygen. Đậy nhanh nút cao su gắn với muỗng vào miếng bình tam giác.
Yêu cầu: Quan sát hiện tượng thí nghiệm.
Thảo luận (1)Hướng dẫn giảiHiện tượng: Các mẩu kim loại nóng chảy khi hơ trên lửa đèn cồn và bốc cháy mãnh liệt trong bình khí oxygen, xuất hiện khói trắng.
- Li khi cháy cho ngọn lửa đỏ tía.
- Na khi cháy cho ngọn lửa màu vàng.
- K khi cháy cho ngọn lửa màu tím.
(Trả lời bởi datcoder)
Câu hỏi 3 (SGK Cánh Diều - Trang 115)
Dự đoán potassium hay lithium phản ứng với nước mạnh hơn.
Thảo luận (2)Hướng dẫn giảipotassium
(Trả lời bởi dương phúc thái)
Câu hỏi 1 (SGK Cánh Diều - Trang 114)
Hãy nêu công thức hóa học của hai hợp chất sodium và hai hợp chất potassium có nhiều ứng dụng trong thực tế mà em biết.
Thảo luận (1)Hướng dẫn giảiHai hợp chất có nhiều ứng dụng trong thực tế của sodium: NaCl (muối ăn), NaHCO3 (baking soda).
Hai hợp chất có nhiều ứng dụng trong thực tế của potassium: KNO3 (thuốc súng), K2SO4 (phân bón).
(Trả lời bởi datcoder)
Mở đầu (SGK Cánh Diều - Trang 113)
Nguyên tố nhóm IA và một số hợp chất của chúng có nhiều ứng dụng trong thực tiễn (Hình 17.1)
a) Nêu một số ứng dụng của đơn chất và hợp chất của nguyên tố nhóm IA mà em biết.
b) Kim loại nhóm IA có những tính chất vật lí và tính chất hóa học đặc trưng nào?
Thảo luận (1)Hướng dẫn giảia) Một số ứng dụng của đơn chất và hợp chất của nguyên tố nhóm IA:
Li: Nguyên liệu sản xuất pin.
NaCl: Muối ăn, chế biến và bảo quản thực phẩm, làm nguyên liệu chính của quy trình công nghiệp chlorine – kiềm.
NaOH: Dùng trong chế biến dầu mỏ, sản xuất nhôm, giấy, xà phòng và nhiều hóa chất khác.
NaHCO3:
- Điều chỉnh vị chua của nước giải khát.
- Làm tăng độ xốp của bánh và mềm thực phẩm.
Na2CO3:
- Dùng làm chất tẩy rửa dầu, mỡ.
- Làm mềm nước cứng, nguyên liệu sản xuất thủy tinh, giấy.
KNO3: Nguyên liệu sản xuất thuốc súng.
K2SO4: Sản xuất phân bón.
Các hợp chất của Rb được sử dụng trong pháo hoa.
Cs: được sử dụng trong các tế bào quang điện.
b)
- Tính chất vật lí đặc trưng của kim loại nhóm IA: Khối lượng riêng nhỏ và độ cứng thấp hơn nhiều so với các kim loại nhóm khác. Cấu trúc tinh thể khá rỗng (kiểu mạng tinh thể lập phương tâm khối) và có lực liên kết kim loại yếu. Do đó có thể cắt kim loại kiềm bằng dao, kéo.
- Tính chất hóa học đặc trưng của kim loại nhóm IA: Tính khử mạnh do giá trị rất nhỏ. M ⟶ M+ + e
Phản ứng mạnh với nước, oxygen, chlorine và nhiều chất oxi hóa khác, …
(Trả lời bởi datcoder)
Câu hỏi 2 (SGK Cánh Diều - Trang 115)
Khối lượng riêng của dầu hỏa khan khoảng 0,80 g/cm3. Có thể quan sát được hiện tượng gì khi cho một mẩu lithium vào dầu hỏa khan? Vì sao?
Thảo luận (1)Hướng dẫn giảiHiện tượng: Mẩu lithium nổi trên bề mặt dầu hỏa khan.
Vì khối lượng riêng của lithium là 0,53 g/cm3 nhỏ hơn khối lượng riêng của dầu hỏa khan là 0,80 g/cm3.
(Trả lời bởi datcoder)
Thí nghiệm 3 (SGK Cánh Diều - Trang 116)
Kim loại kiềm tác dụng với chlorineDùng panh lấy mẩu kim loại (Li, Na hoặc K) cho vào muỗng đốt hóa chất (muỗng được xuyên qua một nút cao su). Đốt kim loại trong muỗng trên ngọn lửa đèn cồn rồi đưa nhanh vào bình tam giác chịu nhiệt chứa khí chlorine. Đậy nhanh nút cao su gắn với muỗng vào miệng bình tam giácYêu cầu: Quan sát hiện tượng thí nghiệm.
Đọc tiếp
Kim loại kiềm tác dụng với chlorine
Dùng panh lấy mẩu kim loại (Li, Na hoặc K) cho vào muỗng đốt hóa chất (muỗng được xuyên qua một nút cao su). Đốt kim loại trong muỗng trên ngọn lửa đèn cồn rồi đưa nhanh vào bình tam giác chịu nhiệt chứa khí chlorine. Đậy nhanh nút cao su gắn với muỗng vào miệng bình tam giác
Yêu cầu: Quan sát hiện tượng thí nghiệm.
Thảo luận (1)Hướng dẫn giảiHiện tượng: Các mẩu kim loại nóng chảy khi hơ trên lửa đèn cồn và bốc cháy mãnh liệt trong bình khí clorine, xuất hiện khói trắng, màu vàng của bình khí chlorine nhạt dần.
- Li khi cháy cho ngọn lửa đỏ tía.
- Na khi cháy cho ngọn lửa màu vàng.
- K khi cháy cho ngọn lửa màu tím.
(Trả lời bởi datcoder)