Tuần 22

I. Rèn luyện để Thích ứng với cuộc sống

1. Mục tiêu: Hoạt động này giúp các em hiểu rằng để thích ứng với một môi trường mới, đòi hỏi nhiều thử thách hơn, chúng ta cần chủ động rèn luyện để bản thân trở nên mạnh mẽ hơn cả về thể chất lẫn tinh thần.

2. Thích ứng là một kỹ năng: Các em ạ, "thích ứng" là một kỹ năng sống vô cùng quan trọng. Nó có nghĩa là khả năng thay đổi để phù hợp với hoàn cảnh mới. Giống như một cái cây phải tự thay đổi để thích nghi với thời tiết, chúng ta cũng cần rèn luyện những đức tính và sức khỏe cần thiết để vững vàng trong môi trường học tập mới ở cấp hai.

3. Hướng dẫn hoạt động: Chúng ta sẽ cùng nhau trò chuyện với các thầy cô về chủ đề này. Thầy cô sẽ chia sẻ những kinh nghiệm và lời khuyên để giúp các em chuẩn bị tốt nhất cho chặng đường sắp tới.

II. Xác định "Hành trang Tinh thần" cần thiết

Hành trang quan trọng nhất không phải là sách vở mới hay quần áo đẹp, mà chính là những đức tính, phẩm chất bên trong con người em.

Hoạt động 1: Xác định những đức tính cần rèn luyện

1. Mục tiêu: Hoạt động này giúp các em nhận diện và xác định được những đức tính quan trọng nhất cần có để thành công và hạnh phúc trong môi trường học tập mới.

2. Hướng dẫn thảo luận

- Ôn lại: Đầu tiên, chúng ta hãy cùng nhau nhắc lại những điểm khác biệt lớn nhất của trường THCS so với trường tiểu học. (Nhiều môn học hơn, nhiều giáo viên hơn, phải tự học nhiều hơn, có nhiều bạn mới hơn...).

- Đề xuất đức tính: Dựa trên những khác biệt đó, theo các em, chúng ta cần rèn luyện những đức tính nào nhất? Hãy cùng phân tích các gợi ý trong sách:

+ Tự chủ trong học tập: Vì sao đức tính này lại quan trọng nhất? Vì ở cấp hai, các em sẽ phải tự quản lý thời gian học cho rất nhiều môn khác nhau. Sẽ không còn thầy cô chủ nhiệm nhắc nhở từng li từng tí nữa. Tự chủ chính là chìa khóa để không bị quá tải.

+ Kiên trì vượt khó: Vì sao cần kiên trì? Vì kiến thức sẽ khó hơn, bài tập sẽ nhiều hơn. Nếu không có sự kiên trì, các em sẽ rất dễ nản lòng và bỏ cuộc.

+ Cởi mở, hoà đồng: Vì sao cần cởi mở? Vì các em sẽ bước vào một tập thể lớp hoàn toàn mới. Sự cởi mở, thân thiện sẽ giúp em nhanh chóng làm quen với bạn bè, xây dựng một môi trường học tập vui vẻ và nhận được sự giúp đỡ khi cần.

Hoạt động 2: Lập kế hoạch rèn luyện đức tính

1. Mục tiêu: Hoạt động này giúp các em học cách biến một đức tính trừu tượng thành những hành động cụ thể, có thể thực hiện hàng ngày. Đây là kỹ năng lập kế hoạch để phát triển bản thân một cách có chủ đích.

2. Rèn luyện đức tính qua hành động nhỏ: Đức tính không phải là thứ có sẵn, mà nó được hình thành qua quá trình rèn luyện kiên trì từ những hành động nhỏ nhất. Một bản kế hoạch chi tiết chính là "lịch tập luyện" cho các "cơ bắp tinh thần" của các em.

3. Hướng dẫn lập kế hoạch (Phân tích ví dụ mẫu: Rèn luyện tính tự chủ)

Hãy cùng cô phân tích bản kế hoạch mẫu trong sách để xem các bạn đã biến đức tính "tự chủ" thành hành động như thế nào:

- Hành động 1: "Mỗi ngày đọc ít nhất 5 trang sách".

+ Mục tiêu: Rèn luyện thói quen tự tìm tòi, khám phá kiến thức mà không cần ai giao bài.

- Hành động 2: "Ghi ra những việc cần làm trong tuần".

+ Mục tiêu: Rèn luyện thói quen lập kế hoạch, biết sắp xếp công việc một cách chủ động.

- Hành động 3: "Sử dụng sổ tay giấy màu để tự nhắc việc".

+ Mục tiêu: Rèn luyện sự độc lập, tự giác, không phụ thuộc vào sự nhắc nhở của người khác.

- Thực hành: Bây giờ, các nhóm hãy chọn một đức tính khác (ví dụ: "Kiên trì vượt khó") và cùng nhau xây dựng một bản kế hoạch rèn luyện tương tự.

- Ví dụ cho tính "Kiên trì":

+ Hành động: Gặp bài toán khó, không bỏ cuộc ngay mà tự suy nghĩ ít nhất 15 phút.

+ Mục tiêu: Rèn tính kiên trì trong tư duy.

+ Thời gian: Mỗi khi làm bài tập Toán.

III. Tình huống thực tế: Thể hiện đức tính qua hành động

1. Mục tiêu: Hoạt động này giúp các em hình dung rõ hơn về cách các đức tính được thể hiện trong các tình huống giao tiếp, ứng xử hàng ngày với bạn bè.

2. Hướng dẫn

- Các nhóm sẽ cùng nhau xây dựng và trình diễn những tiểu phẩm ngắn.

- Gợi ý:

+ Tiểu phẩm về sự "Cởi mở, hoà đồng": Tình huống có một bạn học sinh mới chuyển đến lớp còn rụt rè. Nhóm em sẽ đóng vai những người bạn đến chủ động bắt chuyện, làm quen và rủ bạn cùng chơi.

+ Tiểu phẩm về sự "Kiên trì": Tình huống một bạn trong nhóm nản lòng vì một nhiệm vụ khó. Các bạn còn lại sẽ động viên và cùng nhau tìm cách giải quyết.