Ngành Giun đốt - Bài 15. Giun đất

Giun đất sống trong đất ẩm ở ruộng, vườn, nương, rẫy, đất rừng. Giun đất thường chui lên mặt đất vào ban đêm để kiếm ăn hoặc sau các trận mưa lớn và kéo dài.

1. Hình dạng ngoài

- Cơ thể dài, thuôn 2 đầu.

- Cơ thể phân thành nhiều đốt, mỗi đốt có vòng tơ, cơ đối xứng 2 bên.

- Đầu có miệng, đuôi có lỗ hậu môn, đai sinh dục có 3 đốt, lỗ sinh dục cái ở mặt bụng đai sinh dục, lỗ sinh dục đực dưới lỗ sinh dục cái.

2. Di chuyển

- Các bước di chuyển:

1. Giun chuẩn bị bò.

2. Thu mình làm phồng đoạn đầu, thun đoạn đuôi.

3. Dùng toàn thân và vòng tơ làm chỗ dựa, vươn đầu về phía trước.

4. Thu mình làm phồng đoạn đầu, thun đoạn đuôi.

\(\rightarrow\)Nhờ sự chun dãn của cơ thể kết hợp các vòng tơ và tòan thân mà giun đất di chuyển được.

3. Cấu tạo trong

* Hệ tiêu hóa:

Các cơ quan tiêu hóa có sự phân hóa rõ ràng, có thêm ruột tịt tiết enzim để tiêu hóa thức ăn trong ruột.

\(\rightarrow\)Hệ tiêu hóa có sự phân hóa.

* Hệ tuần hoàn:

Ở giun đất xuất hiện thêm 3 loại mạch mới: mạch vòng, mạch lưng, mạch bụng.

\(\rightarrow\) Xuất hiện hệ tuần hoàn kín.

* Hệ thần kinh:

Xuất hiện các hoạch và chuỗi hạch thần kinh.

\(\rightarrow\) Hệ thần kinh hình chuỗi hạch.

- Có khoang cơ thể chính thức.

- Hệ tiêu hóa phân hóa rõ ràng.

- Hệ tuần hoàn kín, máu màu đỏ.

- Hệ thần kinh kiểu chuỗi hạch.

4. Dinh dưỡng

- Giun đất ăn vụn thực vật và mùn đất.

- Sự tiêu hóa diễn ra trong hệ tiêu hóa, thức ăn hấp thụ qua thành ruột vào máu.

- Thức ăn -> miệng -> hầu -> diều (chứa thức ăn) -> dạ dày (nghiền nhỏ thức ăn) -> ruột -> hậu môn.

- Sự trao đổi khí (hô hấp) được thực hiện qua da -> mưa nhiều giun thường chui lên mặt đất vì nước ngập cơ thể sẽ làm chúng ngạt thở.

5. Sinh sản

Giun đất ghép đôi và đẻ trứng

- Giun đất lưỡng tính, khi sinh sản chúng ghép đôi bằng cách chập đầu vào nhau trao đổi tinh dịch.

- Sau 2 – 3 ngày ghép đôi, đai sinh dục bong ra tuột về phía trước, nhận trứng va tinh dịch trên đường đi.

- Khi tuột khỏi cơ thể, đai thắt hai đầu lại thành kén.

- Trứng được thu tinh phát triển trong kén để thành giun non sau vài tuần.