Hoạt động 6: Rèn luyện phẩm chất, năng lực của bản thân phù hợp với nghề định lựa chọn và có thể chuyển đổi nghề khi cần thiết

1. TÌM HIỂU VỀ KẾ HOẠCH VÀ BIỆN PHÁP RÈN LUYỆN

a. Kế hoạch rèn luyện và Biện pháp rèn luyện là gì?

- Kế hoạch rèn luyện là một bản cam kết hành động, một "lộ trình" cụ thể mà em xây dựng cho chính mình. Đây là bước "hành động" sau khi em đã "tự đánh giá" (ở Hoạt động 4 và 5) và tìm ra "khoảng trống" (điểm yếu) của bản thân.

+ Ví dụ: Bảng kế hoạch mẫu cho nghề Điều dưỡng, liệt kê rõ: "Phẩm chất, năng lực cần rèn", "Biện pháp rèn luyện" cụ thể, và "Thời gian thực hiện".

- Biện pháp rèn luyện là những hành động cụ thể, hàng ngày hoặc hàng tuần mà em sẽ làm để lấp đầy "khoảng trống" đó.

+ Ví dụ: Để rèn "Tính kiên trì", biện pháp là "Có kế hoạch cụ thể, liên tục" và "Kiên định, không dao động".

b. Vì sao cần "lập kế hoạch" để rèn luyện (thay vì chỉ "cố gắng")?

- Đây là bước cuối cùng và quan trọng nhất của cả chủ đề, biến mọi "nhận thức" thành "hành động" có kết quả.

+ Giúp rèn luyện tư duy phản biện (Tư duy thực thi): Kỹ năng này giúp em chuyển từ suy nghĩ cảm tính ("Mình sẽ cố gắng kiên trì hơn") sang suy nghĩ logic ("Mình sẽ rèn kiên trì bằng cách nào? Khi nào?"). Kế hoạch biến một mong muốn thành một dự án.

+ Giúp xây dựng quan điểm cá nhân vững vàng (Xây dựng Kỉ luật): Một kế hoạch rèn luyện chính là cách em rèn luyện "Phẩm chất Kỉ luật" (một yêu cầu của Chủ đề 8). Nó biến "ước muốn" thành "cam kết" có thể đo lường được, giúp em theo dõi tiến độ của bản thân.

+ Giúp định hướng hành vi đúng đắn: Kế hoạch là "kim chỉ nam" cho hành vi. Nó nhắc nhở em "hàng ngày" phải làm gì. Nó là công cụ thực tế nhất để em lấp đầy "khoảng trống" đã phát hiện ở Hoạt động 4 và 5 (ví dụ: lấp đầy ô "Chưa phù hợp").

- Ví dụ: Ai cũng biết "Năng lực giao tiếp" là quan trọng. Nhưng chỉ những người "lập kế hoạch" (với các "biện pháp" như "Tham gia câu lạc bộ", "Tích cực phát biểu") mới thực sự cải thiện được năng lực đó.

2. HƯỚNG DẪN LẬP KẾ HOẠCH RÈN LUYỆN VÀ CHIA SẺ KẾT QUẢ

1. Thể hiện lập trường, quan điểm của bản thân/nhóm đối với các kế hoạch rèn luyện mẫu.

Bây giờ, chúng ta sẽ cùng phân tích và thể hiện lập trường về các "biện pháp rèn luyện" được gợi ý trong bảng kế hoạch:

* Kế hoạch 1: Rèn "Tính kiên trì".

- Phân tích (Lập trường: Rất thực tế, đây là phẩm chất "gốc").

+ Biện pháp: "Xác định mục đích", "Có kế hoạch", "Kiên định, không dao động".

+ Thời gian: "Hằng ngày".

- Đề xuất lập trường phù hợp: "Theo em, lập trường của chúng ta là hoàn toàn đồng ý. Đây là kế hoạch rèn luyện phẩm chất 'gốc' của mọi thành công. 'Biện pháp' (như 'thực hiện theo kế hoạch') cho thấy sự 'kỉ luật'. Và 'Thời gian' ('Hằng ngày') là hoàn toàn chính xác, vì kiên trì là một thói quen được xây dựng từ những việc nhỏ nhất, lặp đi lặp lại."

* Kế hoạch 2 & 3: Rèn "Năng lực giao tiếp" và "Năng lực thích ứng".

- Phân tích (Lập trường: Các biện pháp rất chủ động và sáng tạo).

+ Biện pháp: "Tham gia CLB", "Tăng cường giao tiếp" (cho Giao tiếp). "Đặt thách thức mới", "Thử vai trò lãnh đạo", "Lắng nghe, quan sát" (cho Thích ứng).

- Đề xuất lập trường phù hợp: "Em tin rằng đây là những kế hoạch rèn luyện năng lực rất thông minh. Lập trường của em là:

+ Để rèn 'Giao tiếp', 'biện pháp' là phải lao vào thực tế ('tham gia CLB'), chứ không chỉ đọc sách.

+ Để rèn 'Thích ứng', 'biện pháp' hay nhất là chủ động bước ra khỏi vùng an toàn ('đặt thách thức mới', 'thử vai trò lãnh đạo'). Kế hoạch này giúp rèn luyện chính xác những năng lực cốt lõi để 'chuyển đổi nghề' (Hoạt động 5)."

2. Chia sẻ bài học kinh nghiệm (về việc "Rèn luyện" và "Chia sẻ kết quả").

- Sau khi đã hoàn thành toàn bộ chủ đề, bây giờ là lúc em tự rút ra những bài học cuối cùng. Em có thể suy nghĩ dựa trên các câu hỏi sau:

+ Em đã học được gì về mối liên hệ giữa "Tự đánh giá" (Hoạt động 5) và "Lập kế hoạch rèn luyện" (Hoạt động 6)?

+ Trong các kế hoạch mẫu, em thấy "biện pháp" nào là khó thực hiện nhất, nhưng cũng cần thiết nhất?

+ Em sẽ "chia sẻ kế hoạch rèn luyện" của mình với thầy cô như thế nào?

- Ví dụ về bài học kinh nghiệm em có thể chia sẻ: "Qua tìm hiểu, bài học kinh nghiệm lớn nhất đối với em là rèn luyện là một quá trình có ý thức và có kế hoạch. Em nhận ra 'Tự đánh giá' (Hoạt động 5) là để 'Tìm bệnh', còn 'Kế hoạch rèn luyện' (Hoạt động 6) là 'Toa thuốc' để chữa. Bài học thứ hai là, em sẽ cam kết với kế hoạch của mình. Em thấy 'biện pháp' khó nhất nhưng giá trị nhất là 'Kiên trì' (rèn 'hằng ngày') và 'Đặt thách thức mới' (rèn 'Thích ứng'). Em sẽ 'chia sẻ kế hoạch' của mình với thầy cô không phải để khoe, mà là để nhờ thầy cô giám sát và giúp đỡ em 'thực hiện' kế hoạch đó. Đây là bước cuối cùng để em chủ động lấp đầy 'khoảng trống' của mình."