Hoạt động 5: Thể hiện tâm thế sẵn sàng bước vào thế giới nghề nghiệp và hoà nhập với lực lượng lao động xã hội

1. TÌM HIỂU VỀ THỂ HIỆN TÂM THẾ SẴN SÀNG QUA TÌNH HUỐNG

a. Thể hiện tâm thế sẵn sàng và Đề xuất việc cần làm là gì?

- Thể hiện tâm thế sẵn sàng là việc bạn chủ động "đề xuất những việc cần làm" để chứng minh sự chuẩn bị và quyết tâm của mình đối với nghề nghiệp đã chọn. Đây là bước "hành động" sau khi đã "tìm hiểu" về tâm thế (ở Hoạt động 2).

- Đề xuất việc cần làm là việc bạn áp dụng các "biện pháp liên quan đến học tập" (như xác định mục tiêu, phương pháp) và "biện pháp liên quan đến rèn luyện" (như xây dựng kế hoạch) vào tình huống cụ thể của bản thân, để lấp đầy "khoảng trống" (gap) giữa bản thân và yêu cầu của nghề.

+ Ví dụ: Tình huống 1 (Mai) và Tình huống 2 (Cường) là hai "khoảng trống" thực tế. "Việc cần làm" là các biện pháp để thu hẹp khoảng trống đó.

b. Vì sao cần "đề xuất những việc cần làm" để thể hiện tâm thế?

- Đây là bước cuối cùng để "chứng minh" sự trưởng thành của bạn trong việc chọn nghề.

+ Giúp rèn luyện tư duy phản biện (Tư duy giải quyết vấn" đề): Kỹ năng này giúp em không "sợ hãi" khi đối mặt với điểm yếu (như Mai). Em sẽ học được cách "thảo luận" (Hoạt động 2) và "đề xuất" giải pháp. Thay vì nói "Em sợ quá", em sẽ nói "Em yếu, và đây là kế hoạch để em khắc phục".

+ Giúp xây dựng quan điểm cá nhân vững vàng (Biến điểm yếu thành kế hoạch): Giúp em thể hiện "bản lĩnh" (Hoạt động 3). Tâm thế sẵn sàng không phải là người không có điểm yếu. Tâm thế sẵn sàng là người biết mình yếu ở đâu và có kế hoạch (như gợi ý) để "hạn chế điểm yếu", "phát huy điểm mạnh".

+ Giúp định hướng hành vi đúng đắn: Nó biến một tình huống "bất lợi" (như Mai, Cường) thành một "kế hoạch hành động" (như các gợi ý). Nó giúp em "tìm kiếm sự hỗ trợ" (một biện pháp học tập) một cách chủ động, thay vì che giấu điểm yếu của mình.

- Ví dụ: Khi đối mặt với Tình huống 1, Mai (không có năng khiếu) có thể từ bỏ. Nhưng một người có "tâm thế sẵn sàng" sẽ "đề xuất việc cần làm": "Em biết mình không khéo, nên biện pháp rèn luyện của em là sẽ xây dựng kế hoạch học thêm các lớp năng khiếu ngay từ bây giờ".

2. HƯỚNG DẪN THẢO LUẬN VÀ ĐỀ XUẤT VIỆC CẦN LÀM

1. Thể hiện lập trường, quan điểm (đề xuất việc cần làm) của bản thân/nhóm đối với các tình huống.

Bây giờ, chúng ta sẽ cùng "thực hành" đề xuất việc cần làm cho hai tình huống này:

* Tình huống 1: Mai (chọn nghề Giáo viên mầm non) nhưng không có năng khiếu (vụng về, quấy khóc).

Phân tích (Lập trường: Phải chấp nhận sự thật và lên kế hoạch rèn luyện).

- Vấn đề: Mai có "sở thích" (thích nghề) nhưng thiếu "năng lực" (năng khiếu). Đây là một "khoảng trống" (gap) rất lớn (đã học ở Chủ đề 9).

- Đề xuất lập trường (Việc cần làm): "Nếu là Mai, em sẽ thể hiện tâm thế sẵn sàng bằng cách:

+ Biện pháp học tập: 'Xác định mục tiêu học tập' là phải bù đắp năng khiếu. Em sẽ 'lựa chọn phương pháp học' là học thêm các lớp múa, hát, kể chuyện dành cho giáo viên mầm non. Em sẽ 'tìm kiếm sự hỗ trợ' từ các cô giáo mầm non (như các cô ở trường trải nghiệm) để học hỏi kinh nghiệm.

+ Biện pháp rèn luyện: Em sẽ 'xây dựng kế hoạch cụ thể' (như Hoạt động 6, Chủ đề 9) là mỗi tuần dành 3 buổi để học năng khiếu, và xin thực tập/trông trẻ miễn phí để 'hạn chế điểm yếu' vụng về của mình."

* Tình huống 2: Cường (chọn nghề Kĩ sư xây dựng) nhưng chưa hiểu rõ yêu cầu.

Phân tích (Lập trường: Phải chủ động tìm hiểu và rèn luyện thể chất).

- Vấn đề: Cường chỉ thấy "sở thích" (thích nghề) nhưng chưa nhận thức rõ về "yêu cầu" (sức khoẻ, làm việc ngoài trời, bảo hộ lao động - như đã học ở Hoạt động 4, 6 Chủ đề 8).

- Đề xuất lập trường (Việc cần làm): "Nếu là Cường, em sẽ thể hiện tâm thế sẵn sàng bằng cách:

+ Biện pháp học tập: 'Tìm hiểu về yêu cầu' (Hoạt động 1). Em sẽ đi 'phân tích và xử lí thông tin' (Hoạt động 4) về nghề này, đặc biệt là các yêu cầu về an toàn và sức khỏe (ATSKNN). Em sẽ 'tìm hỗ trợ' bằng cách 'phỏng vấn' (Hoạt động 8, Chủ đề 8) các kĩ sư đang làm việc.

+ Biện pháp rèn luyện: Sau khi biết nghề này cần sức khỏe, em sẽ 'xây dựng kế hoạch' rèn luyện thể lực ngay lập tức. 'Thực hiện phát huy điểm mạnh' và rèn luyện 'sức khoẻ tốt' (như đã học ở Hoạt động 1, Chủ đề 9) để sẵn sàng đáp ứng yêu cầu."

2. Chia sẻ bài học kinh nghiệm về việc "chia sẻ những việc em sẽ làm".

- Sau khi đã phân tích, bây giờ là lúc em tự rút ra những bài học cho chính mình. Em có thể suy nghĩ dựa trên các câu hỏi sau:

+ Em đã học được gì về mối liên hệ giữa "biết điểm yếu" và "thể hiện tâm thế sẵn sàng"?

+ "Những việc cần làm" của em (để chuẩn bị cho nghề em chọn) là gì?

+ "Chia sẻ" những việc này với thầy cô, bạn bè có lợi ích gì?

- Ví dụ về bài học kinh nghiệm em có thể chia sẻ: "Qua tìm hiểu, bài học kinh nghiệm lớn nhất đối với em là 'tâm thế sẵn sàng' không phải là 'tôi hoàn hảo', mà là 'tôi biết mình thiếu và đây là kế hoạch của tôi'. Cả Mai và Cường đều có 'khoảng trống', nhưng việc họ 'đề xuất việc cần làm' chính là biểu hiện của bản lĩnh. Bài học thứ hai là, em sẽ chia sẻ kế hoạch của mình (như 'biện pháp học tập', 'biện pháp rèn luyện' em sẽ làm) với thầy cô. Việc 'chia sẻ' này giúp em 'tìm kiếm sự hỗ trợ' (như gợi ý) để thực hiện kế hoạch đó một cách tốt nhất."