Hoạt động 5: Lập và thực hiện kế hoạch hoạt động xây dựng truyền thống nhà trường và hoạt động theo chủ đề của Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh
Nội dung lý thuyết
1. TÌM HIỂU VỀ VIỆC LẬP VÀ THỰC HIỆN KẾ HOẠCH HOẠT ĐỘNG CHUNG
a. Lập và thực hiện kế hoạch hoạt động là gì?
- Lập và thực hiện kế hoạch hoạt động là quá trình một nhóm (hoặc một tập thể) cùng nhau biến một ý tưởng (ví dụ: xây dựng truyền thống, tổ chức một cuộc thi) thành một lộ trình hành động rõ ràng và bắt tay vào thực hiện lộ trình đó. Quá trình này bao gồm việc xác định rõ mục tiêu, phân công nhiệm vụ cụ thể cho từng thành viên, dự trù các nguồn lực cần thiết (như thời gian, phương tiện), và cuối cùng là cùng nhau đánh giá kết quả đạt được.
- Ví dụ: Thay vì chỉ nói "Lớp mình nên làm gì đó cho trường", việc lập kế hoạch là cả nhóm sẽ họp lại, quyết định "Tổ chức cuộc thi thiết kế logo cho trường", sau đó phân công bạn A lo truyền thông, bạn B lo kinh phí, bạn C làm ban giám khảo...
b. Vì sao cần rèn luyện kỹ năng lập và thực hiện kế hoạch?
- Đây là một trong những kỹ năng tổng hợp quan trọng nhất mà em sẽ cần đến, không chỉ trong năm học lớp 12 mà còn trong cả công việc và cuộc sống sau này.
+ Rèn luyện kỹ năng quản lý dự án: Giúp em học được cách tổ chức một công việc lớn một cách khoa học, từ lúc bắt đầu cho đến khi kết thúc, đảm bảo công việc diễn ra suôn sẻ, đúng tiến độ.
+ Phát huy tinh thần trách nhiệm tập thể: Khi kế hoạch đã rõ ràng, mỗi thành viên sẽ hiểu rõ nhiệm vụ của mình và có trách nhiệm hoàn thành tốt để không ảnh hưởng đến kết quả chung của cả nhóm.
+ Tăng cường kỹ năng hợp tác và sáng tạo: Quá trình lập và thực hiện kế hoạch là cơ hội tốt nhất để các thành viên trong nhóm cùng nhau hợp tác, phát huy thế mạnh của từng người (bạn giỏi sáng tạo, bạn giỏi tổ chức) và cùng nhau giải quyết các vấn đề phát sinh.
+ Biến ý tưởng thành hiện thực: Một kế hoạch tốt chính là cây cầu vững chắc nhất để đưa một ý tưởng, dù là nhỏ, trở thành một sản phẩm, một kết quả cụ thể, có ý nghĩa.
- Ví dụ: Nhờ có bản kế hoạch chi tiết trong sách, ý tưởng "Thiết kế logo" không còn là một ý tưởng chung chung nữa, mà đã trở thành một cuộc thi có quy mô, có mục tiêu, có phân công rõ ràng, đảm bảo khả năng thành công cao.
2. HƯỚNG DẪN LẬP VÀ THỰC HIỆN KẾ HOẠCH HOẠT ĐỘNG
1. Lựa chọn và lập kế hoạch một hoạt động xây dựng truyền thống nhà trường.
Chúng ta sẽ cùng phân tích "Kế hoạch hoạt động thi thiết kế Logo và khẩu hiệu cho nhà trường" như một ví dụ điển hình:
- Bước 1: Xác định các yếu tố cơ bản của kế hoạch (Mục 1-5):
- Mục tiêu: Kế hoạch này đặt ra 3 mục tiêu rõ ràng: (1) Tuyên truyền, quảng bá nét đẹp truyền thống của trường; (2) Góp phần rèn luyện kỹ năng hợp tác; (3) Phát huy tính sáng tạo.
- Nhóm thực hiện: Ghi rõ tên các thành viên và vai trò của họ.
- Thời gian thực hiện: Đặt ra một mốc thời gian cụ thể (Ví dụ: Tuần 3 và tuần 4 tháng 9).
- Nội dung: Xác định rõ sản phẩm cuối cùng là gì (Thiết kế logo, khẩu hiệu).
- Phương tiện: Liệt kê các dụng cụ cần thiết (Giấy A4, máy tính, bút màu...).
- Bước 2: Phân công nhiệm vụ cụ thể cho các thành viên (Mục 6):
+ Đây là bước then chốt, biến kế hoạch chung thành trách nhiệm cá nhân. Mỗi nhiệm vụ đều phải có "người thực hiện" rõ ràng.
+ Ví dụ phân công:
- Nhiệm vụ 1 (Xây dựng kế hoạch): Cả nhóm cùng làm để thống nhất ý kiến.
- Nhiệm vụ 2 (Triển khai thể lệ): Giao cho Bạn Trâm, người có khả năng truyền đạt, phổ biến thông tin tốt.
- Nhiệm vụ 4 (Giải đáp, cung cấp thông tin): Giao cho Bạn Thuý, người nắm rõ kế hoạch nhất.
- Nhiệm vụ 7 (Lập dự trù kinh phí, hỗ trợ): Giao cho Bạn Nam, có thể là người cẩn thận, giỏi tính toán.
- Nhiệm vụ 9 (Hậu cần): Giao cho 3 bạn (Chiến, Hương, Nam) để đảm bảo có đủ nhân lực chuẩn bị cho buổi lễ.
- Nhiệm vụ 10 (Viết báo cáo): Giao cho Bạn Phong, có thể là người có khả năng viết lách, tổng hợp tốt.
- Nhiệm vụ 11 (Đánh giá): Cả nhóm cùng nhìn nhận lại ưu, khuyết điểm.
2. Hợp tác cùng các bạn thực hiện kế hoạch hoạt động.
Sau khi đã có bản kế hoạch chi tiết, quá trình thực hiện đòi hỏi sự hợp tác nhịp nhàng. Em cần lưu ý:
- Thực hiện tốt nhiệm vụ của mình được giao, phối hợp với các bạn có nhiệm vụ liên quan:
+ Ví dụ: Bạn Phong (viết báo cáo) cần chủ động liên hệ với Bạn Nam (lo kinh phí) và Bạn Hương (thu nhận tác phẩm) để lấy số liệu chính xác cho bài báo cáo của mình.
- Quan tâm, giúp đỡ thành viên trong nhóm:
+ Ví dụ: Khi đến ngày thu nhận tác phẩm, Bạn Hương (người thu) có thể bị quá tải. Các bạn khác như Bạn Hiếu, Thuý (người lập danh sách) nên chủ động hỗ trợ bạn Hương trong khâu tiếp nhận.
- Có trách nhiệm với sản phẩm chung của nhóm:
+ Ví dụ: Nếu Bạn Trâm (người làm truyền thông) không làm tốt nhiệm vụ, cuộc thi sẽ có ít người tham gia, ảnh hưởng đến thành công chung của cả nhóm. Vì vậy, các thành viên khác cũng cần quan tâm, hỏi han tiến độ của bạn Trâm.
3. Tổng kết, đánh giá và viết báo cáo kết quả hoạt động.
- Sau khi hoạt động kết thúc, cả nhóm cần ngồi lại để tổng kết, đánh giá và viết một bản báo cáo kết quả. Đây là bước quan trọng để rút kinh nghiệm.
- Nội dung báo cáo (theo mẫu gợi ý):
1. Đánh giá quá trình tổ chức:
- Việc lập kế hoạch đã đủ rõ ràng, cụ thể, hợp lí chưa?
- Việc tiến hành hoạt động có đảm bảo đúng tiến độ không? Các thành viên hợp tác với nhau như thế nào?
- Việc tổng kết, đánh giá có đảm bảo tính công khai, công bằng không?
2. Kết quả thi:
- Về số lượng: Có bao nhiêu logo, khẩu hiệu đã tham gia?
- Về chất lượng: Phân tích các sản phẩm dự thi (Tính sáng tạo, tính thẩm mĩ, tính hợp tác...).
- Về các giải thưởng: Công bố kết quả (Giải nhất, nhì, ba, khuyến khích...).
3. Một số bài học kinh nghiệm:
- Đây là phần quan trọng nhất để cả nhóm cùng nhau phát triển.
- Ví dụ: "Qua hoạt động này, nhóm rút ra bài học kinh nghiệm là cần phải có kế hoạch truyền thông sớm hơn để thu hút nhiều bạn tham gia hơn", hoặc "ViB. ạn Nam đã làm rất tốt khâu dự trù kinh phí, giúp nhóm không bị thâm hụt ngân sách".
