Chỉ ra dấu hiệu bắt nạt học đường trong những bức tranh dưới đây:
Chủ đề 3: Xây dựng trường học thân thiện
Nhiệm vụ 1.1 (SGK Chân trời sáng tạo - Trang 24)
Thảo luận (1)
Nhiệm vụ 1.2 (SGK Chân trời sáng tạo - Trang 24)
Thảo luận về cách phòng, tránh bắt nạt học đường.
Thảo luận (1)Hướng dẫn giải- Cách phòng tránh bắt nạt học đường:
+ Luôn vui vẻ, thân thiện, hòa nhã với bạn bè và mọi người.
+ Sống mạnh mẽ, tự tin trong mọi hành động, suy nghĩ.
+ Chia sẻ với bạn bè, thầy cô, người thân, tìm kiếm sự hỗ trợ khi có nguy cơ bị bắt nạt.
- Khi chứng kiến bạn bị bắt nạt cần:
+ Bình tĩnh, giải quyết trong hòa bình.
+ Vận dụng kĩ năng thương lượng, thương thuyết
+ Báo cáo sự việc kịp thời với người lớn và những người có trách nhiệm liên quan.
(Trả lời bởi Hà Quang Minh)
Nhiệm vụ 2.1 - 2.2 (SGK Chân trời sáng tạo - Trang 25)
1. Xác định các tình huống cần từ chối
2. Chia sẻ một số tình huống và cách em đã từ chối trong những tình huống đó
Thảo luận (2)Hướng dẫn giải1. Các tình huống cần từ chối là:
1. Bạn muốn em thực hiện ngay việc gì đó khi em đang bận.
2. Bạn rủ em chơi điện tử khi em không muốn.
3. Bạn giục em đưa ra quyết định khi chưa đủ thời gian suy nghĩ.
4. Bạn đề nghị em thực hiện một việc nằm ngoài khả năng của em.
5. Bạn rủ em hút thuốc lá
(Trả lời bởi Hà Quang Minh)
Nhiệm vụ 2.3 (SGK Chân trời sáng tạo - Trang 25)
Trao đổi về những cách từ chối trong các tình huống khác nhau.
Thảo luận (1)Hướng dẫn giảiBước 1. Nhận diện được các tình huống cần từ chối.
- Từ chối trực tiếp. Từ chối trong các tình huống có thể gây hại cho mình và người khác.
- Từ chối trì hoãn. Từ chối khi không có khả năng, điều kiện để thực hiện, cần thời gian để suy nghĩ.
- Từ chối đàm phán. Từ chối khi có phương án thay thế.
Bước 2. Xác định cách từ chối phù hợp.
- Từ chối trực tiếp. Nói “không” trong các tình huống có thể gây hại cho mình và người khác.
- Từ chối trì hoãn. Để nghị cho thêm thời gian để suy nghĩ hoặc thêm điều kiện hỗ trợ.
- Từ chối đàm phán. Đề xuất tìm người thay thể hoặc thay đổi nhiệm vụ phù hợp hơn.
Bước 3. Thực hiện theo cách đã xác định.
(Trả lời bởi Hà Quang Minh)
Nhiệm vụ 3.1 (SGK Chân trời sáng tạo - Trang 26)
Đóng vai thực hành kĩ năng từ chối trong tình huống dưới đây:
Thảo luận (1)Hướng dẫn giảiTham khảo
Học sinh tự đóng vai theo cách xử lí tình huống sau:
Tình huống 1: T sẽ nói với bạn kia rằng: Tớ với cậu là bạn thân nhưng đây là việc chung của cả nhóm, ai cũng phải làm một phần công việc như nhau. Nếu cậu không làm thì tớ sẽ ghi lại và báo với cô giáo, cậu sẽ không có điểm nhóm.
Tình huống 2: H sẽ từ chối với lí do: tớ chưa làm xong bài tập đâu, hẹn cậu hôm khác nhé.
Tình huống 3: A; Tớ cần thời gian tìm hiểu thông tin về câu lạc bộ này đã, tớ sẽ quyết định sau nhé.
(Trả lời bởi Nguyễn Việt Dũng)
Nhiệm vụ 3.2 (SGK Chân trời sáng tạo - Trang 26)
Chia sẻ những thuận lợi và khó khăn của em khi từ chối trong các tình huống khác nhau của cuộc sống.
Thảo luận (1)Hướng dẫn giải* Thuận lợi.
- Giúp giữ được sự tự trọng. Khi từ chối những yêu cầu hoặc lời mời không phù hợp với giá trị và nguyện vọng của mình, bạn sẽ cảm thấy tự tin hơn về bản thân, vì bạn biết mình đang tuân thủ những nguyên tắc và giá trị cá nhân của mình.
- Tăng cường năng lực quản lý thời gian. Việc từ chối một số yêu cầu hoặc lời mời không cần thiết giúp bạn tập trung vào những nhiệm vụ quan trọng hơn và tăng cường năng lực quản lý thời gian.
- Tạo mối quan hệ chân thành. Nếu bạn biết từ chối một cách lịch sự và thông cảm, bạn sẽ tạo được mối quan hệ chân thành hơn với những người xung quanh, vì họ sẽ cảm thấy được kính trọng và đánh giá cao tính thẳng thắn của bạn.
* Khó khăn.
- Cảm thấy áp lực từ người khác. Có thể có những người quan trọng đối với bạn cảm thấy bất mãn hoặc bị thất vọng khi bạn từ chối họ. Điều này có thể tạo cảm giác áp lực và căng thẳng trong mối quan hệ.
- Lo lắng về cảm xúc của người khác. Khi từ chối một yêu cầu hoặc lời mời của người khác, bạn có thể lo lắng rằng họ sẽ cảm thấy bị từ chối hoặc bị xúc phạm. Điều này có thể gây ra một mối quan hệ căng thẳng hoặc gây ra sự khó chịu.
(Trả lời bởi Hà Quang Minh)
Nhiệm vụ 4 (SGK Chân trời sáng tạo - Trang 27)
Xây dựng kịch bản và đóng vai từng nhân vật trong tình huống sau để rèn luyện kĩ năng phòng, tránh bắt nạt học đường.
Thảo luận (1)Hướng dẫn giảiTham khảo
H vốn nhút nhát, không biết cách hoà mình vào tập thể nên bị bạn bè cô lập.
Q: H này, tớ thấy cậu cứ ngồi một mình trong giờ ra chơi suốt thôi, làm bạn với tớ nhé!
H: Tuyệt quá! Cả lớp không ai muốn chơi với tớ cả. Cảm ơn cậu nhiều lắm!
Q: Nhưng mà tớ có một điều kiện. Cậu phải đồng ý tớ mới chơi với cậu.
H: Tớ đồng ý, điều kiện gì cũng được!
Q: Mỗi ngày cậu phải tặng tớ một món đồ thì tớ mới chơi với cậu cơ. Cậu đã đồng ý rồi đấy nhé.
Mặt H tối sầm lại.
H: Tại...tại sao vậy chứ?
Q: Cứ làm thế đi. Ngày mai mang sữa chua lên lớp cho tớ nhé. Cậu không mang thì đừng có trách.
H không nói gì. Gục xuống bàn và khóc.
M ngồi bên cạnh H, thấy thế cũng không an ủi bạn. Ngày hôm sau, H mang cho Q một hộp sữa. Q thấy thế rất vui.
Q: Tuyệt, đúng là bạn tốt. Ngày mai mang bánh kem cho tớ nhé!
(Trả lời bởi Nguyễn Việt Dũng)
Nhiệm vụ 5.1 (SGK Chân trời sáng tạo - Trang 27)
Chia sẻ về các biểu hiện của sự tự chủ trong các mối quan hệ.
Thảo luận (1)Hướng dẫn giảiTham khảo
Kiểm soát được cảm xúc, hành vị của bản thân trong mối quan hệ;
Tự đánh giá thái độ, hành vị sau mỗi việc làm và rút ca bài học cho bản thân;
Thương lượng để tìm ra cách giải quyết khi xảy ra bất đồng ý kiến.
(Trả lời bởi Nguyễn Việt Dũng)
Nhiệm vụ 5.2 (SGK Chân trời sáng tạo - Trang 27)
Đóng vai thể hiện sự tự chủ của em trong các mối quan hệ ở mỗi tình huống sau:
Thảo luận (1)Hướng dẫn giảiTham khảo
Học sinh tự đóng vai theo cách giải quyết tình huống sau:
Tình huống 1: Em sẽ chủ động đến bắt chuyện, làm quen với H. Giới thiệu H với các bạn cùng lớp để bạn có thể nhanh chóng hòa nhập.
Tình huống 2: Em sẽ khuyên N đừng làm như vậy mà hãy lại hẹn bạn nói chuyện đàng hoàng để giải quyết.
(Trả lời bởi Nguyễn Việt Dũng)
Nhiệm vụ 5.3 (SGK Chân trời sáng tạo - Trang 27)
Chia sẻ cảm xúc của em khi thể hiện được sự tự chủ trong các mối quan hệ.
Thảo luận (1)Hướng dẫn giảiTham khảo
(Trả lời bởi Nguyễn Việt Dũng)
Khi bạn thể hiện được sự tự chủ, em cảm thấy hài lòng vì đã đạt được điều mình muốn trong mối quan hệ. Em không còn cảm thấy bị áp đặt hay chịu sự kiểm soát của người khác. Bên cạnh đó, em cũng cảm thấy tự tin hơn về khả năng của mình. Em không còn phụ thuộc hoàn toàn vào ý kiến của người khác, mà có thể tự đưa ra quyết định và hành động theo ý mình.