Bài 8. Tác động của nội lực đến địa hình bề mặt Trái Đất

1. Nội lực

- Khái niệm: Là lực phát sinh từ bên trong Trái Đất.

- Nguyên nhân: Nguồn năng lượng sinh ra nội lực chủ yếu là nguồn năng lượng ở trong lòng Trái Đất:

   + Năng lượng của sự phân hủy các chất phóng xạ.

   + Sự dịch chuyển các dòng vật chất theo trọng lực.

   + Các phản ứng hóa học,…

2. Tác động của nội lực

a. Vận động theo phương thẳng đứng

- Là vận động nâng lên và hạ xuống của vỏ Trái Đất.

- Xảy ra rất chậm và trên một diện tích lớn.

- Tác động:

      + Làm cho bộ phận này của lục địa được nâng lên, trong khi bộ phận khác bị hạ xuống, sinh ra hiện tượng biển tiến và biển thoái.

       + Diện tích lục địa hay đại dương được phân bố lại.

- Ví dụ điển hình: Khu vực phía bắc của Thụy Điển, Phần Lan đang tiếp tục được nâng lên, còn khu vực lãnh thổ Hà Lan đang bị hạ xuống.

b. Vận động theo phương nằm ngang

Vận động theo phương nằm ngang làm cho vỏ Trái Đất bị nén ép ờ khu vực này, tách dãn ở khu vực kia, gây ra các hiện tượng uốn nếp, đứt gãy.

✽ Hiện tượng uốn nếp

       + Các lớp đá xô ép, uốn thành nếp, nhưng không phá vỡ tính chất liên tục của chúng.

       + Do các lực nén ép theo phương nằm ngang.

       + Tạo thành các uốn nếp và các dãy núi uốn nếp.

✽ Hiện tượng đứt gãy

       + Do tác động của lực nằm ngang.

      + Các lớp đá bị gãy, đứt ra rồi dịch chuyển ngược hướng nhau theo phương gần thẳng đứng hay nằm ngang.

      + Tạo ra các hẻm vực, thung lũng; sự dịch chuyển với biên độ lớn sẽ làm cho các lớp đá có bộ phận trồi lên, có bộ phận sụt xuống, sinh ra các địa lũy, địa hào

1. Nội lực là lực phát sinh từ bên trong Trái Đất.

2. Nội lực tác động làm nâng lên hạ xuống địa hình, gây ra hiện tượng uốn nếp và đứt gãy địa hình, tạo ra hiện tượng động đất và núi lửa.