Bài 44. Ảnh hưởng lẫn nhau giữa các sinh vật

Nội dung lý thuyết

Các phiên bản khác

Mỗi sinh vật sống trong môi trường đều trực tiếp hoặc gián tiếp ảnh hưởng tới các sinh vật khác ở xung quanh.

1. Quan hệ cùng loài

- Các sinh vật cùng loài sống gần nhau, liên hệ với nhau, hình thành nên nhóm cá thể.

Ví dụ: 

- Các sinh vật tạo thành nhóm cá thể khi sống trong môi trường tự nhiên có lợi hơn. Ví dụ:

+ Thực vật sống thành nhóm khi có gió to sẽ cản bớt sức gió nên cây ít có khả năng bị ngã đổ hơn cây đứng riêng lẻ.

+ Động vật sống theo bầy đàn có khả năng tự vệ cao, chống lại kẻ thù, tìm kiếm thức ăn, di cư, … dễ dàng hơn.

- Các sinh vật trong nhóm cá thể có mối quan hệ hỗ trợ lẫn nhau hoặc cạnh tranh lẫn nhau.

+ Chúng hỗ trợ nhau trong việc chống lại kẻ thù, di cư, tìm kiếm thức ăn, chống chọi với môi trường, …

+ Tuy nhiên, khi gặp điều kiện bất lợi (thiếu thức ăn, nơi ở, số lượng cá thể tăng quá cao, …) các cá thể trong nhóm sẽ cạnh tranh lẫn nhau.

Khi đó dẫn tới hiện tượng các cá thể tách ra khỏi nhóm làm giảm nhẹ cạnh tranh giữa các cá thể, hạn chế sự cạn kiệt nguồn thức ăn trong vùng.

@71076@@71069@

2. Quan hệ khác loài

- Các sinh vật khác loài có mối quan hệ hỗ trợ hoặc đối địch nhau.

Các mỗi quan hệ khác loài

Quan hệ

Đặc điểm

Ví dụ

Hỗ trợ

Cộng sinh

Sự hợp tác cùng có lợi giữa các loài sinh vật.

Cộng sinh giữa địa y và tảo.

 

Hội sinh

Sự hợp tác giữa hai loài sinh vật, trong đó một bên có lợi còn bên kia không có lợi và cũng không có hại.

Địa y sống bám trên cành cây.

Cá ép sống bám vào rùa biển.

Đối địch

Cạnh tranh

Các sinh vật khác loài cạnh tranh giành nơi ở, thức ăn và các điều kiện sống khác.

Các loài kìm hãm sự phát triển của nhau.

Trên một cánh đống lúa, khi cỏ dại phát triển làm giảm năng suất lúa.

 

Kí sinh, nửa kí sinh

Sinh vật sống nhờ trên cơ thể của sinh vật khác, lấy các chất dinh dưỡng, máu, … từ sinh vật đó.

Rận và bét sống trên da trâu, bò. Chúng sống được nhờ hút máu của trâu, bò.

Giun đũa sống trong ruột người.

 

Sinh vật này ăn sinh vật khác

Động vật ăn thực vật, động vật ăn động vật, thực vật bắt sâu bọ, …

Hươu, nai và hổ sống cùng một cánh rừng. Số lượng hươu, nai bị khống chế bởi số lượng hổ.

Cây nắp ấp bắt mồi.

 - Ví dụ:

 

@71070@@71072@@71071@