Bài 35: Bài thực hành 5

Nội dung lý thuyết

I. TIẾN HÀNH THÍ NGHIỆM

1. Thí nghiệm 1: Điều chế khí hiđro từ axit clohiđric, kẽm. Đốt cháy khí hidro trong không khí.

Nguyên tắc:

Cho dung dịch axit clohidric HCl hoặc dung dịch axit sunfuric H2SO4 loãng tác dụng với kim loại như Zn, Mg.

Thao tác:

Cho vào ống nghiệm 3 ml dung dịch axit clohiđric và 3 - 4 hạt kẽm. Đậy ống nghiệm bằng nút cao su có ống dẫn khí xuyên qua. Sau khi thử độ tinh khiết, khẳng định dòng khí hidro không có lẫn oxi (hoặc chờ khoảng 1 phút cho khí hidro đẩy hết không khí ra khỏi ống nghiệm), sau đó đưa que đóm đang cháy vào đầu ống dẫn khí.

Hiện tượng:

  • Dung dịch sôi lên và có khí thoát ra.
  • Đưa que đóm đang cháy vào đầu ống dẫn khí thoát ra cháy cho ngọn lửa màu xanh nhạt.

Phương trình hóa học:

Zn  +  2HCl  →  ZnCl2  +  H2

H2  +  O2  \(\underrightarrow{t^o}\)  H2O

2. Thí nghiệm 2: Thu khí hidro bằng cách đẩy không khí

Cách tiến hành:

Úp một ống nghiệm lên đầu một ống dẫn khí hidro sinh ra khi cho Mg tác dụng với dung dịch HCl. Sau một phút, giữ cho ống nghiệm đứng thẳng và miệng ống úp xuống dưới, đưa miệng ống nghiệm vào gần sát ngọn lửa đèn cồn.

Hiện tượng: Có tiếng nổ nhỏ thoát ra do khí hidro thu được chưa tinh khiết.

Phương trình hóa học:                          H2  +  O2  \(\underrightarrow{t^o}\)  H2O

3. Thí nghiệm 3: Hiđro khử đồng oxit 

Cách tiến hành:

Cho vào ống nghiệm khoảng 10 ml dung dịch axit clohiđric và 4-5 viên kẽm. Đậy ống nghiệm bằng nút cao su có ống dẫn thủy tinh xuyên qua, ở đầu ống thủy tinh này được uốn gấp khúc chữ V có chứa một ít bột đồng oxit CuO, sau khi khẳng định dòng khí hiđro không có lẫn khí oxi, dùng đèn cồn hơ nóng đều ống thủy tinh, sau đó đun nóng mạnh ở chỗ có CuO. 

Hiện tượng:

  • Bột đồng oxit CuO ban đầu màu đen, sau phản ứng chất tạo thành có màu nâu đỏ. Là do CuO đã bị H2 khử thành Cu có màu nâu đỏ.
  • Có hơi nước bám trên thành của ống thủy tinh đựng CuO.

 Phương trình hóa học:             H2  +  CuO(màu đen)  \(\underrightarrow{t^o}\)   Cu(nâu đỏ)  +  H2O

II. TƯỜNG TRÌNH

Tên thí nghiệmHóa chất - Dụng cụCách tiến hànhHiện tượng, giải thích - PTHH

Điều chế khí hiđro từ axit clohiđric, kẽm. Đốt cháy khí hidro trong không khí.

Giá ống nghiệm.

Kẹp gỗ.

Ống nghiệm.

Nút cao su có ống dẫn khí xuyên qua.

Đèn cồn.

Dung dịch HCl, Zn.

Cho vào ống nghiệm 3 - 4 ml dung dịch HCl và vài viên kẽm. Đậy ống nghiệm bằng nút cao su có ống dẫn khí xuyên qua, thử độ tinh kết của hidro. Sau đó đưa que đóm vào đầu ống dẫn khí.

Dung dịch sôi lên, có bọt khí thoát ra khỏi dung dịch, miếng kẽm tan dần.

Đưa que đóm đang cháy vào ống dẫn khí thấy khí thoát ra cháy với ngọn lửa màu xanh.

PTHH: 

Zn  +  2HCl  →  ZnCl2  +  H2

H2  +  O2  \(\underrightarrow{t^o}\)  H2O

Thu khí hidro bằng cách đẩy không khí

Dung dịch HCl, Mg.

Bình tam giác.

Ống thu khí.

Nút cao su có ống dẫn khí xuyên qua.

Cho vào bình tam giác vài ml dung dịch HCl và vài viên Mg.

Sau đó đậy miệng bình bằng nút cao su có ống dẫn khí xuyên qua.

Thu lấy khí hidro thoát ra khỏi ống dẫn khí bằng ống thu khí.

Đưa miệng ống thu khí hidro thu được vào ngọn lửa.

Dung dịch sôi lên, có bọt khí thoát ra khỏi dung dịch, miếng magie tan dần.

Có tiếng nổ nhỏ thoát ra do khí hidro thu được chưa tinh khiết.

PTHH: H2  +  O2  \(\underrightarrow{t^o}\)  H2O

Hiđro khử đồng oxit 

Dung dịch HCl, Zn, CuO.

Kẹp gỗ.

Ống nghiệm.

Nút cao su có ống dẫn khí xuyên qua.

Đèn cồn.

Bát sứ.

Cho vào ống nghiệm khoảng 10 ml dung dịch axit clohiđric và 4-5 viên kẽm.

Đậy ống nghiệm bằng nút cao su có ống dẫn thủy tinh xuyên qua, ở đầu ống thủy tinh này được uốn gấp khúc chữ V có chứa một ít bột đồng oxit CuO.

Dùng đèn cồn hơ nóng đều ống thủy tinh, sau đó đun nóng mạnh ở chỗ có CuO. 

Bột đồng oxit CuO ban đầu màu đen, sau phản ứng chất tạo thành có màu nâu đỏ. Là do CuO đã bị H2 khử thành Cu có màu nâu đỏ.

Có hơi nước bám trên thành của ống thủy tinh đựng CuO.

 PTHH

 H2  +  CuO(màu đen)  \(\underrightarrow{t^o}\)   Cu(nâu đỏ)  +  H2O

Trong quá trình học tập, nếu có bất kỳ thắc mắc nào, các em hãy để lại câu hỏi ở mục hỏi đáp để cùng thảo luận và trả lời nhé. Chúc các em học tốt!