Bài 33. Cảm ứng ở sinh vật và tập tính ở động vật

Khi ta chạm tay vào lá cây trinh nữ (xấu hổ), lá cây sẽ cụp lại (hình bên). Đây là hiện tượng gì? Hiện tượng này có ý nghĩa như thế nào đối với sinh vật?

I- Cảm ứng và vai trò của cảm ứng ở sinh vật

1. Cảm ứng ở sinh vật là gì?

Cảm ứng là phản ứng của sinh vật đối với các kích thích đến từ môi trường.

2. Vai trò của cảm ứng ở sinh vật

Cảm ứng giúp sinh vật thích ứng với sự thay đổi của môi trường để tồn tại và phát triển.

Ví dụ: Nước hấp thụ nhiệt rất tốt, do đó khi trời nóng, mồ hôi của chúng ta tiết ra hấp thụ nhiệt và bay hơi vào không khí, cơ thể giải phóng bớt nhiệt, nhiệt độ cơ thể được duy trì một cách ổn định.

II- Tập tính ở động vật

1. Tập tính là gì?

Tập tính là một chuỗi những phản ứng trả lời các kích thích đến từ môi trường bên trong hoặc bên ngoài cơ thể, đảm bảo cho động vật tồn tại và phát triển.

Có 2 loại tập tính:

• Tập tính bẩm sinh là loại tập tính sinh ra đã có, đặc trưng cho loài.
• Tập tính học được là loại tập tính được hình thành trong quá trình sống của cá thể thông qua học tập và rút kinh nghiệm.

Các tập tính thường gặp ở động vật là tập tính kiếm ăn, tập tính bảo vệ lãnh thổ, chăm sóc con non, tập tính di cư,...

2. Vai trò của tập tính

Tập tính có vai trò quan trọng đối với đời sống động vật. Nhờ có tập tính, động vật có thể thích nghi với môi trường, đảm bảo cho chúng tồn tại và phát triển.

❗Em có biết

Chim tu hú là loài chim có một không hai trong tự nhiên. Thay vì làm tổ, đẻ trứng, ấp và chăm sốc con non như nhiều loài chim khác, chim tu hú mẹ lại đi gửi trứng của mình vào tổ của chim khác (thường là chim chích) và giao trách nhiệm chăm sóc con non cho những con chim mẹ khác loài. Sau khi chim chích đẻ trứng vào tổ từ một đến hai ngày, chim tu hú sẽ tìm cách đẻ trộm trứng của mình vào đó. Kích thước trứng của chim tu hú gần bằng trứng của chim chích, hoa văn cũng giống nhau nên cặp đôi chim chích không nhận ra và vẫn ấp nở bình thường.

Trứng chim tu hú thường nở trước trứng của chim chích. Sau khi nở ra, chim tu hú non đẩy hết các chú chim chích mới nở và những quả trứng chưa kịp nở khỏi tổ nằm độc chiếm nguồn thức ăn từ bố mẹ nuôi.

1. Cảm ứng là phản ứng của sinh vật đối với kích thích từ môi trường. 

2. Cảm ứng giúp sinh vật thích ứng với sự thay đổi của môi trường để tồn tại và phát triển. 

3. Tập tính là một chuỗi những phản ứng của động vật trả lời kích thích từ môi trường, đảm bảo cho động vật tồn tại và phát triển.

4. Tập tính giúp động vật thích ứng với môi trường sống để tồn tại và phát triển.