Bài 26. Phong trào kháng Pháp trong những năm cuối thế kỉ XIX

I. Cuộc phản công của phái kháng chiến tại kinh đô Huế. Vua Hàm Nghi ra "Chiếu Cần vương"

1. Cuộc phản công quân Pháp của phái chủ chiến ở Huế tháng 7/1885

a. Nguyên nhân

- Phe chủ chiến trong triều đình Huế muốn giành lại chủ quyền từ tay Pháp.

- Thực dân Pháp khi biết âm mưu của phe chủ chiến, đã tìm mọi cách để tịêu diệt phe chủ chiến khi có điều kiện.

b. Diễn biến

- Đêm 4 rạng 5/7/1885 Tôn Thất Thuyết hạ lệnh tấn công quân Pháp ở tòa Khâm Sứ và đồn Mang Cá.

- Quân Pháp nhất thời rối loạn, sau khi củng cố tinh thần, chúng phản công chiếm Hoàng Thành. Trên đường đi chúng giết người cướp của rất dã man.

2. Phong trào Cần vương 

a. Nguyên nhân

- Kinh thành Huế thất thủ, Tôn Thất Thuyết đưa vua Hàm Nghi ra Tân Sở (Quảng Trị). Tại đây ngày 13/7/1885 ông nhân danh vua Hàm Nghi ra “Chiếu Cần vương" kêu gọi văn thân và nhân dân đứng lên giúp vua cứu nước.

- Từ đó phong trào chống xâm lược dâng lên sôi nổi kéo dài đến cuối thế kỉ XIX.

b. Diễn biến

- Giai đoạn 1885 - 1888: phong trào bùng nổ khắp cả nước nhất là Trung Kì, Bắc Kì. 

- Giai đoạn 1888 - 1896: sau khi vua Hàm Nghi bị bắt, phong trào quy tụ thành những cuộc khởi nghĩa lớn có quy mô và trình độ tổ chức cao hơn, tiêu biểu nhất là khởi nghĩa Hương Khê (1885 - 1896).

II.  Những cuộc khởi nghĩa lớn trong phong trào Cần vương