Bài 24. Thực hành: Quan sát và mô tả cơ thể đơn bào, cơ thể đa bào
Nội dung lý thuyết
I. Chuẩn bị
1. Thiết bị, dụng cụ:
Lam kính và lamen |
Kính hiển vi |
Cốc đong |
Thìa inox |
Ống nhỏ giọt |
Giấy thấm | ||
2. Mẫu vật
- Nước ao (hồ) hoặc nước trong môi trường nuôi.
- Mô hình, tranh, ảnh giải phẫu, một số hệ cơ quan ở cơ thể người.
- Một số loài thực vật có hình thái các cơ quan khác nhau như cây lúa (hoặc hành), cây rau ngót, cây bưởi nhỏ,... hoặc tranh, ảnh của một số loại cây.
Lưu ý: Mẫu vật thực vật có thể thay đổi cho phù hợp với từng địa phương.
II. Cách tiến hành
1. Làm tiêu bản và quan sát cơ thể đơn bào trong nước ao (hồ)
- Bước 1: Dùng thìa khuấy đều nước ao (hồ) trong cốc.
- Bước 2: Dùng ống nhỏ giọt hút lấy một giọt nước ao (hồ) nhỏ lên lam kính rồi đậy lại bằng lamen.
- Bước 3: Dùng giấy thấm hút phần nước tràn ra ngoài lamen.
- Bước 4: Quan sát tiêu bản bằng kính hiển vi.
- Quan sát ở vật kính 10x và 40x. Vẽ lại cơ thể sinh vật đơn bào mà em quan sát được.
- Xác định tên sinh vật đơn bào mà em quan sát được và hoàn thành bảng thu hoạch theo mẫu.
Trùng đế giày |
Trung roi xanh |
Trực khuẩn |
Trùng loa kèn |
Trùng bánh xe |
Trùng biến hình |
Cầu khuẩn |
Xoắn khuẩn |
Một số tiêu bản ở nước ao, hồ
2. Quan sát mô hình hoặc tranh, ảnh cấu tạo một số hệ cơ quan của cơ thể người
|
|
|
Hệ tuần hoàn Gồm: tim, các mạch máu, máu; thực hiện chức năng vận chuyển oxygen và các chất dinh dưỡng từ các phần khác nhau của cơ thể, đồng thời mang đi khí carbon dioxide và các chất thải. | Hệ tiêu hóa Gồm: miệng, thực quản, dạ dày, ruột, gan, tụy, hậu môn; chức năng biến đổi thức ăn thành các chất dinh dưỡng mà cơ thể hấp thụ được, hấp thụ dinh dưỡng và thải phân ra ngoài. | Hệ thần kinh Gồm: não, tủy sống, hạch và các dây thần kinh; thực hiện chức năng truyền tín hiệu giữa các phần của cơ thể, phản ứng và trả lời các kích thích từ môi trường tác động lên cơ thể. |
Một số hệ cơ quan ở cơ thể người
3. Quan sát các cơ quan của thực vật
Quan sát các cây trên tranh, ảnh hoặc mẫu vật, xác định vị trí và gọi tên các cơ quan của cây.
@560701@
III. Thu hoạch
1. Kết quả quan sát cơ thể đơn bào
a. Dựa vào kết quả quan sát tiêu bản sinh vật trong nước ao (hồ), em hãy hoàn thành bảng thu hoạch theo mẫu sau:
| Tên sinh vật quan sát được | Hình vẽ |
b. Kể tên các cơ thể đơn bào có khả năng quang hợp mà em quan sát được. Dấu hiệu nhận biết chúng là gì?
2. Dựa vào kết quả quan sát mô hình hoặc tranh, ảnh một số hệ cơ quan trong cơ thể người, hoàn thành bảng theo mẫu sau:
| Hệ cơ quan | Các cơ quan cấu tạo | Vị trí trên cơ thể |
| Hệ tiêu hóa | Miệng, thực quản, dạ dày, ruột, gan, tụy, hậu môn | Từ ổ miệng đến hết phần thân cơ thể. |
| Hệ tuần hoàn | ||
| Hệ thần kinh |
3. Từ kết quả quan sát các cơ quan của một số cây, hoàn thành bảng theo mẫu sau:
| Tên cây | Cơ quan quan sát được | Mô tả |
| Cây đậu | Lá | Lá mọc kép chia 3 thùy, có lông ở hai mặt. |