Bài 2. Phân loại cây trồng

1. PHÂN LOẠI CÂY TRỒNG THEO NGUỒN GỐC

Tùy thuộc vào nguồn gốc phát sinh, cây trồng có thể được chia làm ba nhóm là:

- Nhóm cây ôn đới là:

+ Những loại cây trồng có nguồn gốc từ những vùng có khí hậu ôn đới (trên 40 độ vĩ bắc hoặc trên 40 độ vĩ nam).

+ Chúng thường được trồng ở những nơi có thời tiết mùa đông lạnh, mùa hè mát.

+ Một số cây trồng ôn đới được trồng ở nước ta như một số giống dâu tây, mận, lê, táo đỏ,...

- Nhóm cây nhiệt đới là:

+ Những loại cây trồng có nguồn gốc từ những vùng có khí hậu nhiệt đới (nằm trong khoảng 23,4 độ vĩ bắc đến 23,4 độ vĩ nam).

+ Chúng không thể thích nghi và sinh trưởng ở điều kiện khí hậu lạnh hay băng giá.

+ Đa số các cây trồng ở nước ta đều thuộc nhóm cây nhiệt đới (vải thiều, xoài, ổi, mít,...).

- Nhóm cây á nhiệt đới là:

+ Gồm các loại cây trồng có nguồn gốc ở những vùng có khí hậu á nhiệt đới (nằm trong khoảng 23,5 độ - 40 độ vĩ bắc hoặc 23,5° - 40° vĩ nam).

+ Những loại cây về cơ bản có thể sinh trưởng, phát triển trong các điều kiện khí hậu giống với cây trồng nhiệt đới.

+ Một số loại cây á nhiệt đới ở nước ta như cây bơ, cherry,...

2. PHÂN LOẠI CÂY TRỒNG THEO ĐẶC TÍNH SINH VẬT HỌC

2.1. Phân loại cây trồng theo chu kì sống của cây

- Chu kì sống của cây trồng là:

+ Khoảng thời gian tính từ khi hạt bắt đầu nảy mầm.

+ Trải qua quá trình sinh trưởng.

+ Phát triển đến khi cây trổ nén giá cỗi và chết.

- Tùy thuộc vào chu kì sống, các loại cây trồng được phân thành hai nhóm chính:

+ Nhóm cây hằng năm:

• Cây hằng năm có chu kì sống diễn ra trong một năm.

Ví dụ: lúa, cà chua, dưa chuột,...

+ Nhóm cây lâu năm:

• Cây lâu năm có chu kì sống kéo dài nhiều năm.

• Những cây thân gỗ to thường có chu kì sống dài, có thể lên tới hàng trăm năm.

• Ví dụ: nhãn, bưởi, sành, sỉ,...

2.2. Phân loại cây trồng theo khả năng hoá gỗ của thân

Tùy thuộc vào khả năng hoá gỗ của thân, các loại cây trồng được phân thành hai nhóm:

- Nhóm cây thân gỗ:

+ Cây thân gỗ là:

• Cây có thân hoá gỗ.

• Sống lâu năm.

• Có kích thước cơ thể khác nhau tuỳ loại.

+ Ví dụ: nhãn, bưởi, bạch đàn,...

- Nhóm cây thân thảo:

+ Cây thân thảo có thân không hoá gỗ, có chu kì sống một năm, hai năm hoặc lâu năm.

+ Cây thân thảo thường nhỏ và có chu kì sống ngắn hơn cây thân gỗ.

+ Ví dụ: ngô, đậu tương, hoa cúc,...

2.3. Phân loại cây trồng theo số lượng lá mầm

Tùy thuộc số lượng lá mầm, các loại cây trồng được phân thành hai nhóm:

- Nhóm cây một lá mầm: hành, tỏi, tre,...

- Nhóm cây hai lá mầm: cam, xoài, lạc (đậu phộng),...

3. PHÂN LOẠI CÂY TRỒNG THEO MỤC ĐÍCH SỬ DỤNG

Tùy thuộc vào mục đích sử dụng, các loại cây trồng được phân thành các nhóm sau:

- Cây lương thực: lúa, ngô, khoai, sắn,...

- Cây rau: cà chua, cải bắp, dưa chuột,...

- Cây ăn quả: chuối, bưởi, vải,...

- Cây hoa, cây cảnh: hoa hồng, hoa lan, sanh, lưỡi hổ,...

- Cây công nghiệp: chè, cà phê, cao su,...

- Cây dược liệu: tam thất, đinh lăng, sâm,...

- Cây thức ăn chăn nuôi: cỏ, ngô, đậu tương,...

- Cây phân xanh: lạc dại, đậu răng ngựa, keo dậu,...

- Cây cải tạo đất: lạc dại, xuyên chí, muồng vàng,...

- Cây lấy gỗ: keo lá tràm, bạch đàn, sưa,...