Nội dung lý thuyết
- Cầu là lượng hàng hoá, dịch vụ mà người tiêu dùng sẵn sàng mua với một mức giá nhất định trong khoảng thời gian xác định.
- Lượng cầu chịu ảnh hưởng bởi nhiều nhân tố:
+ Giá cả hàng hoá, dịch vụ.
+ Thu nhập, thị hiếu, sở thích của người tiêu dùng.
+ Giá cả những hàng hoá, dịch vụ thay thế.
+ Kì vọng, dự đoán của người tiêu dùng về hàng hoá, dịch vụ...
Ví dụ: Ngày Trung thu nhu cầu mua bánh Trung thu của người dân tăng cao.
- Cung là số lượng hàng hoá, dịch vụ mà nhà cung cấp sẵn sàng đáp ứng cho nhu cầu của thị trường với mức giá được xác định trong khoảng thời gian nhất định.
- Lượng cung chịu ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố:
+ Giá cả các yếu tố đầu vào để sản xuất ra hàng hoá, dịch vụ.
+ Kì vọng của chủ thể sản xuất kinh doanh.
+ Giá bán sản phẩm.
+ Số lượng người tham gia cung ứng...
Ví dụ: Một cửa hàng bánh mì mỗi ngày làm 1000 chiếc.
Cung - cầu có mối quan hệ chặt chẽ, tác động, quy định lẫn nhau:
- Cầu xác định khối lượng, cơ cấu của cung ví như "đơn đặt hàng" của thị trường cho các nhà sản xuất, cung ứng.
- Cung tác động đến cầu, kích thích cầu.
- Những hàng hoá, dịch vụ được cung ứng phù hợp với nhu cầu, thị hiếu người tiêu dùng sẽ được ưa thích khiến cho cầu về chúng tăng lên.
Ví dụ: Người dân có nhu cầu mua nhiều thực phẩm dự trữ ngày Tết nên nguồn cung lớn.
Thứ nhất, đối với chủ thể sản xuất kinh doanh:
- Quan hệ cung - cầu là tác nhân trực tiếp khiến giá cả thường xuyên biến động trên thị trường:
+ Khi cung lớn hơn cầu sẽ dẫn đến giá giảm.
+ Khi cung nhỏ hơn cầu sẽ dẫn đến giá tăng.
+ Khi cung bằng cầu thì giá ổn định.
=> Từ đó, ảnh hưởng trực tiếp đến kết quả sản xuất kinh doanh: có nhiều lợi nhuận khi bán giá cao, có thể thua lỗ khi bán giá thấp.
- Hiện trạng quan hệ cung - cầu là căn cứ để doanh nghiệp quyết định mở rộng hay thu hẹp sản xuất, kinh doanh:
+ Khi cung lớn hơn cầu, giá giảm thì thu hẹp sản xuất.
+ Khi cung nhỏ hơn cầu, giá tăng thì mở rộng sản xuất.
Thứ hai, vai trò đối với chủ thể tiêu dùng:
- Quan hệ cung - cầu là căn cứ giúp người tiêu dùng lựa chọn việc mua hàng hoá phù hợp:
+ Nên mua hàng hoá, dịch vụ khi cung lớn hơn cầu, giá giảm.
+ Không nên mua hàng hoá, dịch vụ khi: cung nhỏ hơn cầu, giá tăng.
Thứ ba, vai trò đối với chủ thể Nhà nước.
- Giúp nhà nước có cơ sở để đưa ra các biện pháp, chính sách để duy trì cân đối cung - cầu hợp lý.
- Góp phần bình ổn thị trường.