Bài 16: Vệ sinh an toàn thực phẩm

Nội dung lý thuyết

Bài 16: Vệ sinh an toàn thực phẩm

Tóm tắt lý thuyết

I. Tìm hiểu vệ sinh an toàn thực phẩm

Vệ sinh thực phẩm là giữ cho thực phẩm không bị nhiễm khuẩn, nhiễm độc, ngộ độc thực phẩm.

1. Thế nào là nhiễm trùng và nhiễm độc thực phẩm?

  • Nhiễm trùng thực phẩm sự xâm nhập của vi khuẩn có hại vào thực phẩm 

  • Nhiễm độc thực phẩm là sự xâm nhập của chất độc vào thực phẩm. 

  • Khi ăn phải thức ăn bị nhiễm trùng hoặc nhiễm độc sẽ dẫn đến ngộ độc thức ăn và rối loạn tiêu hóa, gây ra những tác hại rất nguy hiểm cho người sử dụng.

2. Ảnh hưởng của nhiệt độ đối với vi khuẩn

3. Biện pháp phòng và tránh nhiễm trùng thực phẩm tại nhà

  • Giữ vệ sinh ăn uống, vệ sinh nơi chế biến.

  • Thực phẩm phải được nấu chín.

  • Thức ăn đậy cẩn thận và bảo quản.

II. An toàn thực phẩm

  • An toàn thực phẩm là giữ cho thực phẩm không bị nhiễm trùng, nhiễm độc, biến chất.

  • Bị ngộ độc là do ăn phải thức ăn nhiễm độc.

1. An toàn thực phẩm khi mua sắm

  • Để đảm bảo an toàn khi mua sắm cần phải biết chọn thực phẩm tươi ngon, không quá hạn sử dụng, không bị ôi, ươn.

    • Thực phẩm dễ hư thối như: rau, quả, thịt, cá phải mua loại tươi hoặc bảo quản ướp lạnh.

    • Thực phẩm đóng hộp phải còn bao bì … và cần chú ý đến hạn sử dụng

    • Tránh để lẫn lộn thực phẩm tươi sống với thực phẩm đã nấu chín.

2. An toàn thực phẩm khi chế biến và bảo quản

  • Thực phẩm thường được chế biến tại nhà bếp. Vi khuẩn xâm nhập vào thức ăn trong quá trình chế biến thức ăn trong nhà bếp như thái thịt, cắt rau, trộn hỗn hợp…

  • Các biện pháp bảo quản các loại thực phẩm:

    • Thực phẩm đã chế biến: Thực hiện 10 nguyên tắc trong chế biến. Cho vào hộp kín để tủ lạnh (không nên để lâu) khi chế biến xong.

    • Thực phẩm đóng hộp: để tủ lạnh nên mua vừa đủ dùng.

    • Thực phẩm khô: phải được phơi khô cho vào lọ kín và kiểm tra luôn để phát hiện kịp thời khi bị ẩm.

III. Biện pháp phòng tránh nhiễm trùng, nhiễm độc, thực phẩm

1. Nguyên nhân ngộ độc thức ăn

  • Do thức ăn nhiễm vi sinh vật và độc tố của vi sinh vật

  • Do thức ăn bị biến chất

  • Do bản thân thức ăn có sẵn chất độc

  • Do thức ăn bị ô nhiễm, chất hoá học, thuốc bảo vệ thực vật

2. Các biện pháp phòng tránh nhiễm trùng, nhiễm độc thực phẩm

a. Phòng tránh nhiễm trùng

  • Cần giữ vệ sinh nơi nấu nương và vệ sinh nhà bếp.

  • Khi mua thực phẩm phải lựa chọn

  • Khi chế biến phải dửa nước sạch.

  • Không dùng thực phẩm có mầm độc.

b. Phòng tránh nhiễm độc

  • Không ăn những  thức ăn nhiễm vi sinh vật và độc tố của vi sinh vật hay bị biến chất

  • Không dùng thức ăn bản thân có sẵn chất độc hay bị ô nhiễm

  • Không sử dụng đồ hộp hết hạn sử dụng 

Bài tập minh họa

Bài 1:

Tại sao phải giữ vệ sinh thực phẩm?

Hướng dẫn giải

  • Giữ vệ sinh thực phẩm là giữ cho thực phẩm không bị nhiễm trùng,nhiễm độc,tránh gây ngộ độc thức ăn đó bạn

  • Nếu để thực phẩm bị ôi thiu,mất vệ sinh thì chúng ta sẽ dễ bị ngộ độc thực phẩm,ảnh hưởng đến sức khỏe con người chúng ta

  • Giữ cho thực phẩm sạch thì những thức ăn chung ta tiếp nhận sẽ sạch sẽ, ít nguy cơ gây các bệnh cho con người

Bài 2:

Muốn đảo bảo an toàn thực phẩm ,cần lưu ý những yếu tố nào ?

Hướng dẫn giải

  • Muốn đảm bảo an toàn thực phẩm, cần lưu ý những yếu tố :

    • Đảm bảo an toàn thực phẩm khi mua sắm.

    • Đảm bảo an toàn thực phẩm khi chế biến và bảo quản

Bài 3:

Nêu một số biện pháp phòng tránh nhiễm độc thực phẩm thường dùng ?

Hướng dẫn giải

  • Biện pháp phòng chống nhiễm độc : 

    • Không dùng các thực phẩm có chất độc : cá nóc, khoại tây mọc mầm, nấm lạ … 

    • Không dùng các thức ăn bị biến chất hoặc bị nhiễm các chất độc hóa học 

    • Không dùng những đồ hộp đã quá hạn sử dụng, những hộp bị phồng  

Bài 4:

Em phải làm gì khi phát hiện:

  • Một con ruồi trong bát canh 

  • Một số con mọt trong túi bột

Hướng dẫn giải

  • Nếu phát hiện 1 con ruồi trong canh và 1 con mọt trong túi bột thì phải bỏ đi không được sử dụng vì sẽ gây ảnh hưởng đến sức khỏe

Lời kết

Sau khi học xong bài Vệ sinh an toàn thực phẩm, các em cần ghi nhớ những nội dung chính sau đây:

  • Hiểu được nguyên nhân gây ngộ độc thức ăn, các biện pháp bảo đảm vệ sinh an toàn thực phẩm và phòng tránh ngộ độc thức ăn.

  • Thực hiện được việc bảo đảm vệ sinh an toàn thực phẩm, phòng tránh ngộ độc thức ăn tại gia đình.