Bài 16: Sự phản xạ ánh sáng

I. Hiện tượng phản xạ ánh sáng

Khi chiếu một chùm sáng vào gương thì chùm sáng bị hắt trở lại theo hướng khác.

Đó là hiện tượng phản xạ ánh sáng.

Hiện tượng này còn xảy ra với các bề mặt nhẵn bóng khác.

Trong hiện tượng phản xạ ánh sáng, người ta quy ước:

• G: gương phẳng (mặt phản xạ)
• Tia tới SI: tia sáng chiếu vào gương
• Tia phản xạ IR: tia sáng bị gương hắt trở lại
• Điểm tới I: giao điểm của tia sáng tới và gương
• Pháp tuyến IN tại I: đường thẳng vuông góc với gương tại I
• Góc tới i: góc tạo bởi tia sáng tới và pháp tuyến tại điểm tới
• Góc phản xạ i': góc tạo bởi tia sáng phản xạ và pháp tuyến tại điểm tới
• Mặt phẳng tới: mặt phẳng chứa tia sáng tới và pháp tuyến tại điểm tới.

II. Định luật phản xạ ánh sáng

1. Thí nghiệm

Dụng cụ:

• Gương phẳng
• Bảng chia độ
• Đèn chiếu

Tiến hành thí nghiệm:

• Dùng đèn chiếu tia sáng tới mặt gương sao cho tia sáng đi là là trên mặt bảng chia độ
• Thay đổi góc tới, đo và ghi lại góc phản xạ

2. Định luật phản xạ ánh sáng

• Tia sáng phản xạ nằm trong mặt phẳng tới;
• Góc phản xạ bằng góc tới.

III. Phản xạ và phản xạ khuếch tán

Tuỳ theo tính chất của bề mặt mà các vật phản xạ ánh sáng khác nhau.

• Khi mặt phản xạ nhẵn thì các tia sáng tới song song bị phản xạ theo một hướng. Hiện tượng này gọi là hiện tượng phản xạ (còn gọi là phản xạ gương).
• Khi mặt phản xạ không nhẵn thì các tia sáng tới song song bị phản xạ theo mọi hướng. Hiện tượng này gọi là hiện tượng phản xạ khuếch tán (còn gọi là tán xạ).

1. Khi ánh sáng truyền đến một bề mặt nhẵn bóng sẽ xảy ra hiện tượng phản xạ.

2. Định luật phản xạ ánh sáng:

• Tia sáng phản xạ nằm trong mặt phẳng tới;
• Góc phản xạ bằng góc tới.

3. Phản xạ khuếch tán là hiện tượng các tia sáng song song truyền đến bề mặt không nhẵn, bị phản xạ theo mọi hướng.