Bài 14. Nhiệt độ và mưa. Thời tiết và khí hậu

I. Nhiệt độ không khí

- Nhiệt độ không khí là độ nóng, lạnh của không khí.

- Dụng cụ đo: nhiệt kế.

* Sự thay đổi của nhiệt độ không khí:

- Theo vĩ độ: càng về vĩ độ cao, nhiệt độ càng giảm và ngược lại.

- Theo bề mặt tiếp xúc: đất, đá, cát nóng nhanh nhưng cũng nguội nhanh hơn so với nước (đất liền thường nóng hơn và lạnh hơn so với biển)

II. Hơi nước trong không khí. Mưa

- Do ảnh hưởng của nhiệt độ, nước từ sông, hồ, đại dương... bốc hơi lên, xâm nhập vào không khí tạo nên độ ẩm không khí.

- Hơi nướng ngưng kết ở gần mặt đất tạo sương mù. Hơi nước ngưng kết ở các độ cao trên tạo thành mây.

- Khi các đám mây được bổ sung thêm hơi nước hoặc kết hợp thêm nhiều hạt nước khác làm cho kích thước càng lớn, thắng được lực cản không khí và không bị bốc hơi sẽ rơi xuống sinh ra mưa.

* Sự phân bố lượng mưa trên bề mặt Trái Đất

- Lượng mưa phân bố không đều.

- Sự phân bố lượng mưa phụ thuộc vào nhiều yếu tố: nhiệt độ, khí áp, địa hình, gió, dòng biển...

III. Thời tiết và khí hậu

IV. Các đới khí hậu trên Trái Đất

1. Nhiệt độ, độ ẩm và mưa là những yếu tố khí tượng có ảnh hưởng lớn tới đời sống và sản xuất. Tất cả các yếu tố này cấu thành nên thời tiết. Các hiện tượng thời tiết lặp đi lặp lại nhiều lần trong thời gian dài, mang tính quy luật gọi là khí hậu.​

2. Mỗi vùng miền trên Trái Đất có khí hậu đặc trưng khác nhau.