Bài 13 : Việt Nam thời nguyên thủy

Nội dung lý thuyết

1. Những dấu tích Người Tối cổ ở Việt Nam

- Dấu tích Người Tối Cổ ở VN có niên đại 30 - 43 vạn năm, ở Lạng Sơn, Thanh Hóa, Đồng Nai, Bình Phước,...

- Người Tối cổ sống thành từng bầy, họ săn bắt, hái lượm đề sống.

Rìu tay của người tối cổ được tìm thấy ở Núi Đọ (Thanh Hóa)
Rìu tay của người tối cổ được tìm thấy ở Núi Đọ (Thanh Hóa)

 2. Sự hình thành và phát triển của công xã thị tộc

- Ở nhiều địa phương của nước ta đã tìm thấy những hóa thạch răng và nhiều công cụ đá của Người hiện đại ở các di tích văn hóa Ngườm, Sơn Vi... (Cách đây 2 vạn năm).

 - Chủ nhân văn hóa Sơn Vi sống trong mái đá, hang động, ven bờ sông, suối trên địa bàn rộng từ Sơn La đến Quảng Trị.

- Người Sơn Vi đã sống thành thị tộc, sử dụng công cụ ghè đẽo, lấy săn bắt, hái lượm làm nguồn sống chính.

- Cách đây khoảng 12.000 năm đến 6000 năm ở Hòa Bình, Bắc Sơn (Lạng Sơn) và một số nơi khác đã tìm thấy dấu tích của văn hóa Sơ kỳ đá mới. Gọi chung là văn hóa Hòa Bình, Bắc Sơn.

- Đời sống của cư dân Hòa Bình, Bắc Sơn:

+ Sống định cư lâu dài, hợp thành thị tộc, bộ lạc.

+ Ngoài săn bắt, hái lượm còn biết trồng trọt: rau, củ, cây ăn quả.

+ Bước đầu biết mài lưỡi rìu, làm một số công cụ khác bằng xương, tre, gỗ, bắt đầu biết nặn đồ gốm.

Rìu đá Hòa Bình - Bắc Sơn
Rìu đá Hòa Bình - Bắc Sơn
Răng
Răng người nguyên thủy trên đất nước ta

=> Đời sống vật chất, tinh thần được nâng cao.

* Cách ngày nay 6000 - 5000 năm (TCN), kỹ thuật chế tạo công cụ có bước phát triển mới gọi là cuộc "Cách mạng đá mới".

- Biểu hiện tiến bộ, phát triển:

+ Sử dụng kỹ thuật của khoan đá, làm gốm bằng bàn xoay.

+ Biết trồng lúa, dùng cuốc đá. Biết trao đổi sản phẩm giữa các thị tộc, bộ lạc.

Như vậy, đời sống cư dân ổn định và được cải thiện hơn, địa bàn cư trú càng mở rộng.

Ngườm
Di chỉ mái đá Ngườm

3. Sự ra đời của thuật luyện kim và nghề nông trồng lúa nước

- Cách ngày nay khoảng 4000 - 3000 năm (TCN) các bộ lạc trên đất nước ta đã biết đến đồng và thuật luyện kim; nghề trồng lúa nước phổ biến.

- Sự ra đời của thuật luyện kim cách đây 4000 - 3000 năm đã đưa các bộ lạc trên các vùng miền của nước ta bước vào thời đại sơ kì đồng thau, hình thành nên các khu vực khác nhau làm tiền đề cho sự chuyển biến xã hội sau này.

Dao
Dao găm đồng
Lúa
Dấu vết hạt thóc trong các di chỉ khảo cổ