Bài 13: Biểu diễn quy ước ren

Nội dung lý thuyết

I. CHI TIẾT CÓ REN, VAI TRÒ CỦA REN

Các chi tiết có ren được sử dụng rộng rãi trong các máy móc, thiết bị và đời sống.

Công nghệ 10, bóng đèn
Bóng đèn
Công nghệ 10, bu lông ốc vít
 Bu lông ốc vít

- Ren ngoài (ren trục) là ren được hình thành ở mặt ngoài của chi tiết.

Công nghệ 10, ren ngoài
 Ren ngoài

- Ren trong (ren lỗ) là ren được hình thành ở mặt trong của chi tiết.

Công nghệ 10, ren trong
Ren trong

- Ren dùng để ghép nối các chi tiết máy với nhau.

- Ren còn dùng để truyền chuyển động.

II. BIỂU DIỄN QUY ƯỚC REN

1. Biểu diễn quy ước chi tiết ren

TCVN 5907:1995 trình bày các quy định chung về biểu diễn ren và các chi tiết có ren trên bản vẽ kĩ thuật.

- Đối với ren nhìn thấy:

+ Đường đỉnh ren được vẽ bằng nét liền đậm.

+ Đường giới hạn ren được vẽ bằng nét liền đậm.

+ Đường chân ren được vẽ bằng nét liền mảnh.

+ Vòng đỉnh ren được vẽ bằng nét liền đậm.

+ Vòng chân ren được vẽ hở (vẽ khoảng \(\dfrac{3}{4}\) vòng) bằng nét liền mảnh.

Công nghệ 10, biểu diễn ren ngoài
Biểu diễn ren ngoài
Công nghệ 10, biểu diễn ren trong
Biểu diễn ren trong

- Đối với ren khuất:

+ Trường hợp ren bị che khuất thì các đường đỉnh ren, chân ren và giới hạn ren đều được vẽ bằng nét đứt mảnh.

Công nghệ 10, ren khuất
Ren khuất

2. Kí hiệu ren

- Các loại ren khác nhau được kí hiệu khác nhau:

Loại renKí hiệuHình dạng ren
Ren hệ métM
Ren vuôngSq
Ren thangTr

- Trong kí hiệu ren, có ghi:

+ Kí hiệu hình dạng ren.

+ Kích thước đường kính d của ren.

+ Bước ren p.

+ Hướng xoắn đối với ren trái.

- Nếu ren có hướng xoắn trái thì ghi LH, ren xoắn phải không ghi hướng xoắn.

- Ví dụ: M10 x 1:

+ M: kí hiệu ren hệ mét.

+ 10: đường kính d của ren, đơn vị milimét.

+ 1: bước ren p (mm).

- Cách ghi chỉ dẫn và kích thước ren được quy định theo TCVN 5907:1995 và cách kí hiệu các loại ren theo TCVN 0204:1993.

- Ví dụ ghi chỉ dẫn và kích thước ren.

Công nghệ 10, ghi kích thước ren
Ghi kích thước ren

3. Biểu diễn mối ghép ren

- Ren trục và ren lỗ lắp được với nhau khi các yếu tố:

+ Dạng ren, đường kính ren, bước ren, hướng xoắn phải như nhau.

- Tại vị trí ren trục và ren lỗ ăn khớp với nhau quy ước chỉ vẽ phần ren trục, không vẽ phần ren lỗ, coi như tại đó phần ren trục che khuất phần ren lỗ.

Công nghệ 10, ren chưa ăn khớp
Ren chưa ăn khớp