Bài 12. Bài toán trong tin học

1. Bài toán trong tin học

Bài toán trong tin học là bài toán có thể giao cho máy tính thực hiện khi thông tin được số hóa và có quy tắc xử lý rõ ràng, chính xác.

Một bài toán trong tin học gồm hai thành phần chính:

• Đầu vào (input): Thông tin trước được số hóa, đưa vào máy tính.
• Đầu ra (output): Thông tin kết quả máy tính cần đưa ra.

Ví dụ 1. Tính chỉ số BMI. Trong quy trình fiair quyết vấn đề quá tải ở phòng y tế, nhiệm vụ tính chỉ số BMI có thể giao cho máy tính thực hiện, nhiệm vụ này trở thành bài toán tin học được mô tả như sau:

• Đầu vào: Chiều cao (h) tính bằng mét (m), cân nặng (m) tính bằng kg.
• Đầu ra: Chỉ số BMI.

Ví dụ 2. Tìm ước số chung lớn nhất (ƯCLN) của hai số nguyên dương

• Đầu vào: Hai số nguyên dương a, b.
• Đầu ra: Giá trị ƯCLN của hai số.

2. Mô tả thuật toán

Để máy tính thực hiện bài toán, cần chỉ rõ các thao tác và trình tự thực hiện, gọi là mô tả thuật toán. Thuật toán là một dãy hữu hạn thao tác được sắp xếp theo trình tự nhất định để xử lý bài toán.

Ví dụ 1: Thuật toán tính chỉ số BMI và đưa ra khuyến nghị

Việc tính chỉ số BMI, xác định xem học sinh có bình thường hay không, và đưa ra lời khuyên theo chỉ số BMI là những nhiệm vụ có thể giao cho máy tính thực hiện. Thuật toán này có thể được mô tả bằng sơ đồ khối như sau:

Ví dụ 2: Thuật toán tìm ƯCLN của hai số a, b

Thuật toán tìm ƯCLN của hai số nguyên dương a, b có thể được mô tả bằng phương pháp liệt kê các bước như sau:

1. Nhập hai số nguyên dương a, b.
2. Lặp lại bước sau cho đến khi a = b:
   • Nếu a > b thì a = a - b.
   • Ngược lại, b = b - a.
3. Khi vòng lặp kết thúc, giá trị còn lại của a chính là ƯCLN.
4. Kết thúc thuật toán.