Bài 10. Đặc điểm dân cư, xã hội châu Phi

I. Đặc điểm dân cư

1. Số dân

- Năm  2019, có 1308,1 triệu người, chiếm 17% dân số thế giới.

- Trong giai đoạn 1960-2019 (59 năm), dân số châu Phi tăng 4,6 lần, trong khi dân số thế giới tăng 2,6 lần; từ chỗ chỉ chiếm 10,2% dân số thế giới (năm 1960) đã tăng lên 17% (năm 2019) dự báo sẽ chiếm tới 25,6%( năm 2050) và 30,4% (năm 2100).

2. Bùng nổ dân số

- Sự  gia tăng dân số nhanh trong thời gian ngắn, tỉ lệ gia tăng dân số tự nhiên bình quân hằng năm vượt trên 2,1% ở phần lớn các quốc gia ở châu Phi được gọi là “bùng nổ dân số”.

- Nhiều quốc gia ở khu vực Trung Phi, Đông Phi, Tây Phi có tỉ lệ gia tăng dân số tự nhiên  từ 2,7% đến 3,0%.

- Nguyên nhân do tỉ suất sinh cao, duy trì trong thời gian dài; tỉ suất tử giảm nhờ thành tựu y tế, khoa học kĩ thuật,…

II. Đặc điểm xã hội

1. Nạn đói

- Là một trong những vấn đề nổi cộm, đặc biệt là ở những quốc gia khu vực phía nam     Xa-ha-ra.

- Nguyên nhân tình trạng thiếu lương thực, đói ăn đi kèm với suy dinh dưỡng là do các cuộc xung đột quân sự, chính trị làm bất ổn định cuộc sống, biến đổi khí hậu, dịch bệnh HIV/AIDS, sự gia tăng dân số quá nhanh.

2. Xung đột quân sự

- Sự bất ổn an ninh, xung đột quân sự đang là một trong những vấn nạn còn tồn tại ở một số quốc gia: Công- gô, Ni-giê-ni-a, U-gan-đa, Li-bi,…

- Nguyên nhân từ những tranh chấp về sở hữu đất đai và tài nguyên thiên nhiên, sự bất đồng giữ các sắc tộc.

3. Di sản văn hóa

- Là một trong những cái nôi của loài người, nền văn minh sông Nin rực rỡ được người Ai Cập xây dựng vào khoảng 3000 năm trước Công nguyên, là nền văn minh lâu đời nhất trên thế giới.

- Có nhiều di sản được Ủy ban di sản Thế giới công nhận. Đến năm 2019, châu lục này có 54 di sản lịch sử thế giới phân bố trên 30 quốc gia.

- Tuy nhiên, ảnh hưởng của các cuộc xung đột quân sự, xung đột sắc tộc nhiều di sản đã bị xuống cấp, có nguy cơ bị phá hủy,…