Bài 1: Thông tin và dữ liệu

1. Thông tin, vật mang tin

• Nhờ xem dự báo thời tiết, nghe điện thoại, đọc giấy khám sức khỏe, ta biết được nhiều điều như tình hình thời tiết, lịch học, sức khỏe,... Những điều này được gọi là thông tin.

• Những thiết bị như: tivi, điện thoại, giấy khám sức khỏe,... dùng để lưu trữ, truyền tải thông tin được gọi là vật mang tin.

• Thông tin là những gì đem lại cho ta hiểu biết về thế giới xung quanh và chính bản thân mình.
• Vật mang tin là vật, phương tiện thực hiện lưu trữ, truyền tải thông tin.

2. Dữ liệu và mối quan hệ với thông tin

• Thông tin được thể hiện dưới các dạng cơ bản: văn bản (kí hiệu, chữ, số), hình ảnh, âm thanh. Những dạng này khi chứa trong vật mang tin được gọi là dữ liệu.

• Dữ liệu khi được sắp xếp, tính toán, so sánh, phân tích và kết hợp với hiểu biết sẵn có sẽ tạo ra thông tin.

Ví dụ:

• Tính số lượng huy chương giúp biết quốc gia dẫn đầu tại Thế vận hội.

• Phân tích ảnh chụp cắt lớp hoặc kết quả xét nghiệm giúp bác sĩ chẩn đoán bệnh.

• Dữ liệu là thông tin lưu trữ trong vật mang tin, thường thể hiện dưới dạng văn bản, hình ảnh, âm thanh.

• Dữ liệu được sắp xếp, tính toán, so sánh, phân tích,... kết hợp với hiểu biết sẵn có tạo nên thông tin.

3. Tầm quan trọng của thông tin

• Trao đổi và tiếp nhận thông tin giúp tăng hiểu biết và hỗ trợ hoạt động sống.

• Thông tin đầy đủ, chính xác, kịp thời giúp đưa ra quyết định và hành động phù hợp, hiệu quả.

Ví dụ:

• Dự báo “có mưa rào rải rác” giúp chuẩn bị áo mưa cho buổi học hôm sau.

• Dự báo bão giúp dân tránh bão, hạn chế thiệt hại.

• Thông tin triệu chứng giúp bác sĩ đưa ra phác đồ điều trị bệnh.

Tầm quan trọng của thông tin: Đem lại hiểu biết cho con người và giúp đưa ra quyết định, hành động phù hợp, hiệu quả.