Tóm tắt những sự kiện chính trong đoạn trích. Những sự kiện đó thể hiện phẩm chất gì của người anh hùng Đăm Săn?
Tóm tắt các sự kiện chính trong đoạn trích. Bạn có nhận xét gì về diễn biến của các sự kiện?
Các sự kiện chính trong đoạn trích:
- Đan Thiềm khuyên Vũ Như Tô đi trốn, vì mọi người cho rằng ông chính là thủ phạm khiến mọi người oán giận, còn ông cảm thấy bản thân không làm gì nên tội.
- Trịnh Duy Sản mưu với lũ Lê Quảng Đô, Trịnh Tri Sâm lập vua khác.
- Hoàng Thượng qua đời, Nguyễn Vũ cũng tự tử.
- Được tin vua chết, Nguyễn Hoằng Dụ kéo quân đốt phá kinh thành, thợ xây Cửu Trùng Đài quá nửa theo về quân phản nghịch.
- Đan Thiềm tiếp tục khuyên Vũ Như Tô chạy trốn, Vũ Như Tô tin bản thân mình trong sạch.
- Quân khởi loạn bắt đám cung nữ, Đan Thiềm cầu xin cho Vũ Như Tô. Vũ Như Tô không chịu khuất phục, không sợ chết trước quân khởi loạn.
- Vũ Như Tô vĩnh biệt Đan Thiềm và Cửu Trùng Đài.
- Vũ Như Tô đau đớn, xót xa khi nhìn Cửu Trùng Đài cháy.
⇒ Các sự việc diễn ra theo trình tự thời gian, xoay quanh cuộc đời Vũ Như Tô.
Ô-đi-xê trong đoạn trích Gặp Ka-ríp và Xi-la và Đăm Săn trong Đăm Săn chiến thắng Mtao Mxây đã thể hiện những đặc điểm nào của nhân vật anh hùng trong sử thi.
- Ô-đi-xê trong đoạn trích Gặp Ka-ríp và Xi-la và Đăm Săn trong Đăm Săn chiến thắng Mato Mxây đã thể hiện những đặc điểm của nhân vật anh hùng trong sử thi là:
+ Ý chí kiên cường, tài năng, sức khỏe mạnh mẽ, phi thường
+ Luôn sẵn sàng đối mặt với những khó khăn, thách thức, nguy hiểm
+ Lập nên những chiến công vang dội
+ Có những khả năng của một người lãnh đạo tài ba
2. Ô-đi-xê trong đoạn trích Gặp Ka-ríp và Xi-la và Đăm Săn trong Đăm Săn chiến thắng Mtao Mxây đã thể hiện những đặc điểm nào của nhân vật anh hùng trong sử thi ?
Đặc điểm | Nhân vật Ô-đi-xê | Nhân vật Đăm Săn |
Sở hữu sức mạnh, tài năng, lòng dũng cảm phi thường | - Thông minh, luôn có cách thức hợp lí để vượt qua những khó khăn trước mặt. | - Sức mạnh “vượt đồi tranh”, múa khiên “trên cao gió như bão, dưới thấp gió như lốc, cây cối chết rụi); múa chạy nước kiệu (quả búi ba lần rạn nứt, ba đồi tranh bật rễ). - Sẵn sàng chiến đấu để mang lại cuộc sống bình yên cho buôn làng. |
Luôn sẵn sàng đối mặt với những thách thức, hiểm nguy | - Dám đối mặt với những khó khăn trên con đường trở về quê hương (sự quyến rũ của các nàng Xi-ren, Ka-ríp, Xi-la). - Điềm tĩnh tìm cách vượt qua khó khăn. | Khi Đăm Săn đã chiến đấu quá mêt, thêm nữa đâm mãi người Mtao Mxây nhưng không thủng. Lúc này, chàng không bỏ cuộc mà vẫn cố gắng để tiêu diệt tên tù trưởng này. |
Lập nên những kì tích, uy danh lẫy lừng | Ô-đi-xê cùng những người bạn đã cùng vượt qua sự quyễn rũ của các nàng Xi-ren. | Chiến thắng Mtao Mxây; danh tiếng vang xa; được mọi người tôn trọng, tín nhiệm. |
Tóm tắt các sự kiện chính trong đoạn trích.
Nhân vật người anh hùng Đăm Săn được miêu tả với những đặc điểm nổi bật nào? Chỉ ra những chi tiết cho thấy sự đối lập giữa Đăm Săn với Mtao Mxây.
- Đăm Săn được miêu tả với ngoại hình cường tráng, sức mạnh phi thường.
- Sự đối lập giữa Đăm Săn và Mtao Mxay
+ Đăm Săn: có thái độ quyết liệt, đầy tự tin cùng với sức mạnh "một lần xốc tới vượt một đồi tranh, vượt một đồi lồ ô, chàng chạy vút qua phía Đông, vút qua phía Tây." Ngoài ra, Đăm Săn được dân làng luôn tin tưởng, kính nể và tôn trọng.
+ Mtao Mxây: người luôn tức giận, có tính cách lưỡng lự, do dự trong mọi hành động. Là một người hèn nhát và yếu ớt, không được dân làng tin tưởng.
Theo bạn, hai nhân vật anh hùng Đăm Săn (sử thi Đăm Săn) và Ô-đi-xê (sử thi Ô-đi-xê) có những điểm gì giống nhau và vì sao có sự giống nhau ấy?
Đăm Săn là một nhân vật quan trọng trong sử thi Tây Nguyên, đặc biệt trong đoạn trích Chiến thắng Mtao Mxây. Đoạn trích này tôn vinh sự hào hùng và sức mạnh phi thường của Đăm Săn trong cuộc chiến chống lại kẻ thù Mtao Mxây để giành lại người vợ bị cướp. Đăm Săn được miêu tả là một anh hùng dũng cảm, tài năng và bản lĩnh, đối mặt với kẻ thù hung bạo và có sức mạnh vô địch. Đoạn trích cũng sử dụng các hình ảnh so sánh để làm nổi bật sự tương phản giữa Đăm Săn và Mtao Mxây, tôn vinh vẻ đẹp người anh hùng Đăm Săn. Đoạn trích này thể hiện sự hào hùng và lòng dũng cảm của Đăm Săn, là một phần trong nghệ thuật diễn xướng sử thi của dân tộc Tây Nguyên. Sử thi không chỉ là một loại hình ngôn từ dân gian, mà còn là một hình thức diễn xướng dân gian, kết hợp nghệ thuật ngôn từ, ca hát và nhảy múa. Nghiên cứu sử thi cần quan tâm đến yếu tố diễn xướng, vì nó mang ý nghĩa quan trọng về mặt văn hoá và đời sống. Diễn xướng sử thi thường diễn ra trong môi trường lễ hội, tạo không khí "thiêng" và cộng đồng, để tôn vinh những anh hùng và sức mạnh cộng đồng. Đoạn trích Chiến thắng Mtao Mxây là một phần trong sử thi Tây Nguyên, tôn vinh vẻ đẹp người anh hùng Đăm Săn và sức mạnh của dân tộc.
5. Theo bạn, hai nhân vật anh hùng Đăm Săn (sử thi Đăm Săn) và Ô-đi-xê (sử thi Ô-đi-xê) có những điểm gì giống nhau và vì sao có sự giống nhau ấy?
Phương pháp giải:
Đọc lại hai văn bản trích trong sử thi Đăm Săn và sử thi Ô-đi-xê.
Lời giải chi tiết:
- Điểm giống nhau:
+ Đều là nhân vật sử thi.
+ Mang đầy đủ những phẩm chất tốt đẹp của một người anh hùng.
+ Đều hành động vì cộng đồng.
+ Đều mang những ước mơ, khát vọng, lí tưởng cao đẹp.
- Giải thích vì sao có sự giống nhau ấy: Bởi cả hai nhân vật đều là nhân vật sử thi, thuộc thể loại sử thi nên sẽ hội tụ tất cả những đặc điểm vốn có của thể loại văn học này.
Câu 2 (trang 25, SGK Ngữ Văn 10, tập một)
Đề bài: Nhân vật người anh hùng Đăm Săn được miêu tả với những đặc điểm nổi bật nào? Chỉ ra những chi tiết cho thấy sự đối lập giữa Đăm Săn với Mtao Mxây.
* Đặc điểm nổi bật của Đăm Săn:
- Đăm Săn là người đàng hoàng, ngay thẳng, tự tin quyết kiệt.
- Đăm Săn là một dũng sĩ vô cùng dũng cảm, tài năng, có sức mạnh phi thường, lấn át kẻ thù.
Đăm săn là người dũng cảm và có trái tim nhân ái, biết yêu thương, chàng chiến đấu vì mục đích bảo vệ danh dự cá nhân, hạnh phúc gia đình và quan trọng hơn là danh dự và sự bình yên của cộng đồng, thị tộc.
- Đăm Săn hiện lên như một vị thần mang vẻ đẹp cường tráng, dũng mãnh, hoang sơ của núi rừng. Danh tiếng lẫy lừng, được tung hô, tin yêu, ca ngợi là một “dũng tướng chắc chết mười mươi cũng không lùi bước”.
- Là người có sức khỏe phi thường.
- Là người có khả năng “ ăn không biết no, nói chuyện không biết chán”
* So sánh Đăm Săn và Mtao Mxây
| Đăm Săn | Mtao Mxay |
Thái độ | Quyết liệt, tự tin | Tức giận, lưỡng lự, do dự và sợ hãi |
Sức mạnh | “Một lần xốc tới vượt một đồi tranh, vượt một đồi lồ ô, chàng chạy vút qua phía Đông, vút qua phía Tây.” ð Tự tin và có sức mạnh phi thường | - “Múa khiên “kêu lạch cạch như quả mướp”. “Chạy bước thấp, bước cao chỉ chém trúng cái cọc cột trâu nhưng khoe được học thần Rồng, là tướng quen đánh trăm trận, quen xéo nát thiên hạ.” => Hèn nhát và yếu ớt |
Thái độ của dân làng | Tin tưởng, kính nể, yêu quý, tôn trọng | Không tin tưởng |