Này đây lá của cành tơ phơ phất; Của yến anh này đây khúc tình si; Và này đây ảnh sáng chớp hàng mi, Mỗi sáng sớm, thần Vui hằng gð cửa, Tháng giêng ngon như một cặp môi gần; Tôi sung sướng Nhưng vội vàng một nửa. Tôi không chờ nắng hạ mới hoài xuân. (Trích Vội vàng, Xuân Diệu, Tr 22, SGK Ngữ văn 11,Tập II, NXBGD 2007) (2)Ai đâu trở lại mùa thu trước Nhặt lấy cho tôi những lả vàng? Với của hoa tươi, muôn cánh rã, Về đây đem chắn nẻo xuân sang! ( Trích Xuân, Chế Lan Viên) 1/ Xác định phong cách ngôn ngữ và phương thức biểu đạt của văn bản ( 1) và (2)? 2/ Xác định nghĩa sự việc và nghĩa tình thái trong câu thơ Của ong bướm này đây tuần tháng mật thuộc văn bản (1) 3/ Chỉ ra sự khác nhau quan niệm về thời gian qua từ xuân của 2 văn bản trên. 4/ Viết đoạn văn ngắn ( 5 dến 7 dòng) bày tỏ suy nghĩ về hiện tượng một bộ phận giới trẻ có lối sống gấp, sống ích kỉ trong cuộc sống hôm nay.
Cảm nhận tình yêu cuộc sống của Xuân Diệu qua đoạn thơ sau:
...“Của ong bướm này đây tuần tháng mật;
Này đây hoa của đồng nội xanh rì;
Này đây lá của cành tơ phơ phất;
Của yến anh này đây khúc tình si;
Và này đây ánh sáng chớp hàng mi,
Mỗi buổi sớm thần Vui hằng gõ cửa;
Tháng giêng ngon như một cặp môi gần;
Tôi sung sướng. Nhưng vội vàng một nửa:
Tôi không chờ nắng hạ mới hoài xuân.”
(Trích Vội vàng – Xuân Diệu, SGK Ngữ văn 11 Cơ bản, tập II, NXB Giáo dục, 2007, tr.22)
1. Mở bài: Giới thiệu tác giả, tác phẩm, đoạn trích.
2. Thân bài:
- Cảm nhận tình yêu cuộc sống của Xuân Diệu qua đoạn thơ
Về nội dung
* Xuân Diệu đã phát hiện ra thiên đường ngay trên mặt đất, không xa lạ mà rất đỗi quen thuộc ngay trong tầm tay của chúng ta:
- Đó là bức tranh thiên nhiên mùa xuân rực rỡ sắc màu, niềm vui và sức sống, được thể hiện qua hàng loạt các hình ảnh : ong bướm, hoa lá, yến anh, tuần tháng mật...
+) Màu sắc: màu xanh rì của đồng nội, màu của lá non, màu của cành tơ phơ phất...=> Gợi hình ảnh non tơ, mơn mởn.
+) Âm thanh: khúc tình si của yến anh
- Bức tranh thiên nhiên ấy còn được vẽ lên với vẻ xuân tình: mối quan hệ của thiên nhiên, cảnh vật được hình dung trong quan hệ như với người yêu, người đang yêu, như tình yêu đôi lứa trẻ tuổi, say đắm. Các cặp hình ảnh sóng đôi như ong bướm, yến anh càng làm bức tranh thiên nhiên thêm tình ý.
=> Xuân Diệu đã khơi dậy vẻ tinh khôi, gợi hình của sự vật, nhà thơ không nhìn sự vật ấy bằng cái nhìn thưởng thức mà bằng cái nhìn luyến ái, khát khao chiếm hữu.
- Bức tranh thiên nhiên đời sống con người càng đằm thắm, đáng yên hơn khi:
“Mỗi……môi gần”
=> Với Xuân Diệu cuộc sống là vui và mùa xuân là đẹp nhất.
* Tâm trạng của nhà thơ
- Niềm sung sướng hân hoan, vui say ngây ngất trước vẻ đẹp của cuộc sống trần gian.
- Tâm trạng vội vàng, nuối tiếc thời gian, nuối tiếc mùa xuân ngay cả khi sống giữa mùa xuân.
Về nghệ thuật
- Mới mẻ trong cách nhìn, cách cảm nhận cuộc sống; quan niệm thẩm mĩ hiện đại; phép điệp, liệt kê, so sánh, chuyển đổi cảm giác.
- Cấu trúc dòng thơ hiện đại.
3. Kết Bài: Đánh giá
Đoạn thơ tiêu biểu cho phong cách thơ Xuân Diệu.
Tình yêu đời của Xuân Diệu đem đến quan niệm nhân sinh tích cực.
Bài 1: Chỉ ra câu đặc biệt và câu rút gọn trong những trường hợp sau:
a. Hôm nay. Văn đã là tiến sĩ
b. Anh ấy đi khi nào?
-Hôm nay.
đọc hiểu đoạn thơ sau: này đây hoa của đồng nội xanh rì / này đây lá của cành tơ phơ phất / của yến anh này đây khúc tình si/ và ày đây ánh sáng chớp hàng mi/ mỗi sáng sớm thần Vui hằng gõ cửa/ tháng giêng ngon như một cặp môi gần/ tôi sung sướng. nhưng vội vàng một nửa/ tôi không chờ nắng hạ mới hòi xuân.
các kiểu câu phân loại theo mục đích nói có trong đoạn trích?
chỉ ra các thành phần nghĩa trong câu thơ tháng giêng ngon như một cặp môi gần
BÀI 1: Tìm và chỉ ra câu rút gọn, câu đặc biệt trong các trường hợp dưới đây? (1 điểm)
a.Tháng giêng ngon như một cặp môi gần
Tôi sung sướng nhưng vội vàng một nửa.
(Xuân Diệu)
b.Mưa đá! Cha mẹ ơi! Mưa đá!
Tôi chạy vào, bỏ trên bàn tay đang xòe ra của Nho mấy viên đá nhỏ. Lại chạy ra vui thích cuống cuồng.
c. Cơn đằng Đông vừa trông vừa chạy, cơn đằng Nam vừa làm vừa chơi.
d.Từ đêm hôm bị bắt đến nay, […]không lúc nào anh thôi nghĩ đến vợ con, […] Vợ anh. Người vợ trẻ tuổi ấy mới làm bạn với anh ngót hai năm.
(Ngọc Hoàn)
Bài 1. Chỉ ra câu đặc biệt và câu rút gọn trong những trường hợp sau. Nêu tác dụng.
1. Hôm nay. Văn đã là tiến sĩ.
2. Anh ấy đi khi nào?
- Hôm nay.
3. Mùa thu. Gió thổi cái mùi tinh tươm của cây cối còn sót lại từ ngoài xa tới cái thị xã nhỏ này.
4. Cốm thường có vào mùa nào?
- Mùa thu.
5. Chao ôi! Ước gì có thể bay lên trời như những ngọn gió!
6. Chừng nửa đêm tới đỉnh. Có một cái hang rộng. Chúng tôi dừng lại.
7. Buổi văn nghệ đang đầy ắp tiếng cười, bỗng nhiên có tiếng động mạnh, nước đập ùm ùm như có người tập bơi. Một người kêu lên:
- Cá heo!
Thì ra cá heo thấy chiến sĩ hò hát vui quá, gọi nhau quây đến quanh tàu như để chia vui.
8. Hai chân Nhẫn quàng lên cổ. Quên cả đói, quên cả rét. Con Tô cũng dài bụng ra chạy theo…
9. Những mái hiên dột nát. Những mảng bờ tường. Những cây bàng. Những cây cột điện.
10. Đương ngày mùa. Tiếng giục. Tiếng gọi. Tiếng người. Tiếng trâu. Tiếng máy cày.
Câu đặc biệt: 1, 3, 5, 6, 7, 9, 10.
Câu rút gọn: Những câu còn lại
Tác dụng: Dùng để lược bớt phần chủ ngữ để tránh bị lập lại
Dùng để thông báo sự tồn tại của sự vật, hiện tượng và xác định thời gian, nơi chốn.
Bài 2. Tìm câu đặc biệt trong đoạn trích sau đây và cho biết tác dụng của nó.
Từ đêm hôm bị bắt đến nay, [...] không lúc nào anh thôi nghĩ đến vợ con, [...] Vợ anh. Người vợ trẻ tuổi ấy mới làm bạn với anh được ngót hai năm.
Trong đoạn trích đã cho, câu “Vợ anh” không cấu tạo theo mô hình chủ ngữ - vị ngữ nên là câu đặc biệt - Cần đối chiếu với bốn tác dụng của câu đặc biệt đã được giới thiệu ở SGK (xem Ghi nhớ, trang 29), để biết câu đặc biệt mà em tìm được có tác dụng gì. (Tác dụng thông báo về sự tồn tại của người vợ trẻ tần tảo ở nhà)
Câu 1 (3đ): Hãy phân biệt câu rút gọn và câu đặc biệt. Cho ví dụ ?
Câu 2 (2đ): Hãy đọc kĩ các câu sau và gạch chân dưới những trạng ngữ của các câu đó.
a. Hôm qua, mẹ về thăm quê ngoại.
b. Mùa xuân, cây cối đâm chồi, nảy lộc.
c. Thường thường, vào khoảng đó trời đã hết nồm, mưa xuân bắt đầu thay thế cho mưa phùn, không còn làm cho nền trời đùng đục như màu pha lê mờ..
d. Vì chị, tôi đến đây.
Câu 3 (3đ): Viết một đoạn văn ngắn (từ 5 - 7 câu) nội dung tự chon trong đó có sử dụng câu rút gọn và câu đặc biệt. Gạch chân câu rút gọn và câu đặc biệt.
câu 1 - Câu có các bộ phận chính ( và bộ phận phụ ) là câu đầy đủ. Câu đầy đủ có bộ phận bị lược bỏ ( có thể lược bỏ chủ ngữ hay vị ngữ hoặc cả chủ và vị ngữ ) khi nói hay khi viết, thì trở thành câu rút gọn.
Ví dụ:
( Câu có đủ hai bộ phận chính:
- Bạn đi xem phim không?
- Mình không đi được.
Câu rút gọn:
- Đi xem phim không?
- Không đi được. )
- Câu đặc biệt là câu chỉ do một từ hay một ngữ làm thành, không xác định được đâu là chủ ngữ, vị ngữ của câu.
Câu đặc biệt có hình thức giống câu rút gọn.
Ví dụ:
- Mưa! Mưa!
- Lại mưa. Cơn mưa dầm dai dẳng.
( Câu đặc biệt: Lại mưa. )
Câu đặc biệt tuy có hình thức giống câu rút gọn, nhưng không phải là câu rút gọn, vì trong câu đặc biệt, không có bộ phận nào ( của một câu đầy đủ ) bị lược bỏ như trong câu rút gọn cả,
câu 3
Vậy là đã hai năm trôi qua từ khi tôi bước đi tạm biệt ngôi trường cấp 1 yêu dấu này. Ôi! Sao nhớ quá! Những hình ảnh về buổi đầu tiên đến trường cứ gợi lên mãi trong tâm trí tôi. Tất cả hiện lên thật quá đỗi thân thương. Hình ảnh thầy cô, hình ảnh bạn bè và cả hình ảnh sân trường giờ ra chơi. Ngày mai, tôi sẽ chuyển đến một nơi rất xa cùng với gia đình mình nhưng có lẽ những kỉ niệm về ngôi trường đặc biệt này tôi sẽ mãi không bao giờ quên.
+ Câu đặc biệt: in đậm
+ Câu rút gọn: in nghiêng
+ Trạng ngữ: gạch chân
=> nhấn mạnh sự nhớ nhung về mái trường, về thầy cô ,bạn bè
chỉ ra câu đặc biệt và câu rút gọn trong các trường hợp sau và cho biết tác dụng của chúng:
a,hôm nay. Nam làm tiến sĩ
b,-bao giờ bạn đi?
-hôm nay
c, buổi văn nghệ đang đầy ắp tiếng cười, bỗng nhiên có tiếng động mạnh , nước đập ùm ùm như có người tập bơi. một người kêu lên:
-cá heo!
d, chao ôi! ước gì có thể bay lên trời được! như những ngọn gió!
e, - cốm thường có vào mùa nào?
-mùa thu
g,-cậu có nhớ bố cậu không,hả cậu vàng? bố cậu lâu lắm không có thư về. bố cậu đi đến ba năm rồi đấy... hơn ba năm... có đến ngót bốn năm
