Quan sát Hình 3.1 và dựa vào thông tin trong bài học, em hãy giải thích vì sao Sử học là môn khoa học có tính liên ngành.
Sử học hỗ trợ tích cực cho các ngành khoa học xã hội và nhân văn như thế nào? Vì sao Sử học có khả năng hỗ trợ như vậy?
- Sử học cung cấp thông tin cho các ngành khoa học xã hội và nhân văn khác về:
+ Bối cảnh hình thành, phát triển.
+ Xác định rõ những nhân tố (chủ quan và khách quan) tác động đến quá trình hình thành, phát triển.
+ Dự báo xu hướng vận động phát triển cho các ngành khoa học này.
- Sử học có chức năng hỗ trợ như vậy vì: Sử học và các ngành khoa học xã hội và nhân văn khác đều lấy xã hội loài người làm đối tượng nghiên cứu.
Các hình 3.2, 3.3, 3.4 cho thấy mối liên hệ gì giữa Sử học và các ngành khoa học xã hội nhân văn khác.
- Các hình cho thấy mối liên hệ mật thiết, tương hỗ và tương tác hai chiều giữa Sử học và các ngành khoa học xã hội và nhân văn khác.
+ Sử học cung cấp thông tin cho các ngành khoa học xã hội và nhân văn khác về bối cảnh hình thành, phát triển; xác định rõ những nhân tố (chủ quan và khách quan) tác động đến quá trình hình thành, phát triển; dự báo xu hướng vận động phát triển cho các ngành khoa học này.
+ Các ngành khoa học xã hội và nhân văn khác có thể hỗ trợ khoa học lịch sử trên các phương diện tri thức, kết quả nghiên cứu,... thành tựu của mỗi ngành khoa học xã hội và nhân văn khác tạo điều kiện, phương tiện, phương pháp,... giúp cho khoa học lịch sử đạt kết quả tốt hơn.
Sử học có vai trò như thế nào đối với các ngành khoa học tự nhiên và công nghệ?
- Vai trò của sử học với các ngành khoa học tự nhiên và công nghệ:
+ Cung cấp thông tin quá khứ, hiện tại và dự báo sự vận động phát triển, phục vụ cho các ngành khoa học tự nhiên và công nghệ chủ động trong hoạt động xây dựng và phát triển.
+ Xác định không gian, bối cảnh lịch sử qua các thời kì, giúp cho các ngành khoa học tự nhiên và công nghệ hiểu rõ bản chất của sự hình thành và phát triển, xác định đúng vị trí vai trò của chúng trong quá trình phát triển.
+ Phục dựng lịch sử phát triển các ngành khoa học tự nhiên và công nghệ, từ đó rút ra đặc điểm, bài học kinh nghiệm, lí giải nguyên nhân thành công và thất bại, làm cơ sở cho những đề xuất phát triển trong tương lai.
Các ngành khoa học tự nhiên và công nghệ có vai trò đối với Sử học?
- Các ngành khoa học tự nhiên và công nghệ tuỳ theo đối tượng và kết quả nghiên cứu của mình sẽ cung cấp những tri thức, kĩ thuật và phương pháp tiếp cận mang tính liên ngành cho Sử học để nghiên cứu về con người và xã hội loài người. Khoa học công nghệ giúp nhận ra được sự sáng tạo của con người trong quá trình vận động phát triển xã hội.
- Thành tựu phát triển khoa học tự nhiên và công nghệ giúp Sử học làm sáng tỏ quá trình phát sinh, phát triển và những tác động, hệ quả, ý nghĩa của các khoa học trong sự tiến bộ của văn minh nhân loại, nhờ đó Sử học thực hiện chức năng, nhiệm vụ xã hội của mình.
Thống kê các hình ảnh trong bài học (từ Hình 3.2 đến Hình 3.5) theo mẫu sau:
STT | Hiện vật, di tích lịch sử | Các ngành khoa học có liên quan |
Hình 3.2 | Công cụ đá ghè một mặt và rìu tay Gò Đá (An Khe, Gia Lai) | Khảo cổ học, Địa lí học. |
Hình 3.3 | Nhà sàn của người Mường (Phú Thọ) | Xã hội học, Văn hóa học, Nghệ thuật học, Địa lí học. |
Hình 3.4 | Nhà mồ của người Cơ-tu (Quảng Nam) | Xã hội học, Văn hóa học, Nghệ thuật học, Địa lí học. |
Hình 3.5 | Bàn tính gẩy truyền thống | Toán học. |
Hãy tìm hiểu và trình bày một số ví dụ về sự hỗ trợ của Sử học đối với khoa học tự nhiên hoặc khoa học xã hội nhân văn
Một số ví dụ về sự hỗ trợ đắc lực của Sử học đối với khoa học tự nhiên hoặc khoa học xã hội nhân văn:
- Sử học góp phần làm sáng tỏ quá trình hình thành các con số tự nhiên từ 0 tới 10. Ví dụ cụ thể:
- Sử học là môn khoa học có tính liên ngành vì:
+ Sử học là ngành khoa học có đối tượng nghiên cứu rộng, liên quan đến nhiều ngành khoa học thuộc nhiều lĩnh vực khác nhau.
+ Sử học sử dụng tri thức từ các ngành khác nhau để tìm hiểu, nghiên cứu vấn đề một cách toàn diện, hiệu quả, khoa học.
+ Sử học có khả năng liên kết các môn học, các ngành khoa học với nhau.