Bài 22. Lớp đất trên Trái Đất

Minh Lệ
Hướng dẫn giải Thảo luận (1)

Các tầng đất gồm: tầng chứa mùn, tầng tích tụ và tầng đá mẹ.

Nguyễn Quốc Đạt
Hướng dẫn giải Thảo luận (1)

Trong các tầng đất, chứa mùn trực tiếp tác động đến sự sinh trường và phát triển của thực vật.

Minh Lệ
Hướng dẫn giải Thảo luận (1)

Thành phần của đất

- Đất gồm 4 thành phần: không khí (25%), hạt khoáng (45%), chất hữu cơ (5%) và nước (25%).

- Thành phần chiếm tỉ lệ lớn nhất trong đất là hạt khoáng (45%).

Nguyễn Quốc Đạt
Hướng dẫn giải Thảo luận (1)

Chất hữu cơ chiếm tỉ lệ nhỏ trong đất nhưng lại có ý nghĩa quan trọng đối với cây trồng vì

- Chất hữu cơ vừa là thức ăn thường xuyên vừa là kho dự trữ dinh dưỡng lâu dài của cây trồng;

- Là nguồn cung cấp khí CO2 lớn cho thực vật quang hợp;

- Kích thích sự phát sinh, phát triển của bộ rễ, nâng cao tính thẩm thấu của màng tế bào, huy động chất dinh dưỡng cho cây trồng,...

Minh Lệ
Hướng dẫn giải Thảo luận (1)

+ Đá mẹ:

– Cung cấp các khoáng chất cho đất.

–  Ảnh hưởng đến tính chất lí hoá và màu sắc của đất.

+ Khí hậu:

– Ảnh hưởng đến sự phá huỷ đá.

–  Tăng độ ẩm trong đất.

– Ảnh hưởng gián tiếp thông qua thực vật.

+ Sinh vật:

–  Cung cấp chất hữu cơ cho đất.

–  Thực vật: hạn chế xói mòn.

–  Vị sinh vật: phân huỷ xác động, thực vật.

–  Động vật sống trong đất: làm đất tơi xốp.

+ Địa hình:

–  Độ cao: càng lên cao tầng đất càng mỏng.

–  Độ dốc: nơi bằng phẳng tầng đất dày hơn nơi dốc.

+ Thời gian:

– Biểu thị tác động tổng hợp của các nhân tố.

– Thời gian hình thành đất lâu hơn, tầng đất dày hơn.

Minh Lệ
Hướng dẫn giải Thảo luận (1)

Phân bố chủ yếu của các nhóm đất:

- Đất đen thảo nguyên ôn đới: nội địa Bắc Mỹ, Đông Nam Nam Mỹ, châu Á và châu Âu (từ khoảng vĩ tuyến 30oB - 60oB).

- Đất pốt dôn: Bắc Á, Bắc Âu và Bắc Mỹ (từ vĩ tuyến 45oB đến vĩ tuyến 60 - 65oB).

- Đất đỏ vàng nhiệt đới: phần lớn Nam Mỹ, Trung Phi, Đông Nam Á, Nam Á và Đông Bắc Ô-xtrây-li-a.

Minh Lệ
Hướng dẫn giải Thảo luận (1)

Nhóm đất phổ biến ở nước ta là đất đỏ vàng nhiệt đới.

Minh Lệ
Hướng dẫn giải Thảo luận (2)

Để bảo vệ đất, chúng ta phải phủ xanh đất trống, đồi núi trọc vì:
- Rừng ngăn chặn sự bào mòn đất do dòng chảy

-Duy trì độ phì nhiêu, đặc tính lý hóa và sinh vật học của đất
- Tăng độ mùn cho đất,...

Minh Lệ
Hướng dẫn giải Thảo luận (1)

Con người có tác động đến sự biến đổi đất cả tích cực và tiêu cực

* Tích cực

- Sử dụng đi đôi với cải tạo đất.

- Bổ sung các loại phân bón hữu cơ.

- Trồng rừng chống xói mòn, rửa trôi,…

* Tiêu cực: 

- Phá rừng, đốt nương làm rẫy làm cho đất bị rửa trôi, thoái hoá, đất ngày một nghèo dinh dưỡng, giảm độ phì của đất, đất khô,…

- Bón quá nhiều phân hoá học (đạm, lân, ka ly, các loại phân khoáng tổng hợp....) là tác nhân chủ yếu giết chết các vi sinh vật có ích trong đất canh tác. 

- Sử dụng thuốc trừ sâu, thuốc bảo vệ thực vật (các loại thuốc trừ sâu, trừ bệnh, thuốc trừ cỏ dại...) đã huỷ diệt hệ vi sinh vật đất,…