Toàn cầu hóa và bản sắc văn hóa dân tộc (Phan Hồng Giang)

Hướng dẫn giải

Tác giả Phan Hồng Giang:

- Sinh năm: 1941- 2022

- Quê quán: huyện Nghi Lộc, tỉnh Nghệ An

- Là nhà nghiên cứu, dịch giả. Ông đã dịch nhiều tác phẩm văn học Nga  kinh điển sang tiếng Việt như Truyện ngắn Chekhov, Đaghextan của tôi, Cánh buồn đỏ thắm, Nàng Lika,..

- Năm 2012, ông nhận Giải thưởng Nhà nước về văn học nghệ thuật cho các cuốn: Ghi chép về tác giả và tác phẩm, Chung quanh một số vấn đề văn hóa nghệ thuật.

(Trả lời bởi Quoc Tran Anh Le)

Hướng dẫn giải

Từ đầu thế kỉ XX đến nay, xã hội đã trải qua nhiều thay đổi đáng kể. Công nghệ, truyền thông và quá trình toàn cầu hóa đã góp phần thay đổi cuộc sống của mọi người.

a. Những thay đổi trong cuộc sống hàng ngày

- Internet: Internet đã mở ra một thế giới kỹ thuật số, tạo điều kiện cho việc truy cập thông tin, giao lưu và làm việc từ xa.

- Truyền thông đại chúng: Phương tiện truyền thông đại chúng như truyền hình, radio và báo chí đã thay đổi cách mọi người tiếp nhận thông tin và giải trí.

- Điện thoại di động: Sự phổ biến của điện thoại di động đã thay đổi cách mọi người liên lạc và tiếp cận thông tin.

- Ca nhạc và thời trang: Âm nhạc và thời trang quốc tế đã ảnh hưởng đến văn hóa và phong cách sống của nhiều quốc gia.

b. Quá trình giao lưu quốc tế đã có ảnh hưởng sâu rộng đến suy nghĩ và lối sống cá nhân:

- Đa dạng văn hóa: Giao lưu quốc tế đã mở ra cơ hội tiếp xúc với nhiều nền văn hóa khác nhau, từ đoạn nhạc, phong cách thời trang đến ẩm thực và tư duy.

- Tích hợp văn hóa: Sự đa dạng văn hóa đã thúc đẩy quá trình tích hợp văn hóa, tạo ra sự đa dạng và phong phú trong lối sống cá nhân.

- Thay đổi suy nghĩ: Giao lưu quốc tế đã mở mang tầm nhìn, thúc đẩy sự đa dạng suy nghĩ và quan điểm, giúp cá nhân hiểu rõ hơn về thế giới xung quanh.

- Quá trình giao lưu quốc tế đã đóng góp vào việc mở rộng tầm nhìn và tạo ra sự đa dạng trong suy nghĩ và lối sống cá nhân.

(Trả lời bởi Quoc Tran Anh Le)

Hướng dẫn giải

Toàn cầu hóa xuất hiện từ khi các nước, khu vực trên thế giới mở rộng quan hệ giao lưu về mọi mặt, từ kinh tế đến văn hóa:

+ “Con đường tơ lụa xuyên Á” qua núi cao và sa mạc

+ Các tuyến hàng hải giữa các nước, châu lục

+ Từ mấy thế kỉ trước, Hội An, Phố Hiến… đã là những “thành phố mở cửa” đầu tiên của nước ta

(Trả lời bởi Quoc Tran Anh Le)

Hướng dẫn giải

Sự khác biệt của toàn cầu hóa so với giao lưu quốc tế: thể hiện ở sự xuất hiện “bùng nổ” của tiến trình này qua các lĩnh vực:

- Lĩnh vực thông tin: “Các xa lộ thông tin” trên toàn thế giới xuất hiện rất nhiều

- Lĩnh vực thương mại: Quá trình “tự do hóa thương mại” mở rộng nhanh chóng

- Lĩnh vực tin học, truyền thông: Sự sáp nhập của các công ty liên quốc gia

- Lĩnh vực kinh tế- tài chính: Sự nhất thể hóa ở các khu vực

- Lĩnh vực văn hóa: sự bùng nổ phương tiện truyền thông đại chúng và các ngành công nghiệp văn hóa

(Trả lời bởi Quoc Tran Anh Le)

Hướng dẫn giải

Mở đầu của phần 2 nêu lên vấn đề: Mặt trái của vấn đề toàn cầu hóa.

(Trả lời bởi Quoc Tran Anh Le)

Hướng dẫn giải

Tác động của toàn cầu hóa tới lí luận về con đường trong tương lai của dân tộc: 

“Sự khủng hoảng lí luận ở phạm vi toàn cầu về con đường đi sắp tới của các dân tộc, sự kiện này là một điểm sáng đáng lưu ý.”

(Trả lời bởi Quoc Tran Anh Le)

Hướng dẫn giải

Các ý nêu trong dấu ngoặc đơn:

- Để dứt bỏ những gì là cổ hủ, thủ cựu- hệ quả của một nền sản xuất nhỏ, phân tán

- Để loại trừ những tàn dư của ý thức hệ phong kiến, gia trưởng 

→  Tác dụng của dấu ngoặc đơn: bổ sung, giải thích thêm cho các ý trước đó.

(Trả lời bởi Quoc Tran Anh Le)

Hướng dẫn giải

Các ý nêu trong dấu ngoặc đơn: để dứt khoát chia tay với thói quen sống theo “lệ làng” coi thường “phép nước”, thói quen rềnh rang, thù tạc, không biết tiếc giờ,..

→  Tác dụng của dấu ngoặc đơn: bổ sung, giải thích cho việc tiếp nhận thời cơ của đất nước trong lĩnh vực công nghiệp về tính khoa học, kỉ cương trong công việc và sinh hoạt giao tiếp cộng đồng.

(Trả lời bởi Quoc Tran Anh Le)

Hướng dẫn giải

Bằng chứng về tác động của toàn cầu hóa đến văn hóa:

- Nhiều tệ nạn xã hội phát triển như các đại dịch thời Trung Cổ

- Chỉ hơn mười năm qua, thời gian chưa đủ để một thế hệ… coi nhẹ các giá trị lí tưởng, đạo đức của ông cha ta

- Nhiều sinh hoạt văn hóa, từ lễ hội đến biểu diễn nghệ thuật, bị nhuốm màu thương mại hóa

- Các loại hình nghệ thuật, ca nhạc phương Tây…. ngày càng thưa vắng người xem

- Thói đua đòi ăn chơi theo kiểu sống gấp…. không còn là hiện tượng hiếm hoi

→  Những bằng chứng thực tế, phong phú, xác đáng được sử dụng để nói về mặt tiêu cực của toàn cầu hóa ảnh hưởng đến lĩnh vực văn hóa.

(Trả lời bởi Quoc Tran Anh Le)

Hướng dẫn giải

Tác động đáng lo nhất của toàn cầu hóa là: Sự phê phán, bài trừ của xã hội chúng ta chưa đủ mạnh để tác động, ngăn chặn những hiện tượng xuống cấp về đạo đức; vẫn còn những thái độ bàng quan, thờ ơ, sợ bị liên lụy không dám đấu tranh với cái xấu. 

→  Điều này dẫn tới hiện tượng “đồi phong bại tục” vẫn cứ tiếp tục tồn tại 

(Trả lời bởi Quoc Tran Anh Le)