Quyết định khó khăn nhất - Trích Điện Biên Phủ - điểm hẹn lịch sử (Võ Nguyên Giáp)

Chuẩn bị (SGK Cánh Diều trang 94)

Hướng dẫn giải

Đại tướng Võ Nguyên Giáp:

a. Tiểu sử, cuộc đời:

-Tiểu sử:

+ Tên khai sinh: Võ Giáp, bí danh: Văn

+ Năm sinh: 1911-2013

+ Quê quán: làng An Xá, tổng Phong Lộc, huyện Lệ Thủy, phủ Quảng Ninh ( nay là xã Lộc Thủy, huyện Lệ Thủy, tỉnh Quảng Bình)

+ Là đại tướng đầu tiên và Tổng tư lệnh Quân đội nhân dân Việt Nam

+ Là chỉ huy trưởng của chiến dịch quan trọng, như: Chiến dịch Biên Giới (9-10/1950), Trung Du (12/1950), Đồng Bằng (5/1951), Hòa Bình (12/1951- 2/1952),…

-Cuộc đời:

+ Tháng 12/ 1944, Đại tướng Võ Nguyên Giáp được chủ tịch Hồ Chí Minh tin tưởng giao nhiệm vụ thành lập Đội Việt Nam  tuyên truyền giải phóng quân

+ Tháng 8/1945, Đại tướng Võ Nguyên Giáp là Ủy viên Ủy ban Quân sự Bắc kì đồng thời là thành viên Ủy ban Khởi nghĩa toàn quốc.

+ 1951-1982, Võ Nguyên Giáp là Ủy viên Bộ chính trị Đảng Cộng sản Việt Nam.

+ 1946-1980, là Bộ trưởng Bộ Quốc phòng.

+ 1978-1992, là Phó thủ tướng nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam.

+ 2013, Đại tướng Võ Nguyên Giáp từ trần.

b. Sự nghiệp văn chương

+ Phong cách sáng tác: xoay quanh thể loại hồi kí viết về đề tài trong chiến tranh và kháng chiến

+ Các tác phẩm nổi tiếng: Những chặng đường lịch sử, Tổng hành dinh trong mùa xuân toàn thắng…

- Hồi kí Điện Biên Phủ- điểm hẹn lịch sử:

+ Là hồi kí của đại tướng Võ Nguyên Giáp ( do nhà văn Nguyễn Hữu Mai ghi lại)

+ Gồm 14 chương 

+ Kể lại toàn bộ diễn biến chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ 

+ Năm 2004, tác phẩm được nữ nhà văn, nhà báo người Mỹ - Lady Borton dịch ra tiếng Anh và xuất bản ở nhiều nước trên thế giới.

(Trả lời bởi Hà Quang Minh)
Thảo luận (1)

Đọc hiểu 1 (SGK Cánh Diều trang 94)

Hướng dẫn giải

Đại tướng quyết định triệu tập Đảng ủy Mặt trận họp gấp vì muốn thay đổi phương án chiến đấu từ phương án "đánh nhanh thắng nhanh" sang "đánh chắc tiến chắc".

(Trả lời bởi Hà Quang Minh)
Thảo luận (1)

Đọc hiểu 2 (SGK Cánh Diều trang 95)

Hướng dẫn giải

Đại tướng quyết định thay đổi phương châm tác chiến vì: 

+ Tình hình của địch có sự thay đổi: trở thành tập đoàn cứ điểm phòng ngự kiên cố, không còn trong trạng thái lâm thời phòng ngự

+ Nhận ra ba khó khăn của bộ đội ta đang phải đối mặt 

→  Quyết định ra lệnh hoãn cuộc tiến công, thu quân về vị trí tập kết, chuẩn bị lại theo phương châm “ đánh chắc tiến chắc”

(Trả lời bởi Hà Quang Minh)
Thảo luận (1)

Đọc hiểu 3 (SGK Cánh Diều trang 97)

Hướng dẫn giải

Nguyên tắc cao nhất trong đánh địch được Đại tướng nhấn mạnh: đánh chắc thắng.

→  Thể hiện tầm quan trọng của chiến dịch Điện Biên Phủ: trận chiến phải đánh chắc chắn thắng.

(Trả lời bởi Hà Quang Minh)
Thảo luận (1)

Đọc hiểu 4 (SGK Cánh Diều trang 99)

Hướng dẫn giải

Bài học dân chủ nội bộ: cần ghi nhận, tôn trọng ý kiến đóng góp của mỗi cá nhân trong một tập thể.

(Trả lời bởi Hà Quang Minh)
Thảo luận (1)

Sau khi đọc 1 (SGK Cánh Diều trang 99)

Hướng dẫn giải

- Văn bản kể lại sự kiện: Trước giờ nổ súng ở chiến trường Điện Biên Phủ năm 1954, Đại tướng Võ Nguyên Giáp quyết định thay đổi phương châm tác chiến sau khi đã nắm rõ tình hình thực địa. Điều này được ông cho là “ Quyết định khó khăn nhất” trong cuộc đời cầm quân của mình.

- “Quyết định khó khăn nhất” ở đây là việc thay đổi phương châm tác chiến từ “ đánh nhanh thắng nhanh” sang “ đánh chắc tiến chắc”.

- Người kể lại: đại tướng Võ Nguyên Giáp

(Trả lời bởi Hà Quang Minh)
Thảo luận (1)

Sau khi đọc 2 (SGK Cánh Diều trang 99)

Hướng dẫn giải

Một số câu văn cho thấy thái độ và suy nghĩ của Đại tướng Võ Nguyên Giáp trong hoàn cảnh phải đưa ra “ Quyết định khó khăn nhất”:

- “Tôi nhận thấy phải cho các đơn vị rút khỏi trận địa để nghiên cứu một cách đánh khác dù bộ đội có thắc mắc.”

- “ Phải họp ngay Đảng ủy Mặt trận… Suốt đêm, tôi chỉ mong trời chóng sáng”

- “ Tôi nghĩ đồng chí Vi sẽ không dễ dàng thuyết phục các chuyên gia đã cho rằng chỉ có “ đánh nhanh thắng nhanh” mới giành thắng lợi…”

- “ Tinh thần bộ đội rất quan trọng, nhưng quyết tâm phải có cơ sở… Hậu cần là điều kiện tiên quyết, nhưng cuối cùng, quyết định là phải có cách đánh đúng”.

- Tình hình khẩn trương. Cần sớm có quyết định. Vô luận tình hình nào ta vẫn phải nắm nguyên tắc cao nhất: "Đánh chắc thắng…”

(Trả lời bởi Hà Quang Minh)
Thảo luận (1)

Sau khi đọc 3 (SGK Cánh Diều trang 99)

Hướng dẫn giải

- Trong đoạn trích “Quyết định khó khăn nhất” do nhà văn Nguyễn Hữu Mai thực hiện đã ghi lại hồi kí của đại tướng Võ Nguyên Giáp khi phải đưa ra quyết định khó khăn nhất: thay đổi phương châm chiến lược từ “đánh nhanh thắng nhanh” sang “ đánh chắc tiến chắc”- mang ý nghĩa quyết định đối với chiến thắng lịch sử  lừng lẫy Điện Biên Phủ 

- Đoạn trích kể lại khách quan sự kiện lịch sử có thật: chiến dịch Điện Biên Phủ năm 1954; nhân vật xuất hiện trong văn bản: đồng chí Hoàng Minh Phương, đồng chí Vi Quốc Thanh, đồng chí Hoàng Văn Thái, … là những người nhân vật có thật.

- Trong văn bản trên, dựa trên ấn tượng và hồi ức của Đại tướng Võ Nguyên Giáp, người đọc có thể hình dung hoàn cảnh và quá trình đưa ra quyết định khó khăn nhất của đại tướng

(Trả lời bởi Hà Quang Minh)
Thảo luận (1)

Sau khi đọc 4 (SGK Cánh Diều trang 99)

Hướng dẫn giải

- Ở phần hai của văn bản đã kể lại cuộc họp vào sáng ngày 26 tháng 1 năm 1954 của đại tướng Võ Nguyên Giáp với các cán bộ trong Đảng uỷ để bàn về quyết định thay đổi phương châm tác chiến.

- Người kể chuyện: đại tướng Võ Nguyên Giáp, theo ngôi thứ nhất- là người trực tiếp tham gia cuộc họp → đảm bảo tính khách quan, chính xác của sự việc.

→  Nhận xét:

- Việc sử dụng thủ pháp trần thuật đã cho người đọc thấy được khung cảnh toàn bộ cuộc họp của Mặt trận Đảng ủy qua những lời đối thoại của đại tướng Võ Nguyên Giáp với đồng chí Vi Quốc Thanh, Chủ nhiệm chính trị Lê Liêm, chủ nhiệm cung cấp Đặng Kim Giang…

- Miêu tả cuộc họp diễn ra với không khí khẩn trương, căng thẳng, quyết liệt để nhanh chóng đưa ra quyết định cuối cùng cho trận đánh đặc biệt quan trọng. 

- Góp phần thể hiện tầm nhìn chiến lược sâu rộng, tài năng quân sự xuất chúng, sự nhạy bén của Đại tướng Võ Nguyên Giáp. 

(Trả lời bởi Hà Quang Minh)
Thảo luận (1)

Sau khi đọc 5 (SGK Cánh Diều trang 99)

Hướng dẫn giải

Đại tướng Võ Nguyên Giáp cho rằng việc thay đổi phương châm tác chiến là “Quyết định khó khăn nhất” vì: 

- Việc thay đổi chuyển từ phương châm đánh nhanh giải quyết nhanh sang đánh chắc, tiến chắc ngay ở thời điểm then chốt khi giờ nổ súng đã cận kề có nghĩa là mọi công tác chuẩn bị chúng ta sẽ phải làm lại từ đầu. 

+ Trước đó, để mở 82 km đường và kéo pháo vào trận địa , là kết quả của mồ hôi xương máu của bộ đội, bao nhiêu tiền của của nhân dân đã đổ ra. Nếu thay đổi kế hoạch sẽ phải kéo pháo ra khỏi trận địa. 

+ Trận đánh đã phải lùi lại 5 ngày (từ ngày 20 lùi lại ngày 25 tháng 1 năm 1954) do việc kéo pháo vào trận địa gặp khó khăn, nay lại tiếp tục hoãn mà chưa ấn định được thời gian mở màn chiến dịch → Ảnh hưởng tới tinh thần chiến đấu của mọi người 

- Ý nghĩa của trận đánh: trận Điện Biên Phủ là trận quyết chiến được hình thành dần trong tính toán của cả hai phía tham chiến trong chiến dịch Đông- xuân 1953-1954. Trước khi ra chiến dịch, Bác Hồ đã dặn Đại tướng rằng: “trận này rất quan trọng phải đánh cho thắng, chắc thắng mới đánh, không chắc thắng thì không đánh”

→   Đây là quyết định đặc biệt khó khăn và có ý nghĩa tác động tới toàn bộ cuộc chiến nên Đại tướng cho rằng việc thay đổi phương châm tác chiến là quyết định khó khăn nhất trong cuộc đời cầm quân của mình. Cuối cùng, quyết định ấy đã tạo ra chiến thắng để thúc chín năm kháng Pháp, mở ra một trang sử mới cho Việt Nam và ghi một dấu son chói lọi vào lịch sử quân sự thế giới.

→  Thể hiện sự sáng suốt và tài cầm quân của Đại tướng Võ Nguyên Giáp: tầm nhìn chiến lược sắc bén, dám quyết định và chịu trách nhiệm trước lịch sử của dân tộc để đưa ra quyết định đặc biệt quan trọng ấy. 

(Trả lời bởi Hà Quang Minh)
Thảo luận (1)