Bài D2. Luật công nghệ thông tin và luật an ninh mạng

Khởi động (SGK Chân trời sáng tạo - Trang 54)

Hướng dẫn giải

- Hành động của bạn An: Việc bạn An đăng tải thông tin riêng tư của bạn Bình lên mạng xã hội để trêu chọc và làm xấu hình ảnh của bạn Bình là một hành vi không đúng mực và thiếu tôn trọng. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến danh dự và uy tín của bạn Bình mà còn có thể gây ra tổn thương tâm lý cho bạn ấy.

- Hành vi này có thể vi phạm quyền riêng tư và quyền được bảo vệ thông tin cá nhân của bạn Bình. Nếu thông tin được chia sẻ là thông tin nhạy cảm hoặc riêng tư, hành động này có thể vi phạm các quy định về bảo vệ dữ liệu cá nhân theo Luật Công nghệ thông tin.

(Trả lời bởi Nguyễn Quốc Đạt)
Thảo luận (1)

Khám phá 1 mục 1 (SGK Chân trời sáng tạo - Trang 55)

Hướng dẫn giải

- Có vi phạm pháp luật.

- Nội dung vi phạm: Hành vi của bạn An có thể vi phạm Điều 70,72 của Luật Công nghệ thông tin, quy định về quyền được bảo vệ thông tin cá nhân. Cụ thể, việc tiết lộ thông tin cá nhân của người khác mà không có sự đồng ý có thể bị coi là xâm phạm quyền riêng tư.

(Trả lời bởi Nguyễn Quốc Đạt)
Thảo luận (1)

Khám phá 2 mục 1 (SGK Chân trời sáng tạo - Trang 55)

Hướng dẫn giải

a) Người dùng nào cũng có quyền xây dựng trang thông tin điện tử để đăng tải thông tin theo sở thích của cá nhân.

Sai: Mặc dù người dùng có quyền tạo trang thông tin điện tử, nhưng phải tuân thủ các quy định pháp luật về nội dung đăng tải, không được vi phạm bản quyền, quyền riêng tư, và các quy định khác.

b) Mỗi học sinh đều có quyền xây dựng chương trình virus và chuyển đến các người dùng khác để kiểm tra chất lượng của chương trình virus như một cách rèn luyện khả năng lập trình phần mềm.

Sai: Việc phát tán virus, dù với mục đích nào, đều vi phạm pháp luật về an ninh mạng và có thể gây hại cho hệ thống của người khác.

c) Bạn Linh tạo tài khoản mạng xã hội với họ tên và ảnh đại diện là ảnh của bạn Mai, một bạn học sinh giỏi của lớp. Bạn Linh sưu tầm trên mạng và đăng tải lời giải bài tập của các môn học lên tài khoản xã hội trên với mục đích thu hút sự theo dõi của nhiều học sinh cũng như người dùng khác. Hành vi của bạn Linh đang thực hiện đã vi phạm pháp luật.

Đúng: Hành vi này vi phạm quyền sở hữu trí tuệ (đối với lời giải bài tập) và quyền riêng tư (sử dụng tên và hình ảnh của bạn Mai mà không có sự đồng ý).

d) Bạn Khánh ghi hình cảnh các bạn học sinh ẩu đả với nhau và chuyển cho các bạn học sinh khác trong trường cùng xem. Vì bạn Khánh chỉ ghi hình và gửi clip, không trực tiếp tham gia vào cuộc ẩu đả nên không vi phạm pháp luật.

Sai: Hành vi ghi hình và phát tán clip ẩu đả có thể vi phạm pháp luật về quyền riêng tư và có thể bị coi là kích động bạo lực, làm ảnh hưởng đến tâm lý và an toàn của học sinh khác.

(Trả lời bởi Nguyễn Quốc Đạt)
Thảo luận (1)

Khám phá 1 mục 2 (SGK Chân trời sáng tạo - Trang 57)

Hướng dẫn giải

Những hành vi vi phạm pháp luật về đưa tin trên mạng xã hội còn được các cơ quan quản lí nhà nước cụ thể hoá kèm theo các mức phạt cụ thể trong khoản 1, Điều 101 của Nghị định số 15/2020/NĐ-CP, cụ thể như sau: Phạt tiền từ 20000000 đồng đến 30000000 đồng đối với hành vi tiết lộ thông tin thuộc danh mục bí mật nhà nước, bí mật đời tư của cá nhân và bí mật khác mà chưa đến mức truy cứu trách nhiệm hình sự; Phạt tiền từ 10000000 đồng đến 20000000 đồng đối với hành vi lợi dụng mạng xã hội để cung cấp, chia sẻ thông tin giả mạo, thông tin sai sự thật, xuyên tạc, vu khống, xúc phạm uy tín của cơ quan, tổ chức, danh dự, nhân phẩm của cá nhân;…

(Trả lời bởi Nguyễn Quốc Đạt)
Thảo luận (1)

Khám phá 2 mục 2 (SGK Chân trời sáng tạo - Trang 57)

Hướng dẫn giải

Hành vi chiếm quyền sử dụng tài khoản mạng xã hội của người khác để lừa đảo, chiếm đoạt tài sản hoặc đòi tiền chuộc là hành vi vi phạm pháp luật. Cụ thể, hành vi này có thể vi phạm các điều khoản sau trong Luật An ninh mạng Việt Nam:

Điều 17. Hành vi vi phạm quy định về sử dụng dịch vụ mạng xã hội: 

Hành vi chiếm đoạt tài khoản mạng xã hội của người khác là hành vi sử dụng trái phép dịch vụ mạng xã hội, vi phạm quy định về sử dụng dịch vụ này.

Điều 29. Hành vi sử dụng không gian mạng, công nghệ thông tin, phương tiện điện tử để vi phạm pháp luật về an ninh quốc gia, trật tự an toàn xã hội: 

Hành vi lừa đảo, chiếm đoạt tài sản bằng cách sử dụng tài khoản mạng xã hội của người khác là hành vi sử dụng không gian mạng để vi phạm pháp luật về trật tự an toàn xã hộ

Ngoài ra, hành vi này có thể vi phạm các điều khoản trong Bộ luật Hình sự về tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản, tội xâm nhập trái phép vào mạng máy tính, mạng viễn thông hoặc phương tiện điện tử của người khác.

(Trả lời bởi Nguyễn Quốc Đạt)
Thảo luận (1)

Luyện tập 1 (SGK Chân trời sáng tạo - Trang 58)

Hướng dẫn giải

 

Vi phạm an ninh quốc gia

Tấn công mạng

Phát tán phần mềm độc hại

Vi phạm bản quyền và sở hữu trí tuệ

Phân biệt chủng tộc và xúc phạm danh dự, nhân phẩm

a) Lan truyền trên mạng xã hội bức ảnh về nạn phân biệt chủng tộc.

 

 

 

 

 

x

b) Sao chép nội dung bài viết khoa học từ các trang web khi chưa nhận được sự đồng ý từ tác giả.

 

 

 

x

 

c) Phát tán virus nhằm đánh cắp dữ liệu tài chính.

 

x

x

 

 

d) Đăng tải thông tin bản đồ Việt Nam không đúng chủ quyền quốc gia.

x

 

 

 

 

e) Chia sẻ bài viết, video thể hiện không đúng dường lối, quan điểm của Đảng và nhà nước.

x

 

 

 

 

g) Giả mạo trang thông tin điện tử của các cá nhân khác để trục lợi.

 

x

 

 

 

h) Xâm nhập tài khoản mạng xã hội của cá nhân khác để thu lợi bất chính.

 

x

 

 

 

i) Phát trực tiếp sự kiện thể thao quốc tế, buổi hoà nhạc, chương trình truyền hình,...trên trang cá nhân.

 

 

 

x

 

k) Sử dụng quyền của lực lượng chuyên trách bảo vệ an ninh mạng để đánh cắp thông tin, xâm phạm bí mật nhà nước.

x

x

 

 

 

1) Gửi, chia sẻ các liên kết chứa virus để đánh cắp thông tin cá nhân.

 

x

x

 

 

(Trả lời bởi Nguyễn Quốc Đạt)
Thảo luận (1)

Luyện tập 2 (SGK Chân trời sáng tạo - Trang 58)

Hướng dẫn giải

- Hành vi của bạn Khôi và bạn Long trong việc thay đổi thông tin trang chủ của nhà trường mà không có sự cho phép là vi phạm pháp luật.

*Luật An ninh mạng: 

Điều 29. Hành vi sử dụng không gian mạng, công nghệ thông tin, phương tiện điện tử để vi phạm pháp luật về an ninh quốc gia, trật tự an toàn xã hội: 

+ Hành vi xâm nhập trái phép vào hệ thống thông tin của nhà trường là hành vi sử dụng không gian mạng để vi phạm pháp luật về trật tự an toàn xã hội.

+ Các hành vi tấn công mạng, xâm nhập vào hệ thống thông tin của người khác.

*Luật Công nghệ thông tin:

Điều 70: Tuân phủ về chống thư rác: Không được che giấu tên của mình, giả mạo tên tổ chức, cá nhân khác khi gửi thông tin trên môi trường mạng; Không được tiếp tục gửi thông tin quảng cáo đến người tiêu dùng nếu người đó thông báo khồng đồng ý nhận thông tin quảng cáo

(Trả lời bởi Nguyễn Quốc Đạt)
Thảo luận (1)

Luyện tập 3 (SGK Chân trời sáng tạo - Trang 58)

Hướng dẫn giải

Câu trả lời đúng là: A. Nhà cung cấp dịch vụ công nghệ thông tin.

Giải thích: Theo Luật Công nghệ thông tin, nhà cung cấp dịch vụ công nghệ thông tin có trách nhiệm bảo vệ dữ liệu cá nhân của người sử dụng dịch vụ. Tuy nhiên, người sử dụng cũng có trách nhiệm bảo vệ thông tin cá nhân của mình.

(Trả lời bởi Nguyễn Quốc Đạt)
Thảo luận (1)

Vận dụng 1 (SGK Chân trời sáng tạo - Trang 59)

Hướng dẫn giải

*Quyền lợi: 

- Được thiết lập trang thông tin điện tử theo quy định của pháp luật (Điều 23)

- Được Nhà nước khuyến kích tham gia nghiên cứu - phát triển công nghệ, sản phẩm công nghệ thông tin (Điều 38,49,41,74)

- Có quyền truy nhập và sử dụng thông tin trong cơ sở dữ liệu quốc gia, bộ, ngành, địa phương (Điều 58, 59)

- Được bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp khi sử dụng sản phẩm, dịch vụ công nghệ thông tin theo quy định của pháp luật (Điều 67)

*Nghĩa vụ:

- Chịu trách nhiệm về nội dung thông tin số của mình trên môi trường mạng (Điều 9, 23)

- Không được sử dụng thông tin số để: Chống phá Nhà nước, kích động bảo lực, kích động dâm ô, mê tín dị đoạn, Xúc phạm uy tín của tổ chức, danh dự, nhân phẩm, uy tín của công dân; Quảng cáo, tuyên truyền hàng hóa, dịch vụ thuộc danh mục cấm (Điều 12)

- Tuân thủ về chống thư rác: Không được che giấy tên của mình, giản mạo tên của tổ chức, cá nhân khắc khi gửi thông tin trên môi trường mạng; Không được tiếp tục gửi thông tin quảng cáo đến người tiêu dùng nếu người đó thông báo không đồng ý nhận thông tin quảng cáo (Điều 70)

- Không được tạo ra, cài đặt, phát tán virus máy tính, phần mềm gây hại vào thiết bị số của người khác (Điều 71)

- Đảm bảo bí mật thông tin riêng hợp pháp của tổ chức, cá nhân trao đổi, truyền đưa, lưu trữ trên môi trường mạng (Điều 72)

(Trả lời bởi Nguyễn Quốc Đạt)
Thảo luận (1)

Vận dụng 2 (SGK Chân trời sáng tạo - Trang 59)

Hướng dẫn giải

Tình huống

Đúng hay chưa đúng

Giải thích

a) Bạn Hoà lập trang web giới thiệu sản phẩm thủ công truyền thống.

Đúng

Bạn Hoà có quyền tự do kinh doanh và quảng bá sản phẩm của gia đình mình, miễn là tuân thủ quy định pháp luật.

b) Bạn Chiến và bạn Kiệt tạo ra chương trình đánh cắp thông tin.

Chưa đúng

Hành vi này vi phạm pháp luật về bảo mật thông tin và xâm phạm quyền riêng tư của người khác.

c) Chị Dung thu thập thông tin của phụ huynh học sinh để quảng cáo.

Chưa đúng

Việc thu thập thông tin cá nhân mà không có sự đồng ý của người dùng là vi phạm quy định về bảo vệ dữ liệu cá nhân.

d) Cô Liên đọc thông tin trên cổng thông tin điện tử.

Đúng

Cô Liên thực hiện đúng quyền của mình trong việc tìm kiếm thông tin phục vụ cho hoạt động chăn nuôi.

(Trả lời bởi Nguyễn Quốc Đạt)
Thảo luận (1)