Bài 34. Máu và hệ tuần hoàn của cơ thể người

Hướng dẫn giải

Xét nghiệm máu khi kiểm tra sức khỏe định kỳ giúp đánh giá tình trạng tổng quát của cơ thể, phát hiện sớm các bệnh lý tiềm ẩn Máu vận chuyển oxy, dinh dưỡng và loại bỏ chất thải, nên mọi thay đổi trong thành phần máu đều có thể ảnh hưởng đến sức khỏe.

(Trả lời bởi Nguyễn Quốc Đạt)

Hướng dẫn giải

a)       

(1) Tiểu cầu

(2) Hồng cầu

(3) Huyết tương

(4) Bạch cầu

b) Máu có chức năng vận chuyển các chất, bảo vệ cơ thể, duy trì cân bằng nội môi và giữ cho thân nhiệt ổn định.

(Trả lời bởi Nguyễn Quốc Đạt)

Hướng dẫn giải

Khi bị đứt tay và chảy máu, tiểu cầu giúp cơ thể tự cầm máu.

(Trả lời bởi Nguyễn Quốc Đạt)

Hướng dẫn giải

- Kháng nguyên: Là những phân tử hoặc cấu trúc có khả năng kích thích hệ miễn dịch phản ứng và tạo ra kháng thể. Kháng nguyên thường có mặt trên bề mặt của vi khuẩn, virus, tế bào lạ hoặc các chất ngoại lai. Đặc điểm của kháng nguyên là tính đặc hiệu, tức là mỗi loại kháng nguyên sẽ kích thích sự sản sinh kháng thể đặc hiệu đối với nó.

- Kháng thể: Là các protein do tế bào B trong hệ miễn dịch sản xuất để nhận diện và gắn kết với kháng nguyên. Mỗi kháng thể chỉ nhận diện một loại kháng nguyên nhất định, giúp cơ thể bảo vệ và tiêu diệt các tác nhân gây hại.

(Trả lời bởi Nguyễn Quốc Đạt)

Hướng dẫn giải

a) Tham gia vào cơ chế miễn dịch có bạch cầu trung tính.

b) Cơ chế miễn dịch trong cơ thể người trải qua ba hàng rào bảo vệ: Khi yếu tố gây bệnh xâm nhập vào một mô nào đó của cơ thể sẽ trải qua hàng rào thứ nhất là quá trình thực vào của các tế bào bạch cầu; nếu thoát khỏi quá trình thực bào này sẽ gặp hàng rào bảo vệ thứ hai là tế bào limpho B, các tế bào này sẽ tiết ra kháng thể để bảo vệ cơ thể và đánh dấu những tế bào nhiễm bệnh; những tế bào được đánh dấu dễ bị các tế bào lympho T nhận diện và phá hủy.

(Trả lời bởi Nguyễn Quốc Đạt)

Hướng dẫn giải

Bạch cầu có vai trò bảo vệ cơ thể, khi cơ thể bị các tác nhân gây bệnh xâm nhập, số lượng bạch cầu tăng để tiêu diệt mầm bệnh → Khi xét nghiệm các thành phần của máu, nếu số lượng bạch cầu trong cơ thể tăng trên mức bình thường thì người đó có nguy cơ mắc phải các bệnh nhiễm trùng. Ngoài ra, nếu số lượng bạch cầu tăng quá cao là nguy cơ của bệnh ung thư máu.

(Trả lời bởi Nguyễn Quốc Đạt)

Hướng dẫn giải

- Vaccine là chế phẩm chứa một lượng rất nhỏ kháng nguyên hoặc mầm bệnh đã được bất hoạt hoặc làm giảm độc lực, có vai trò kích thích cơ thể tạo ra kháng thể chống lại tác nhân gây bệnh.

- Ví dụ: Khi trẻ em được tiêm vaccine sởi, vaccine chứa một phần của virus sởi đã bị làm yếu hoặc chết, giúp hệ miễn dịch nhận diện virus mà không gây ra bệnh. Cơ thể sẽ sản xuất kháng thể chống lại virus này, và nếu sau này gặp phải virus sởi thực sự, hệ miễn dịch sẽ nhanh chóng nhận diện và tiêu diệt nó, bảo vệ cơ thể khỏi bệnh sởi.

(Trả lời bởi Nguyễn Quốc Đạt)

Hướng dẫn giải

Tiêm phòng vaccine giúp cơ thể phát triển khả năng miễn dịch chống lại các bệnh truyền nhiễm mà không phải chịu đựng các triệu chứng bệnh. Vaccine giúp ngăn ngừa các bệnh nguy hiểm như sởi, cúm, và viêm gan, đồng thời tạo ra " miễn dịch cộng đồng" trong cộng đồng, giảm nguy cơ lây lan dịch bệnh và bảo vệ những người không thể tiêm phòng, từ đó giảm gánh nặng cho hệ thống y tế.

(Trả lời bởi Nguyễn Quốc Đạt)

Hướng dẫn giải

- Cơ thể em đã có miễn dịch với bệnh viêm gan B, lao, viêm màng não,...

- Đó là miễn dịch nhân tạo, do em tiêm vaccine phòng chống các bệnh này.

(Trả lời bởi Nguyễn Quốc Đạt)

Hướng dẫn giải

a) Người nhiễm HIV bị suy giảm khả năng miễn dịch đối với nhiều loại virus và vi khuẩn vì HIV tấn công trực tiếp vào tế bào bạch cầu lympho T. Đây là tế bào đóng vai trò quan trọng trong việc điều khiển và phối hợp hoạt động của hệ miễn dịch. Khi số lượng và chức năng của tế bào lympho T bị giảm sút, cơ thể mất khả năng nhận diện và tiêu diệt tác nhân gây bệnh, dẫn đến suy giảm miễn dịch toàn diện. Vì vậy, người nhiễm HIV dễ mắc các bệnh cơ hội do nhiều loại virus và vi khuẩn gây ra.

b) Không thể phòng tránh AIDS bằng cách tiêm phòng vaccine. Nguyên nhân là do HIV có tốc độ biến đổi vật chất di truyền rất nhanh, tạo ra nhiều chủng virus khác nhau. Sự biến đổi này khiến hệ miễn dịch và cả các loại vaccine khó nhận diện và tiêu diệt được virus, nên đến nay chưa có vaccine đặc hiệu phòng chống AIDS.

(Trả lời bởi Nguyễn Quốc Đạt)