Bài 3. Các giai đoạn của công nghệ tế bào thực vật

Hướng dẫn giải

Có thể nhân giống hàng loạt cây sắn hoặc cây khoai lang bằng cách cắt một đoạn thân và trồng xuống đất vì các cây này có thể sinh sản sinh dưỡng bằng thân cây (từ một đoạn thân có đủ mắt đủ chồi có thể phát triển thành một cây con hoàn chỉnh).

(Trả lời bởi Nguyễn Quốc Đạt)

Hướng dẫn giải

Phác thảo các giai đoạn công nghệ nhằm nhân giống lan kim tuyến:

(Trả lời bởi Nguyễn Quốc Đạt)

Hướng dẫn giải

Công nghệ tế bào thực vật có 3 giai đoạn:

(1) Giai đoạn chuẩn bị mẫu và môi trường nuôi cấy.

(2) Giai đoạn nuôi cấy.

(3) Giai đoạn hoàn thiện và thu nhận sản phẩm.

(Trả lời bởi Nguyễn Quốc Đạt)

Hướng dẫn giải

Việc khử trùng mẫu trước khi tiến hành nuôi cấy mô tế bào thực vật là cần thiết vì: Mẫu ở ngoài tự nhiên có thể chứa các mầm bệnh nên cần phải loại bỏ để đảm bảo mẫu cấy được vô trùng. Từ đó, tạo điều kiện thuận lợi cho mẫu phát triển tốt trong quá trình nuôi cấy và sản phẩm tạo ra sẽ được sạch bệnh, không nhiễm vi sinh vật kí sinh hay côn trùng.

(Trả lời bởi Nguyễn Quốc Đạt)

Hướng dẫn giải

Có thể chọn các mẫu mô như mô mảnh lá, lá mầm, rễ, chồi đỉnh, chồi nách, phôi từ hạt để làm vật liệu nuôi cấy in vitro vì: Các mẫu mô như mô mảnh lá, lá mầm, rễ, chồi đỉnh, chồi nách, phôi từ hạt có chứa tỉ lệ lớn các tế bào sống có khả năng phân chia mạnh nên dễ tạo mô sẹo để hình thành nên cây con hoàn chỉnh.

(Trả lời bởi Nguyễn Quốc Đạt)

Hướng dẫn giải

- Khử trùng mẫu mô tế bào nuôi cấy và khử trùng dụng cụ, thiết bị, môi trường không áp dụng cùng một phương pháp.

- Giải thích: Khử trùng mẫu mô tế bào nuôi cấy và khử trùng dụng cụ, thiết bị, môi trường không áp dụng cùng một phương pháp vì:

+ Mẫu nuôi cấy vừa phải đảm bảo yếu tố vô trùng vừa phải giữ được khả năng sống sót của tế bào nên khi khử trùng mẫu cấy, người ta thường sử dụng dung dịch sodium hypochloride, chất tẩy rửa hoặc ethanol 70% rồi rửa lại bằng nước cất vô trùng.

+ Còn dụng cụ, thiết bị, môi trường chỉ cần đảm bảo yếu tố vô trùng nên thường được thực hiện trong các nồi hấp khử trùng.

(Trả lời bởi Nguyễn Quốc Đạt)

Hướng dẫn giải

Không thể áp dụng một phương pháp nuôi cấy chung trong trong giai đoạn nuôi cấy mô tế bào thực vật vì dựa vào các mục đích nuôi cấy khác nhau như nhân giống, sản xuất sản phẩm thứ cấp, mẫu nuôi cấy khác nhau như mảnh mô, cơ quan, phôi, hạt,… mà cần lựa chọn kĩ thuật và phương pháp nuôi cấy mô phù hợp.

(Trả lời bởi Nguyễn Quốc Đạt)

Hướng dẫn giải

- Các phương pháp nuôi cấy được xây dựng dựa trên cơ sở tính toàn năng của tế bào thực vật, khả năng biệt hóa và phản biệt hóa của tế bào. Dựa trên cơ sở này, người ta có thể tiến hành nuôi cấy tế bào in vitro trên môi trường nhân tạo hình thành dòng tế bào, mô, cơ quan và cơ thể hoàn chỉnh.

- Ngoài ra, dựa vào các mục đích nuôi cấy khác nhau như nhân giống, sản xuất sản phẩm thứ cấp, mẫu nuôi cấy khác nhau như mảnh mô, cơ quan, phôi, hạt,… mà cần xây dựng kĩ thuật và phương pháp nuôi cấy mô phù hợp.

(Trả lời bởi Nguyễn Quốc Đạt)

Hướng dẫn giải

Lai (dung hợp) tế bào trần là phương pháp làm tăng tính đa dạng di truyền ở cây trồng vì: Dung hợp tế bào trần có thể tạo ra giống mới mang đặc điểm của hai loài mà bằng cách tạo giống thông thường không thể tạo ra được.

(Trả lời bởi Nguyễn Quốc Đạt)

Hướng dẫn giải

- Sự khác nhau giữa phôi soma và phôi hình thành từ hợp tử:

Phôi soma	Phôi hình thành từ hợp tử
+ Là phôi được hình thành từ các tế bào soma (tế bào sinh dưỡng) của cây mà không phải từ hợp tử.	+ Là phôi được hình thành từ hợp tử được tạo ra qua thụ tinh (có sự kết hợp giữa giao tử đực và giao tử cái).
+ Quá trình hình thành phôi cần trải qua giai đoạn phản biệt hóa để trở thành tế bào gốc phôi toàn năng.	+ Quá trình hình thành phôi không cần trải qua giai đoạn phản biệt hóa vì hợp tử là tế bào gốc phôi toàn năng.

- Ứng dụng của nuôi cấy tạo phôi soma là: Phôi soma sử dụng trong nhân giống vô tính, tạo vật liệu đồng nhất về mặt di truyền, sạch bệnh, cung cấp nguồn mô để chuyển gene, tái sinh cây từ tế bào trần và trong công nghệ hạt nhân tạo.

(Trả lời bởi Nguyễn Quốc Đạt)