Bài 20: Hệ thống pháp luật Việt Nam

Mở đầu (SGK Cánh Diều - Trang 124)

Hướng dẫn giải

– Hiến pháp

– Luật, bộ luật.

– Pháp lệnh, nghị quyết do Quốc Hội ban hành: là loại văn bản được sử dụng trong các cuộc họp, hội nghị sau khi đã kết thúc quá trình thảo luận, đưa ra các giải pháp, kết quả và nhất trí thông qua bằng cách biểu quyết theo số đông tán thành, thể hiện quyết định cuối cùng của một cơ quan hay tổ chức.

– Lệnh, quyết định do Chủ tịch nước ban hành.

– Nghị định.

– Thông tư:  là hình thức văn bản pháp luật được một số chủ thể có thẩm quyền ban hành như Chánh án Toà án nhân dân tối cao, Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao, bộ trưởng, thủ trưởng cơ quan ngang bộ.

– Nghị quyết do HĐND tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương ban hành.

– Quyết định do UBND cấp tỉnh ban hành.

– Văn bản pháp luật của chính quyền đơn vị hành chính đặc biệt.

– Nghị quyết do HĐND cấp quận, huyện, thị xã, thành phố thuộc tỉnh ban hành.

– Quyết định do UBND cấp huyện ban hành.

– Quyết định do HĐND cấp xã ban hành.

– Quyết định do UBND cấp xã ban hành.

(Trả lời bởi datcoder)
Thảo luận (1)

Khám phá 1 (SGK Cánh Diều - Trang 124)

Hướng dẫn giải

Thông tin 1: Quy phạm pháp luật – Luật Dân sự

Thông tin 2: Quy phạm pháp luật – Luật Hôn nhân và gia đình

Thông tin 3: Ngành luật

Thông tin 4: Quy phạm pháp luật – Luật Hình sự

(Trả lời bởi datcoder)
Thảo luận (1)

Khám phá 2 (SGK Cánh Diều - Trang 125)

Hướng dẫn giải

a) Vị trí thứ bậc: Văn bản do cơ quan nhà nước cấp dưới ban hành không được trái với văn bản do cơ quan nhà nước cấp trên ban hành, không được trái với Hiến pháp, tạo nên sự thống nhất của toàn bộ hệ thống văn bản pháp luật.

- Hiến pháp, Luật Bảo vệ môi trường và Bộ luật Hình sự tuân theo thứ bậc như sau:

+ Hiến pháp

+ Bộ luật Hình sự, Luật Bảo vệ môi trường

b) Các văn bản pháp luật trên nằm trong cùng hệ thống. Đó là hệ thống văn bản quy phạm pháp luật.

(Trả lời bởi datcoder)
Thảo luận (1)

Luyện tập 1 (SGK Cánh Diều - Trang 127)

Hướng dẫn giải

a) Hiến pháp => Luật Bảo vệ môi trường => Nghị định của Chính phủ về xử lí vi phạm hành chính trong lĩnh vực môi trường.

b) Hiến pháp => Luật giao thông đường bộ => Nghị định của Chính phủ về xử lí vi phạm hành chính trong lĩnh vực giao thông đường bộ.

c) Hiến pháp => Nghị định của Chính phủ quy định chi tiết một số điều của Luật Giáo dục => Thông tư của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo ban hành quy chế thi trung học phổ thông quốc gia và xét công nhận tốt nghiệp trung học phổ thông.

(Trả lời bởi datcoder)
Thảo luận (1)

Luyện tập 2 (SGK Cánh Diều - Trang 127)

Hướng dẫn giải

Xử lí tình huống a. Việc ban hành quyết định của Ủy ban nhân dân huyện N đúng theo trật tự của hệ thống văn bản pháp luật, tuân thủ đúng mức phạt như trong Nghị định đã đề ra.

Xử lí tình huống b. Việc ban hành quyết định của Ủy ban nhân dân huyện K thu phí tham quan cao hơn quy định trong Nghị quyết của Hội đồng nhân dân tỉnh là sai vì quyết định tự ý tăng giá phí thăm quan là trái với cơ quan cấp trên đã ban hành.

(Trả lời bởi datcoder)
Thảo luận (1)

Vận dụng (SGK Cánh Diều - Trang 127)

Hướng dẫn giải

Thực hiện Công điện số 488/CĐ-TTg ngày 03/6/2022 của Thủ tướng Chính phủ về việc chấp hành quy định về phòng, chống tác hại của rượu, bia; để thực hiện mục tiêu kéo giảm tai nạn giao thông năm 2022 từ 5 - 10% so với năm 2021 cả về số vụ, số người chết và số người bị thương, ngăn ngừa các vụ tai nạn giao thông liên quan đến người điều khiển phương tiện vi phạm quy định về nồng độ cồn khi tham gia giao thông, Ủy ban nhân dân tỉnh yêu cầu thủ trưởng các sở, ban ngành của tỉnh, Chủ tịch UBND các huyện, thành phố Nam Định:

1. Tiếp tục tuyên truyền, quán triệt nội dung Chỉ thị số 26/CT-TTg ngày 05/9/2016 của Thủ tướng Chính phủ về tăng cường kỷ luật, kỷ cương trong các cơ quan hành chính nhà nước các cấp, Chỉ thị số 11/CT-UBND ngày 09/9/2016 của Chủ tịch UBND tỉnh về việc chấn chỉnh kỷ luật, kỷ cương, đạo đức công vụ trong các cơ quan hành chính nhà nước các cấp của tỉnh Nam Định. Đồng thời chỉ đạo thực hiện nghiêm Luật Phòng, chống tác hại của rượu, bia; yêu cầu cán bộ, công chức, viên chức, người lao động trong cơ quan, đơn vị, sỹ quan, hạ sỹ quan, quân nhân chuyên nghiệp, chiến sỹ, người làm việc trong lực lượng vũ trang tỉnh, học sinh, sinh viên thực hiện nghiêm các quy định về cấm uống rượu, bia; gương mẫu thực hiện nghiêm quy định đã uống rượu, bia không lái xe; có biện pháp xử lý nghiêm đối với cá nhân, tập thể vi phạm.

2. Công an tỉnh: Chỉ đạo công an các đơn vị, địa phương tăng cường tuần tra kiểm soát, xử lý nghiêm người điều khiển phương tiện giao thông mà trong máu và hơi thở có nồng độ cồn hoặc có chất ma túy.

3. Sở Giao thông vận tải:

- Đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến chính sách pháp luật về phòng, chống tác hại của rượu bia; tập huấn năng lực cho đội ngũ cán bộ quản lý vận tải của Sở, lực lượng Thanh tra giao thông, cán bộ quản lý bến xe, doanh nghiệp vận tải, Hiệp hội vận tải ô tô Nam Định về các quy định của pháp luật trong hoạt động vận tải đường bộ và các biện pháp phòng, chống vi phạm nồng độ cồn.

- Tăng cường các biện pháp kiểm soát nồng độ cồn đối với lái xe kinh doanh vận tải khi xe xuất bến, xe vào bến; chỉ đạo lực lượng Thanh tra giao thông của Sở phối hợp với lực lượng cảnh sát giao thông tăng cường kiểm tra, kiểm soát tại các bến xe và xử lý nghiêm theo quy định đối với các xe vi phạm.

4. Sở Y tế: Chỉ đạo cơ quan chức năng của Sở phối hợp với cơ quan chức năng của các sở, ngành, Ủy ban nhân dân các huyện, thành phố Nam Định tăng cường xử lý các hành vi vi phạm quy định của Luật phòng, chống tác hại của rượu, bia theo quy định tại Nghị định số 117/2020/NĐ-CP ngày 28/9/2020 của Chính phủ quy định xử phạt hành chính trong lĩnh vực y tế.

5. Sở Thông tin và Truyền thông, Đài Phát thanh - Truyền hình tỉnh, Báo Nam Định, các cơ quan thông tấn, báo chí Trung ương thường trú trên địa bàn tỉnh: Tăng cường tuyên truyền về Luật Phòng, chống tác hại của rượu, bia và nguyên nhân, hậu quả của tai nạn giao thông nói chung, tai nạn giao thông do vi phạm về nồng độ cồn nói riêng để nâng cao nhận thức của người dân, nghiêm túc thực hiện “Đã uống rượu, bia - không lái xe”. Đẩy mạnh tuyên truyền trên mạng xã hội, hạ tầng số và vào các khung giờ vàng trên sóng truyền hình.

6. Giao Ban An toàn giao thông tỉnh tiếp tục theo dõi, kiểm tra các cơ quan thành viên, Ban An toàn giao thông các huyện, thành phố Nam Định trong việc thực hiện Chỉ thị số 03/CT-TTg ngày 16/01/2020 của Thủ tướng Chính phủ về tăng cường thực hiện Luật Phòng, chống tác hại của rượu, bia; Nghị định số 100/2019/NĐ-CP ngày 30/12/2019 của Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực giao thông đường bộ, đường sắt; Nghị định số 123/2021/NĐ-CP ngày 28/12/2021 của Chính phủ sửa đổi, bổ sung một số điều của các Nghị định quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực hàng hải; giao thông đường bộ, đường sắt; hàng không dân dụng; tổng hợp kết quả thực hiện tại các báo cáo định kỳ gửi Ủy ban An toàn giao thông Quốc gia và Ủy ban nhân dân tỉnh.

(Trả lời bởi datcoder)
Thảo luận (1)