Bài 12: Quyền và nghĩa vụ của công dân trong bảo vệ, chăm sóc sức khoẻ và bảo đảm an sinh xã hội.

Mở đầu (SGK Cánh Diều - Trang 85)

Hướng dẫn giải

- Các hình ảnh trên đề cập đến quyền được bảo vệ và chăm sóc sức khỏe của công dân.

- Liên hệ:

+ Được tham gia khám sức khỏe định kì

+ Được tham gia vào các hoạt động tuyên truyền về giáo dục giới tính và giáo dục sức khỏe sinh sản vị thành niên.

(Trả lời bởi datcoder)
Thảo luận (1)

Khám phá 1.a (SGK Cánh Diều - Trang 86)

Hướng dẫn giải

a)

- Tình huống 1: Anh M đã thể hiện quyền được bảo vệ, chăm sóc sức khỏe khi muốn cùng vợ tham gia lớp học tiền sản. Tuy nhiên, vợ anh M đã không nhận thức đúng quyền này khi cho rằng lớp học chỉ dành cho các mẹ.

- Tình huống 2: Chị P đã thể hiện quyền được bảo vệ, chăm sóc sức khỏe khi biết rằng công ty nơi bạn mình làm việc tổ chức khám sức khỏe định kỳ cho nhân viên. Tuy nhiên, công ty A đã vi phạm quyền này khi không tổ chức khám sức khỏe cho chị P và các công nhân khác.

- Tình huống 3: Anh T đã bị vi phạm quyền được bảo vệ, chăm sóc sức khỏe khi không được trang bị đầy đủ bảo hộ lao động và không được đưa đi cấp cứu kịp thời.

- Nếu có hành vi vi phạm, các cá nhân đó có thể phải chịu tác hại, hậu quả như sức khỏe bị ảnh hưởng, không được tiếp cận đúng và đầy đủ các dịch vụ y tế, hoặc thậm chí có thể gặp nguy hiểm đến tính mạng.

b) Công dân có quyền:

+ Được bảo vệ, chăm sóc sức khoẻ;

+ Được bình đẳng về cơ hội trong việc chăm sóc, bảo vệ sức khoẻ;

+ Bình đẳng trong khám bệnh, được chữa bệnh khi ốm đau và cấp cứu;

+ Được tôn trọng về tính mạng và nhân phẩm, tiếp cận với thông tin y tế về chăm sóc, bảo vệ sức khoẻ;

+ Giữ bí mật thông tin trong khám, chữa bệnh, quyết định các vấn đề về khám, chữa bệnh của bản thân;

+ Tố cáo các hành vi sai phạm trong khám, chữa bệnh.

(Trả lời bởi datcoder)
Thảo luận (1)

Khám phá 1.b (SGK Cánh Diều - Trang 88)

Hướng dẫn giải

a)

- Thông tin 1: Gia đình anh G, mặc dù sống trong điều kiện khó khăn, nhưng đã được Nhà nước hỗ trợ thông qua các chính sách pháp luật về an sinh xã hội, như: chính sách tín dụng ưu đãi; chính sách đào tạo nghề, chính sách đưa lao động đi làm việc có thời hạn ở nước ngoài theo hợp đồng; chính sách hỗ trợ phát triển sản xuất, chính sách đầu tư vào cơ sở hạ tầng; chính sách hỗ trợ nhà ở, đất ở, đất sản xuất; chính sách định canh, định cư, chính sách khuyến nông, khuyến lâm, ...

- Trường hợp: Chị H, mặc dù mắc bệnh hiểm nghèo, nhưng đã được bác sĩ giải thích về chế độ bảo hiểm dành cho người nghèo mà chị có quyền hưởng.

Tình huống: Bà V, mặc dù đã đủ điều kiện nhưng vẫn chưa được hưởng trợ cấp xã hội hàng tháng do sai sót của công chức xã.

b)

- Nhận xét:

Thông tin 1: Anh G đã thực hiện quyền của mình bằng cách tận dụng các chính sách hỗ trợ từ Nhà nước.

Trường hợp: Chồng chị H đã không nhận thức đúng về quyền của vợ mình khi không cho vợ nhập viện điều trị bệnh hiểm nghèo. Bác sĩ L đã thể hiện trách nhiệm của mình khi giải thích cho chồng chị H về quyền của vợ mình.

Tình huống: Anh D đã vi phạm quyền của bà V khi có sai sót trong việc kiểm tra hồ sơ xin trợ cấp của bà.

- Hậu quả: Hành vi vi phạm quyền được đảm bảo an sinh xã hội của công dân sẽ dẫn tới những hậu quả như:

+ Xâm phạm lợi ích hợp pháp của công dân và lợi ích của Nhà nước;

+ Gây nên tình trạng bất bình đẳng trong thụ hưởng chế độ an sinh xã hội;

+ Những cá nhân, tổ chức có hành vi vi phạm có thể phải chịu trách nhiệm pháp lí theo quy định của pháp luật ;...

c)

Nếu là bà V, em sẽ làm như sau để bảo vệ quyền đảm bảo an sinh xã hội của mình, em sẽ: Kiểm tra lại hồ sơ của mình để đảm bảo rằng tất cả các thông tin cần thiết đều đã được cung cấp đầy đủ và chính xác. Sau đó liên hệ với Uỷ ban nhân dân xã để biết về tình trạng hồ sơ và yêu cầu họ xem xét lại.

- Nếu cần, em sẽ tìm hiểu về quyền của mình theo quy định của pháp luật và yêu cầu sự can thiệp của cơ quan chức năng để bảo vệ quyền lợi của mình.

- Em cũng sẽ tìm kiếm sự hỗ trợ từ các tổ chức xã hội, cộng đồng để giúp mình trong quá trình này.

(Trả lời bởi datcoder)
Thảo luận (1)

Khám phá 2.a (SGK Cánh Diều - Trang 90)

Hướng dẫn giải

a)

- Trường hợp 1: D đã không thực hiện đúng nghĩa vụ của mình khi bỏ trốn khỏi khu vực cách ly. Hành vi này đã vi phạm quy định của pháp luật về bảo vệ sức khoẻ nhân dân và gây nguy cơ lây lan dịch bệnh cho cộng đồng.

- Trường hợp 2: Anh T đã thực hiện nghĩa vụ của mình khi đến bệnh viện để khám, chữa bệnh. Tuy nhiên, anh T đã không chấp hành chỉ định của bác sĩ M khi yêu cầu bác sĩ phải khám cho mình trước các bệnh nhân cao tuổi.

b) Nghĩa vụ của công dân trong bảo vệ, chăm sóc sức khoẻ:

+ Tuân thủ các quy định của Hiến pháp và pháp luật về bảo vệ, chăm sóc sức khoẻ;

+ Tôn trọng quyền được bảo vệ, chăm sóc sức khoẻ của mọi người;

+ Tham gia thực hiện các quy định trong khám, chữa bệnh và đấu tranh với các hành vi vi phạm quyền được bảo vệ, chăm sóc sức khoẻ của công dân.

(Trả lời bởi datcoder)
Thảo luận (1)

Khám phá 2.b (SGK Cánh Diều - Trang 91)

Hướng dẫn giải

a) Trong việc đảm bảo an sinh xã hội công dân có nghĩa vụ:

+ Thực hiện các quy định của Hiến pháp và pháp luật về việc làm, thu nhập, giảm nghèo, bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, trợ cấp xã hội;

+ Tôn trọng quyền được đảm bảo an sinh xã hội của mọi người và đấu tranh với các hành vi vi phạm quyền được đảm bảo an sinh xã hội.

b)

Trong trường hợp này, việc doanh nghiệp X không đóng bảo hiểm tai nạn lao động theo cam kết khi hai bên ký hợp đồng là vi phạm nghĩa vụ của công dân trong việc đảm bảo an sinh xã hội. Hành vi này có thể dẫn đến các tác hại và hậu quả như sau:

+ Anh K, người lao động bị tai nạn, không nhận được sự hỗ trợ tài chính từ quỹ bảo hiểm tai nạn lao động, gây khó khăn cho việc điều trị và phục hồi sức khỏe.

+ Doanh nghiệp X có thể bị phạt theo quy định của pháp luật vì không thực hiện đúng nghĩa vụ đóng bảo hiểm cho người lao động.

+ Việc này cũng ảnh hưởng đến uy tín của doanh nghiệp, gây mất niềm tin từ phía người lao động và cộng đồng.

(Trả lời bởi datcoder)
Thảo luận (1)

Luyện tập 1 (SGK Cánh Diều - Trang 92)

Hướng dẫn giải

- Đồng ý với ý kiến C. Tất cả công dân đều được tham gia đóng bảo hiểm tự nguyện.

- Vì: Theo Khoản 4, Điều 2 trong Luật Bảo hiểm xã hội số 58/2014/QH13 được ban hành vào ngày 20/11/ 2014 đã quy định rõ: "Tất cả công dân Việt Nam từ đủ 15 tuổi trở lên đều có thể tham gia BHXH tự nguyện, miễn không nằm trong nhóm đối tượng phải tham gia BHXH bắt buộc".

(Trả lời bởi datcoder)
Thảo luận (1)

Luyện tập 2 (SGK Cánh Diều - Trang 92)

Hướng dẫn giải

- Hành vi của ông B (Trường hợp a), anh Q (Trường hợp b) và bà D (Trường hợp E) đã vi phạm quy định của pháp luật về quyền và nghĩa vụ của công dân về bảo vệ, chăm sóc sức khoẻ và bảo đảm an sinh xã hội.

+ Trường hợp a. Ông B vi phạm nghĩa vụ thực hiện các quy định về phòng bệnh. Cụ thể: dù biết bản thân bị bệnh truyền nhiễm, nhưng ông B không báo cho cán bộ y tế biết. Hành vi của ông B có thể gây bùng phát dịch bệnh truyền nhiễm trên diện rộng, ảnh hưởng tiêu cực đến sức khoẻ, tính mạng công dân; gây thiệt hại cho ngân sách nhà nước; gây khó khăn cho các cơ quan chức năng trong việc phòng chống, kiểm soát dịch bệnh ;...

+ Trường hợp b. Anh Q là cán bộ xã đã tìm cách cắt giảm tiền hỗ trợ của các gia đình thuộc hộ nghèo ở địa phương: Hành vi này vi phạm quy định vì anh Q đã làm trái với nghĩa vụ của mình trong việc bảo đảm quyền lợi cho người dân, đặc biệt là những người thuộc diện hộ nghèo.

+ Trường hợp e. Bà D là nhân viên của bệnh viện đã có hành vi áp giá cao hơn trong thanh toán chi phí khám, chữa bệnh bảo hiểm y tế: Đây là vi phạm quy định vì bà D đã làm trái với nghĩa vụ của mình trong việc tuân thủ các quy định về chi phí khám, chữa bệnh trong bảo hiểm y tế.

(Trả lời bởi datcoder)
Thảo luận (1)

Luyện tập 3 (SGK Cánh Diều - Trang 92)

Hướng dẫn giải

a)

- Anh N, là cán bộ xã, đã có hành vi không đúng mực khi tìm cách bớt xén các nhu yếu phẩm dành cho người dân. Đây là vi phạm đạo đức nghề nghiệp và trách nhiệm của một cán bộ công lực, và vi phạm quyền được đảm bảo an sinh xã hội của người dân.

- Ông V đã có hành động đúng đắn khi tố cáo hành vi sai trái của anh N đến cơ quan có thẩm quyền. Đây là biểu hiện của ý thức công dân tốt, không ngần ngại đứng lên bảo vệ quyền lợi của cộng đồng.

b) Hành vi của anh N có thể dẫn đến nhiều tác hại và hậu quả như sau:

- Người dân trong vùng bị ảnh hưởng bởi bão sẽ không nhận đủ sự hỗ trợ cần thiết từ chính quyền và các tổ chức xã hội, gây khó khăn cho việc ổn định cuộc sống sau thảm họa.

- Hành vi của anh N cũng làm mất niềm tin của người dân vào chính quyền địa phương, gây ảnh hưởng tiêu cực đến mối quan hệ giữa người dân và chính quyền.

- Nếu hành vi của anh N bị phát hiện và xử lý, anh N cũng sẽ phải đối mặt với hậu quả từ phía pháp luật, có thể là mất chức vụ hoặc phải chịu trách nhiệm trước pháp luật về hành vi của mình.

(Trả lời bởi datcoder)
Thảo luận (1)

Luyện tập 4 (SGK Cánh Diều - Trang 93)

Hướng dẫn giải

- Đồng tình với hành động của ông T.

- Vì:

+ Mỗi bệnh nhân đều có quyền được bảo vệ và chăm sóc sức khỏe và ông T đã thể hiện quyền của mình trong việc đảm bảo chất lượng dịch vụ y tế mà ông nhận được. Khi phát hiện ra sự cố trong quá trình điều trị, ông đã lựa chọn không im lặng mà đứng lên để bảo vệ quyền lợi của mình.

+ Việc ông T gửi thư đóng góp ý kiến cho phòng chăm sóc khách hàng của bệnh viện là một hành động có tính xây dựng và mang tính nâng cao chất lượng phục vụ y tế.

(Trả lời bởi datcoder)
Thảo luận (1)

Luyện tập 5 (SGK Cánh Diều - Trang 93)

Hướng dẫn giải

Nếu là anh P, em sẽ thực hiện các bước sau để bảo vệ quyền lợi của mình:

+ Tìm hiểu kỹ về quyền lợi và nghĩa vụ của mình theo quy định của pháp luật về bảo hiểm xã hội và thất nghiệp.

+ Yêu cầu gặp gỡ và trao đổi với người quản lý hoặc phòng nhân sự của công ty để thảo luận về vấn đề này. Trong cuộc gặp, em sẽ trình bày rõ ràng về quyền lợi của mình và yêu cầu công ty thực hiện trách nhiệm của họ.

+ Nếu công ty vẫn không thực hiện trách nhiệm của mình, em sẽ tìm kiếm sự hỗ trợ từ một luật sư hoặc tổ chức hỗ trợ pháp lý để đảm bảo quyền lợi của mình được bảo vệ.

(Trả lời bởi datcoder)
Thảo luận (1)